การสำรวจการใช้ยาแผนโบราณของประชากรไทยทั่วประเทศ
คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล และสำนักงานสถิติแห่งชาติ โดยทุนอุดหนุนจากธนาคารโลก ได้ทำการสัมภาษณ์โดยใช้วิธีสุ่มตัวอย่างจากประชาชนทั่วประเทศ ระหว่างเดือนพฤศจิกายน ถึง ธันวาคม พ.ศ.2522
เกี่ยวกับการใช้ยาแผนโบราณและสมุนไพร เมื่อมีอาการเจ็บป่วยไข้เกิดขึ้น ใน 50 จังหวัดของประเทศไทย ได้ผลดังต่อไปนี้คือ
1. จำนวนครัวเรือนที่ทำการสัมภาษณ์ใน 4 ภาค ของประเทศไทย
1.1 ในเขตเทศบาล 3,740 ครัวเรือน
1.2 นอกเขตเทศบาล (ชนบท) 4,430 ครัวเรือน
รวม 8,170 ครัวเรือน
2. เปอร์เซ็นต์ของครัวเรือนไทยที่ใช้ยาแผนโบราณ ในปัจจุบัน
2.1 ในเขตเทศบาล = 54%
2.2 นอกเขตเทศบาล = 76%
2.3 ทั่วประเทศ = 73%
3. เปอร์เซ็นต์ของครัวเรือนไทยที่ใช้ยาแผนโบราณในปัจจุบัน จำแนกตามภาคและชุมชนต่าง ๆ
(ดังตารางข้างล่าง)
ชุมชน | กทม. | จังหวัด ภาคกลาง | จังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ | จังหวัดภาคเหนือ | จังหวัดภาคใต้ | รวม |
ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล | 48
63 | 61
69 | 51
71 | 62
86 | 74
87 | 54
76 |
การศึกษาวิจัยสัมภาษณ์ประชาชนทั่วประเทศ ในด้านการใช้ยาแผนโบราณ นับว่าเป็นครั้งแรกที่ได้มีการสำรวจขึ้นในประเทศไทย ซึ่งก็พบว่า คนไทยยังใช้ยาแผนโบราณกันอยู่มากมาย หากท่านแพทย์แผนโบราณผู้ใดมียาดีที่รักษาบางโรคได้ผลดีแน่ชัด กรุณาเขียนมาเผยแพร่ในนิตยสาร “หมอชาวบ้าน” เพื่อเป็นวิทยาทาน และจะเป็นบุญกุศลแก่ผู้ที่หมดหวังเพราะโรคร้ายต่าง ๆ ด้วย
อนึ่ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงสนพระทัยในเรื่องสมุนไพรยาแผนโบราณเป็นอย่างยิ่ง ได้ทรงจัดตั้ง “คณะกรรมการด้านสมุนไพร และยาแผนโบราณ” ขึ้นโดยมีพลเรือเอกอนันต์ เนตรโรจน์ เป็นประธาน และพระราชทานที่ ที่ตำบลเขาหินซ้อน อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา ให้ใช้เป็นที่ปลูกสมุนไพรต่าง ๆ ไว้เป็นตัวอย่าง และแจกจ่ายแก่ประชาชนที่ต้องการ
ท่านผู้ใดที่ต้องการบริจาคสมุนไพร เพื่อปลูกไว้ในสถานที่นี้ ขอให้ส่งมาที่ น.พ.เทพนม เมืองแมน คณะสาธารณสุขศาสตร์ 420/1 ถ.ราชวิถี กทม.4 และขอให้เขียนชื่อสมุนไพรนั้น แนบมาด้วยจักเป็นพระคุณยิ่ง