ฉลากกำหนดปริมาณยา

ตามปกติก่อนกินยา แพทย์จะต้องแนะนำ ว่าควรอ่านฉลากก่อนกินทุกครั้ง แต่สงสัย ว่าให้กินครั้งละ ๑-๒ เม็ดหรือช้อนชา ไม่ทราบว่าควรจะกินเท่าไร จึงจะได้ผลดีกว่ากัน
ผู้ถาม มลินี/กรุงเทพฯ
ผู้ตอบ ภ.ก.นิพล ธนธัญญา 

ถาม สวัสดีค่ะ ดิฉันไม่ได้มีปัญหาความเจ็บป่วยจะถามนะคะ แต่มีความสงสัย ที่จะเรียนถามค่ะ ปกติก่อนกินยาจะต้องอ่านฉลากก่อนทุกครั้งใช่ไหมคะ เช่น ยาพาราเซตามอล บนฉลากระบุว่า ผู้ใหญ่รับประทานครั้งละ ๑-๒ เม็ด ถ้าเป็นยาน้ำฉลากอาจระบุว่า ๒-๓ ช้อนชา
ดิฉันจึงสงสัยว่าเรารู้ได้อย่างไร ว่าควรกินยา ๑ เม็ดหรือ ๒ เม็ด หรือยาหยอดตา ฉลากระบุว่า ๒ หยด แต่เวลาเราหยดจริงๆ มันจะลงหยดไม่เท่ากัน หากเราได้รับยาน้อยไปก็อาจไม่ได้ผลหรือได้รับยามากไปก็อาจจะเกิดผลข้างเคียงจากยาได้ ในกรณีเหล่านี้ควรทำอย่างไรคะ กรุณาชี้แจงด้วยค่ะ 

ตอบ ปกติเมื่อเรากินยาแล้วจะดูด ซึมเข้าสู่กระแสเลือด ความเข้มข้นภายในเลือดน้อยที่สุดที่สามารถออกฤทธิ์ตามที่ต้องการได้ (minimum therapeutic level) ส่วนระดับยา ในเลือดสูงสุดที่ไม่ทำให้เกิดพิษภัยต่อร่างกาย(maximum toxicity level) ขนาดการกินที่ทำให้มียาในกระแสเลือด ระหว่าง ๒ ค่านี้จะรักษาโรคได้โดยไม่เกิดอันตราย เราสามารถแบ่งขนาดยาได้ตามช่วงอายุ หรือน้ำหนักตัวตามที่ระบุในฉลาก เราควรเริ่มใช้ยาในขนาดน้อยที่สุดที่สามารถออกฤทธิ์ได้ก่อน หากไม่ได้ผล ซึ่งอาจเป็นเพราะการตอบสนองต่อยาของแต่ละคนไม่เหมือนกัน หรือคุณภาพการผลิตของยาต่างกัน จึงค่อยใช้ในขนาดที่เพิ่มขึ้น