-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
246
ตุลาคม 2542
มะเดื่ออุทุมพร : ต้นไม้จากตำนานมาสู่สามัญชน"มะเดื่อมันไม่ค่อยดี เพราะมีแมลงหวี่เข้าไปอยู่ข้างใน"เนื้อร้องท่อนหนึ่งของเพลงพื้นบ้านภาคกลางในอดีตที่ยกมาข้างบนนี้ แสดงให้เห็นความรู้และทัศนะที่คนทั่วไปมีต่อมะเดื่อ ซึ่งเป็นต้นไม้ดั้งเดิมพื้นบ้านในท้องถิ่น พบได้ทั่วไปในที่ราบลุ่มภาคกลาง เนื่องจากมะเดื่อมีลักษณะพิเศษ คือ พบแมลงหวี่อยู่ในผลสุกเสมอ ทำให้มองมะเดื่อว่า ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
244
สิงหาคม 2542
ผักเสี้ยน : จากวัชพืชสู่แถวหน้าในบรรดาผักดองไทย"สูงสุด คืนสู่สามัญ" ประโยคอันแสดงถึงสัจธรรมของโลกข้างบนนี้ จะมีกำเนิดมาจากที่ใดและนานเท่าไรแล้ว ผู้เขียนเองก็ไม่แน่ใจนัก จึงขอเว้นเอาไว้ก่อน แต่เชื่อว่าผู้อ่านคอลัมน์นี้หลายท่านคงเป็นเช่นเดียวกันคือคุ้นเคยกับประโยคดังกล่าวและเข้าใจความหมายอันลึกซึ้งที่แฝงอยู่ในประโยคสั้นๆ ธรรมดาๆนี้ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
243
กรกฎาคม 2542
ผักหวานป่า : สุดยอดผักของไทยและเอเชียอาคเนย์คอลัมน์ที่ผู้เขียนรับผิดชอบอยู่นี้ ได้นำเสนอเรื่องราวของพืชที่คนไทยใช้ปรุงอาหารในฐานะผักติดต่อกันมาหลายสิบตอนแล้ว แต่ยังไม่เคยนำผักแต่ละชนิดมาเปรียบ เทียบกันเลยว่ามีความดีเด่นหรือ ได้รับความนิยมมากน้อยกว่ากันอย่างไร ทั้งนี้เพราะเชื่อว่าผักแต่ละชนิดต่างก็มีคุณค่าในตัวเองที่แตกต่างกันออกไป ยากที่จะนำมาแข่งขันกันได้ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
242
มิถุนายน 2542
ผักหวานบ้าน: ความหวานจากผักพื้นบ้านดั้งเดิม"ยามรัก น้ำต้มผัก ก็ว่าหวาน"คำเปรียบเปรยที่ยกมาข้างบนนี้ เป็นสำนวนไทยเดิมที่แพร่หลายมานานในหมู่คนไทยภาคกลาง ใช้เปรียบเทียบกับความรู้สึกของผู้ที่อยู่ในห้วงรักว่านอกจากจะมีอาการผิดปกติต่างๆ (เช่น ตาบอด หูหนวก ฯลฯ) แล้ว ยังเกิดความรู้สึกบางอย่างไปในทางมองโลกในแง่ดีมากๆ อีกด้วย เช่น ได้เห็นหน้าคนรัก (หรือได้ยินเสียง) ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
241
พฤษภาคม 2542
มะยม : ความเปรี้ยวที่เป็นมงคลของชาวไทยในบรรดาต้นไม้ที่มีความผูกพันจนทำให้ประทับใจมาตั้งแต่เด็ก สำหรับผู้เขียนนั้นมีอยู่ด้วยกันหลายชนิด บางชนิดเป็น ความรู้สึกเฉพาะตัว แต่บางชนิดก็เป็นความรู้สึกร่วมกันกับผู้คนอายุรุ่นราวคราวเดียวกัน ในบริเวณที่มีสภาพแวดล้อมและวัฒนธรรมเดียวกัน เช่น เป็นเด็กในชนบทภาคกลาง เมื่อกว่า ๔๐ ปีก่อนโน้น เด็กสมัยนั้นใกล้ชิดกับธรรมชาติและต้นไม้มากกว่าเด็กสมัยนี้หลายเท่า ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
240
เมษายน 2542
คอลัมน์ต้นไม้ใบหญ้าตอนที่แล้วได้นำเสนอเรื่องตะลิงปลิง ซึ่งสืบเนื่องมาจากการเดินทางไปประเทศอินโดนีเชีย เพื่อเป็นการต่อเนื่องทั้งจากการเดินทางและจากความใกล้ชิดทางพันธุกรรม ผู้เขียนจะนำเสนอพืชที่เป็นผักพื้นบ้านชนิดหนึ่งต่อจากตะลิงปลิง เพราะระหว่างการเดินทางบนเกาะชวานั้น ผู้เขียนพบพืชชนิดนี้ขึ้นอยู่ทั่วไปในบริเวณที่ปลูกตะลิงปลิง ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
237
มกราคม 2542
คอลัมน์ “ต้นไม้ใบหญ้า” ตอนนี้ผู้เขียนตั้งใจให้ลงพิมพ์ในเอนมกราคมอันเป็นเดือนแรกของปี พ.ศ.๒๕๔๒ เพราะต้องการส่งท้ายปี ๒๕๔๑ ที่ผ่านมาด้วยผักพื้นบ้านที่เหมาะสมกับปีดังกล่าวให้มากที่สุดปี พ.ศ. ๒๕๔๑ อาจะเรียกได้ว่าเป็นปีที่ประเทศไทย กลายเป็น “เสือลำบาก” ในปีขาล ซึ่งมีสัญลักษณ์เป็นเสือ หรือมองอีกมุมหนึ่งก็เห็นได้ว่าประเทศไทยกำลังได้รับผลจากการพยายามมาหลายปี เพื่อจะเป็น ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
236
ธันวาคม 2541
เมื่อเกิดวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจในเมืองไทย ตั้งแต่กลาง ปี พ.ศ. ๒๕๔๐ เป็นต้นมา คอลัมน์ ‘ต้นไม้ใบหญ้า’ เคยพักการเขียนถึงผักพื้นบ้านเอาไว้หลายตอน โดยเปลี่ยนไปเขียนเรื่องความสำคัญของการทำสวนครัวหรือสวนหลังบ้าน เพราะเห็นว่าจะช่วยแก้ปัญหาได้มาก นอกจากนั้นยังมีประโยชน์ด้านอื่นๆอีกด้วย น่ายินดีที่รัฐบาล โดยกระทรวงเกษตรฯ เห็นความสำคัญของสวนครัว ได้จัดทำโครงการส่งเสริมให้เกษตรกรทำสวนครัว ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
235
พฤศจิกายน 2541
ปีพุทธศักราช ๒๕๔๑ นับเป็นการกลับมาครบรอบของวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจ อันส่งผลกระทบให้เกิดการส่งเสริมและฟื้นฟูการปลูกพืชผักสวนครัวขึ้นอีกครั้งหนึ่ง หลังจากมีการส่งเสริมอย่างจริงจังในสมัย จอมพลป.พิบูลสงคราม เมื่อกว่า ๕๐ ปีมาแล้ว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์จัดทำโครงการ "ผักสวนครัว รั้วกินได้" ซึ่งมีคำขวัญว่า "ปลูกผักสวนครัว รั้วกินได้ ประหยัดรายจ่าย ปลอดภัยสารพิษ" ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
234
ตุลาคม 2541
“จ้ำจี้มะเขือพวง เมียน้อยเมียหลวงมาสอยดอกแค…”ข้อความที่ยกมาข้างบนนี้ เป็นตอนต้นของเพลงร้องประกอบการเล่นของเด็กไทยภาคกลางในอดีต เรียกว่าเล่น “จ้ำจี้” ซึ่งมีเพลงประกอบหลายเพลง แต่ที่นิยมร้องมากก็คือ จ้ำจี้มะเขือพวง และจ้ำจี้มะเขือเปราะ เป็นต้น น่าสังเกตว่า เนื้อหาของเพลงที่เด็กนำมาขับร้องนั้น มักมาจากสิ่งที่พบเห็นและคุ้นเคยในสิ่งแวดล้อมทางวัฒนธรรม การทำมาหากิน ...
มะเดื่ออุทุมพร : ต้นไม้จากตำนานมาสู่สามัญชน"มะเดื่อมันไม่ค่อยดี เพราะมีแมลงหวี่เข้าไปอยู่ข้างใน"เนื้อร้องท่อนหนึ่งของเพลงพื้นบ้านภาคกลางในอดีตที่ยกมาข้างบนนี้ แสดงให้เห็นความรู้และทัศนะที่คนทั่วไปมีต่อมะเดื่อ ซึ่งเป็นต้นไม้ดั้งเดิมพื้นบ้านในท้องถิ่น พบได้ทั่วไปในที่ราบลุ่มภาคกลาง เนื่องจากมะเดื่อมีลักษณะพิเศษ คือ พบแมลงหวี่อยู่ในผลสุกเสมอ ทำให้มองมะเดื่อว่า ...
<