-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
311
มีนาคม 2548
เรายังคงอยู่ในเรื่องของ "กริยา" ซึ่งเป็นเทคนิคเสริม เพื่อช่วยเตรียมร่างกายและจิตใจให้พร้อมต่อการฝึกเทคนิคโยคะต่างๆ โดยเฉพาะเทคนิคโยคะที่สูงขึ้น เช่น ปราณยามะและสมาธิ ซึ่งต้องการความพร้อมของร่างกายและจิตใจมากเป็นพิเศษกริยามีอยู่ด้วยกัน 6 กลุ่ม เรากล่าวถึง ตาตระกะ (ดวงตาและท่อทางเดินน้ำตา) เนติ (โพรงจมูก) กะปาละบาติ (ระบบหายใจ) ไปแล้ว คราวนี้ เรามาพูดถึงกลุ่มที่ 4 เดาติ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
310
กุมภาพันธ์ 2548
เรายังคงอยู่ในเรื่องเทคนิค "อื่นๆ" ของโยคะ ดังที่ได้เน้นเสมอว่า โยคะไม่ใช่การออกกำลังกายชนิดหนึ่ง และเทคนิคของโยคะก็ไม่ได้มีแค่อาสนะ อย่างที่เรามักรับรู้กัน ทั้งหมดของโยคะเป็นการพามนุษย์ไปสู่โมกษะหรือความหลุดพ้น ซึ่งต้องอาศัยกายที่สมดุล มีมัสเซิลโทนดี (อาสนะ) ต้องการอารมณ์ที่มั่นคง โดยการฝึกให้หายใจช้าลง (ปราณายามะ) อย่างไรก็ตาม คนจำนวนหนึ่งไม่พร้อม จึงต้องมี "กริยา" ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
309
มกราคม 2548
เทคนิคกริยาโยคะที่เป็นที่นิยมทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศอินเดียเองคือ เนติ หรือการทำความสะอาดโพรงจมูก เราแบ่งเนติออกได้เป็น ๒ กลุ่ม คือ กลุ่มที่ ๑ สูตระเนติ คือการใช้เส้นด้าย หรือสายยางทางการแพทย์ (rubber catheter) เป็นอุปกรณ์ในการทำความสะอาด ส่วนกลุ่มที่ ๒ ชลเนติ ใช้น้ำเป็นสื่อในการชำระล้างภายในโพรงจมูกของเราในกลุ่มที่ ๑ สูตระเนตินั้น ผู้ปฏิบัติจะใช้เส้นด้าย หรือสายยางเส้นเล็กๆ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
308
ธันวาคม 2547
ตาตระกะเป็นเทคนิคการฝึกโยคะชนิดหนึ่ง ซึ่งจัดอยู่ในหมวดของกริยาหรือการชำระล้าง กล่าวโดยคร่าวๆ เทคนิคนี้ คือการนั่งเพ่งดวงไฟของเทียนสัก ๑ นาที จนกระทั่งน้ำตาไหล ผลที่ได้รับในเชิงกายภาพ คือการกระตุ้นให้ต่อมน้ำตาทำงานได้เป็นปกติ เป็นการทำความสะอาด ชำระล้างท่อน้ำตา นอกจากนั้น ตาตระกะยังช่วยผ่อนคลายการทำงานของกล้ามเนื้อตา เนื่องเพราะในเวลาปกติที่เราใช้สายตามองสิ่งต่างๆ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
295
พฤศจิกายน 2547
ปราณยามะ 7 ความเชื่อ VS ข้อเท็จจริงเราได้พูดถึงรายละเอียดของปราณยามะมาพอสมควรแล้ว ฉบับนี้ เราลงตารางเปรียบเทียบ ระหว่าง ปราณยามะกับการหายใจทั่วไป เพื่อให้เราเข้าใจปราณยามะได้ดียิ่งขึ้นไปอีกเมื่อทำความเข้าใจกับหลักต่างๆในการฝึกปราณยามะแล้ว จะเห็นได้ว่า ปราณยามะไม่ใช่การเพิ่มออกซิเจนให้กับร่างกายอย่างที่หลายคนเข้าใจ ตรงกันข้ามเลย ปราณยามะเป็นการลดอากาศ เพื่อลดการหายใจ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
307
พฤศจิกายน 2547
โดยคำศัพท์ กริยา แปลว่า การกระทำ สำหรับโยคะ ตำราโยคะสูตรของปตัญชลี ได้กล่าวถึงคำว่า กริยาในความหมายของการปฏิบัติโยคะโดยรวม โดยระบุเอาไว้ในบทที่ 2 ประโยคที่ 1 ว่า กริยาโยคะ (หรือการปฏิบัติโยคะ) คือ การฝึกตบะ (ความอดทน), หมั่นศึกษาตำราดั้งเดิมและมีศรัทธา (หรือการขัดเกลาจิตใจให้มีความอ่อนน้อม ถ่อมตน)กว่า 1,800 ปี หลังจากโยคะสูตรของปตัญชลี ในราว พ.ศ. 1990 ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
294
ตุลาคม 2547
ปราณยามะ (6) ประโยชน์ของปราณยามะจากที่ได้คุยกันว่า ปราณยามะ ไม่ใช่การฝึกเพิ่มออกซิเจนให้กับร่างกาย แต่เป็นการทำให้หายใจช้าลง หายใจน้อยลง จึงอาจมีคนสงสัยว่า ถ้าไม่ใช่เพื่อออกซิเจน งั้นเราจะฝึกปราณยามะไปทำไม หรือเราได้ประโยชน์อะไรจากการฝึก ตำรา Pranyama เขียนโดย สวามีกุลวัลยนันท์ ของสถาบัน ไกวัลยธรรม อธิบายไว้ว่า ประโยชน์ทางด้านกายภาพที่ได้จากการฝึกควบคุมลมหายใจ คือ เพิ่มความยืดหยุ่นของปอด ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
306
ตุลาคม 2547
มรรควิถีของโยคะจากอดีตถึงปัจจุบันคอลัมน์โยคะ นิตยสารหมอชาวบ้าน ได้เริ่มมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2542 เราได้พูดกันถึงเทคนิคท่าโยคะอาสนะ เทคนิคปราณยามะ ได้มีการพูดถึงการประยุกต์เทคนิคโยคะเพื่อใช้ในการบำบัดรักษาโรค เป็นต้น สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นเรื่องที่คนทั่วไปรับทราบกัน เราจะมาลองดูเรื่องราวของโยคะที่ละเอียดลงไปอีก บ้างยังไม่เป็นที่รู้จัก หรือบ้างก็เป็นที่รับรู้จากศาสตร์สาขาอื่นๆ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
293
กันยายน 2547
ปราณยามะ 5เราได้อธิบายเรื่องพื้นฐานเกี่ยวกับลมหายใจกันมาหลายฉบับแล้ว ไม่ว่าจะเป็นกลไกการหายใจอัตโนมัติ การทำความรู้จักกับการหายใจด้วยทรวงอก (ใช้กล้ามเนื้อซี่โครงหายใจ) การหายใจด้วยหน้าท้อง (ใช้กล้ามเนื้อกะบังลมหายใจ) คราวนี้เรามาเข้าเรื่องปราณยามะกันเสียที ปราณ หมายถึง ลมหายใจ ยามะ หมายถึง การควบคุมดังนั้น ปราณยามะ หมายถึง ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
305
กันยายน 2547
โยคะ กับการกินอย่างสมดุล(มิตาหาระ)ปลายเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ได้มีโอกาสไปสัมมนาที่นครนายกทางทีมผู้จัดก็ต้อนรับอย่างเต็มที่ โดยเฉพาะเรื่องอาหารการกินอาหารมื้อหลักครบ อาหารว่างคั่นตลอดทั้งวันมิหนำซ้ำ ยังแถมข้าวต้มรอบดึกอีกต่างหาก เรียกว่างานนี้มีแต่กินกับกินเลยทีเดียวมนุษย์เราต้องกินกันขนาดนี้เลยหรือ? เคยอ่านเจอในหนังสือธรรมะ พระท่านกล่าวว่า ความหิวเป็นทุกข์อย่างยิ่ง ...