XDR-TB

                         

เมื่อต้นเดือนมิถุนายนปีนี้ ได้มีรายงานข่าวสำคัญไปทั่วโลกกรณีที่ศูนย์ควบคุมโรคติดต่อของสหรัฐอเมริกาได้ออกประกาศเรื่องอาจมีการติดเชื้อวัณโรคชนิดดื้อยารุนแรง (extensively drug-resistant tuberculosis หรือ XDR-TB) และให้ผู้โดยสารเครื่องบินพร้อมลูกเรือ 2 เที่ยวบินที่มีผู้ติดเชื้อดังกล่าวโดยสารอยู่ด้วยให้มาตรวจเพื่อป้องกันการติดเชื้อ.

www.stoptb.org เป็นเว็บไซต์ที่เกิดจากภาคีความร่วมมือขององค์กรต่างๆ ทั่วโลกโดย มีวัตถุประสงค์ที่จะกำจัดวัณโรคให้หมดไปจากโลก. สำหรับ XDR-TB หมายถึงเชื้อวัณโรคที่มีการดื้อยา second line, fluoroquinolone และ 1 ใน 3 ของยาฉีดต่อไปนี้ได้แก่ capreomycin, kanamycin และ amikacin เกิดจากการใช้ยารักษาวัณโรคอย่างไม่เหมาะสมในผู้ป่วยวัณโรค หรือคนปกติที่อาจจะติดจากผู้ป่วยที่มีเชื้อดังกล่าวอยู่แล้วก็ได้โดยที่การติดต่อนี้เหมือนการติดต่อของเชื้อวัณโรคทั่วๆ ไป และอาการป่วยด้วย XDR-TB ก็มีอาการเหมือนกับผู้ที่ติดเชื้อ TB ที่ sensitive และ MDR-TB (multidrug-resistant TB) สำหรับการรักษาพบว่าได้ผลเพียงร้อยละ 30 เท่านั้น. ขณะนี้มีผู้ป่วย XDR-TB จำนวน 234 คน จาก 19 ประเทศทั่วโลก ได้แก่เกาหลีใต้ อาร์เจนตินา โปรตุเกส เช็ก สหรัฐอเมริกา. ส่วนในประเทศไทยยังไมปรากฏรายงาน แต่พบ XDR-TB ในคนต่างด้าวในศูนย์ผู้อพยพ 3 คน ดังนั้น ในอนาคต คงจะมีผู้ติดเชื้อ XDR-TB ในคนไทยอย่างแน่นอน โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ป่วยเอดส์หรือผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง แพทย์จึงควรนึกถึง emerging infectious disease ชนิดนี้.

ซำแก้ว หวานวารี พ.บ., รองศาสตราจารย์, ศูนย์เวชศาสตร์ชุมชน, คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี, มหาวิทยาลัยมหิดล