ยาหยอดตา chloramphenico รักษาตาแดงจำเป็นหรือไม่

Rose PW, et al. Chloramphenicol treatment for acute infective conjunctivitis in children in primary care a   randomized double-blind placebo controlled trial. Lancet 2005;366:37-43.
 
การศึกษา randomised controlled trial นี้ทำในประเทศอังกฤษเพื่อดูว่า ยาหยอดตาchloramphenicol สามารถรักษาตาแดงเฉียบพลันในเด็กได้ผลหรือไม่เมื่อเทียบกับยาหลอก. เด็กที่อยู่ในการศึกษานี้จำนวน 326 คน อายุ 6 เดือนถึง 12 ปี (เด็กที่ไม่อยู่ในการศึกษานี้คือคนที่ได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะใน 48 ชั่วโมงก่อนหน้านี้ มีอาการอักเสบ รุนแรง และคนที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง).

สุ่มแบ่งเด็กเป็น 2 กลุ่มๆ แรก 163 คนได้ยาหยอดตา chloramphenicol ส่วนอีกลุ่ม 163 คนเท่ากันได้ยาหลอกเป็นน้ำกลั่นผสม boric acid. การรักษาให้พ่อแม่เด็กเป็นผู้หยอดยาให้เด็กลงนัยน์ตาข้างที่มีอาการครั้งละ 1 หยดทุก 2 ชั่วโมงใน 24 ชั่วโมงแรก จากนั้นหยอดทุก 4 ชั่วโมงจนกว่าอาการจะดีขึ้นเป็นเวลา 48 ชั่วโมง.

ตัวชี้วัดผลหลักคือ อาการดีขึ้นหรือไม่ในวันที่ 7, ตัวชี้วัดรองคือระยะเวลาเมื่ออาการดีขึ้น, อาการเมื่อรักษาได้ 3 วัน, ผลการตรวจเชื้อในวันที่ 7, การกลับเป็นใหม่ใน 6 สัปดาห์ และผลข้างเคียงของยา.

ผลการทดลองสามารถติดตามได้ร้อยละ 97 ในวันที่ 7 และร้อยละ 94 ในสัปดาห์ที่ 6 อัตราการหายเป็นร้อยละ 86 ในกลุ่มยา chloramphenicol และร้อยละ 79 ในกลุ่มยาหลอกไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติตัวชี้วัดอื่นๆ ก็ไม่ต่างกันอย่างมีนัยสำคัญเช่นกัน.

สรุป ยาหยอดตา chloramphenicol ไม่มีประสิทธิผลในการรักษาตาอักเสบเฉียบพลันในเด็ก.
การศึกษานี้ทำในผู้ป่วยเด็กที่ไปพบแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไปและอาการไม่รุนแรง แสดงว่าส่วนใหญ่โรคตาแดงสามารถหายเองได้ ดังนั้นยาปฏิชีวนะอาจใช้เฉพาะในรายที่มีอาการรุนแรง.
 

วิชัย เอกพลากร พ.บ., Ph.D.,รองศาสตราจารย์, ศูนย์เวชศาสตร์ชุมชน,  คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี, มหาวิทยาลัยมหิดล