Skip to main content
ข้อมูลสุขภาพ มูลนิธิหมอชาวบ้าน
menu

Login Pop

  • เข้าสู่ระบบ
    • สมัครสมาชิก
    • ลืมรหัสผ่าน
search
  • เว็บหลักหมอชาวบ้าน
  • สำนักพิมพ์หมอชาวบ้าน
  • มูลนิธิหมอชาวบ้าน
  • แอพลิเคชั่น DoctorMe
  • หน้าแรก
  • ดูแลสุขภาพด้วยตัวเอง
  • บทความสุขภาพน่ารู้
  • สื่อสุขภาพ
  • คำถามสุขภาพ
  • ข่าวสาร
  • ติดต่อหมอชาวบ้าน
  • ข้อปฏิเสธความรับผิดชอบ
หน้าแรก » บทความสุขภาพน่ารู้ » แนวทางปฏิบั ติสำหรับ neonatal jaundice (ตอนที่ 1)
  • ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

แนวทางปฏิบั ติสำหรับ neonatal jaundice (ตอนที่ 1)

โพสโดย somsak เมื่อ 1 เมษายน 2552 00:00

ถาม   ;    ขอทราบแนวทางปฏิบัติสำหรับ neonatal juandice ในปัจจุบัน เนื่องจากมีเด็กตัวเหลืองจำนวนมาก แต่เครื่อง photo theraphy มีไม่เพียงพอ (รพช.).


                                                                                                                       กนกกาญจน์ แผ่ผล

ตอบ    :   แนวทางปฏิบัติสำหรับภาวะตัวเหลือง
ทารกไทยที่เกิดในประเทศไทยมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดพยาธิสภาพทางสมองจากบิลิรูบิน (bilirubin encephalopathy) เนื่องจากมีปัจจัยเสี่ยงต่อไปนี้1,2
1 อุบัติการณ์ของภาวะพร่อง G-6-PD ในประชากรสูง.

2. การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว (exclusive breastfeeding) ทำให้ทารกเสี่ยงต่อ breastfeeding jaundice.

3. การให้มารดาและทารกกลับบ้านเร็วภายใน 48 ชั่วโมง ซึ่งเป็นเวลาที่ breastfeeding jaundice เพิ่งปรากฏ (onset) และแม่ยังไม่ประสบความสำเร็จในการให้นมแม่.

4. ไม่มีการตรวจระดับบิลิรูบินในเลือดก่อนกลับบ้าน.

5. ไม่มีการนัดติดตามความรุนแรงของภาวะ ตัวเหลืองหลังกลับบ้าน.

6. ขาดการให้ข้อมูลทางวาจาและด้วยเอกสารเกี่ยวกับวิธีประเมินและอันตรายของภาวะตัวเหลือง ที่มีคุณภาพแก่พ่อแม่ก่อนกลับบ้าน.

7. เครื่องส่องไฟไม่มีมาตรฐาน เพราะโรงพยาบาลส่วนใหญ่ใช้เครื่องส่องไฟที่ผลิตเอง.
American Academy of Pediatrics (AAP), subcommittee on hyperbilirubinemia1 แนะนำแนวทางในการป้องกันพยาธิสภาพทางสมองจากบิลิรูบินว่า ทารกแรกเกิดทุกรายต้องได้รับการเจาะเลือดเพื่อตรวจระดับบิลิรูบินอย่างน้อยหนึ่งครั้งก่อนกลับบ้าน เพื่อวางแผนการให้กลับบ้านและระยะเวลาที่เหมาะสมในการนัดติดตาม ในประเทศไทย ถ้าทารกไม่เคยได้รับการเจาะเลือดเพื่อตรวจระดับบิลิรูบินมาก่อน เวลาที่เหมาะสมควรในการเจาะเลือดคือ เจาะพร้อมการคัดกรองภาวะขาดไทรอยด์ แล้วนำระดับบิลิรูบินในเลือดจุดบนกราฟ (ภาพที่ 1) ตามอายุหลังเกิดที่เป็นชั่วโมงเพื่อประเมินระดับความเสี่ยงของการการเกิดภาวะบิลิรูบินในเลือดสูง.
 


การแปลระดับความเสี่ยงของการเกิดภาวะบิลิรูบินในเลือดสูง (hyperbilirubinemia) หลังกลับบ้านจากค่า บิลิรูบินในเลือดที่เจาะก่อนกลับบ้าน แสดงในตารางที่ 1.
แนวทางปฏิบัติเมื่อทราบระดับความเสี่ยงของการเกิดภาวะบิลิรูบินในเลือดสูง สรุปในตารางที่ 2.

 

 

การส่องไฟเพื่อรักษาภาวะตัวเหลือง
AAP กำหนดแนวทางการรักษาด้วยการส่องไฟหรือการถ่ายเปลี่ยนเลือดด้วยกราฟ โดยให้จุดค่า microbilirubin (MB) ตามอายุ (ชั่วโมง) ของทารกเมื่อเจาะเลือด บนกราฟ แล้วพิจารณาให้การรักษา1 โดยคำนึงถึง

¾ การตัดสินการส่องไฟตามภาพที่ 2 ใช้เมื่อเครื่องส่องไฟมี irradiance มากกว่าหรือเท่ากับ 30 microW/cm2/nm เท่านั้น.

¾ หากยังไม่ถึงเกณฑ์ให้การรักษาด้วยการส่องไฟ แต่ใกล้เกณฑ์ตัดสินให้ส่องไฟ (< 2 มก./ดล.) ให้ติดตาม MB ใน 4-8 ชม. หากห่างจากเกณฑ์ส่องไฟ > 2 มก./ดล. ให้ติดตามใน 12-24 ชม.

¾ พิจารณาหยุดการส่องไฟ เมื่อ MB ลดลงจนต่ำกว่า 14 มก./ดล. 2 ครั้ง หรือเมื่อระดับบิลิรูบิน  < เกณฑ์ส่องไฟ 2 มก./ดล. 2 ครั้ง ที่เจาะห่างกัน 8-12 ชม. โดยใช้เกณฑ์ใดเกณฑ์หนึ่งที่ถึงก่อน.

¾ ภายหลังหยุดส่องไฟ ให้ติดตาม MB ใน 12-24 ชม.

¾ ให้กลับบ้านเมื่อระดับบิลิรูบินที่เจาะหลังจากหยุดส่องไฟ 8-12 ชม. < เกณฑ์ส่องไฟ 2 มก./ดล.


(ตอนจบอ่านต่อฉบับหน้า)

 

เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์ พ.บ., ศาสตราจารย์
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
มหาวิทยาลัยมหิดล

สุรางค์ เจียมจรรยา พ.บ. ศาสตราจารย์, ภาควิชากุมารเวชศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

ป้ายคำ:
  • การดูแลบุตร
  • วินิจฉัยโรคเบื้องต้น
  • แม่และเด็ก
  • การตั้งครรภ์
  • ตรวจสุขภาพด้วยตัวเอง
  • ปัญหาวิชาการ
  • ภาวะตัวเหลืองในเด็ก
  • ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์
  • ศ.พญ.สุรางค์ เจียมจรรยา
  • อ่าน 27,678 ครั้ง
  • พิมพ์หน้านี้พิมพ์หน้านี้

ข้อมูลสื่อ

292-019
วารสารคลินิก 292
เมษายน 2552
ปัญหาวิชาการ
ศ.พญ.สุรางค์ เจียมจรรยา
ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์
Skip to Top

บทความสุขภาพน่ารู้

  • ทั้งหมด
  • การแพทย์ทางเลือก
    • แพทย์แผนไทย
      • กดจุด
      • นวดไทย
    • แพทย์แผนจีน
  • ดูแลสุขภาพ
    • การดูแลผู้สูงอายุ
    • การปฐมพยาบาล
    • การรักษาเบื้องต้น
    • การใช้ยาสมุนไพร
    • คู่มือดูแลสุขภาพ
    • ยาและวิธีใช้
    • ตรวจสุขภาพด้วยตัวเอง
      • คำนวณค่า BMI
      • วินิจฉัยโรคเบื้องต้น
      • แนะนำการตรวจสุขภาพประจำปี
    • คุยสุขภาพ
      • กรณีศึกษา
      • ถามตอบปัญหาสุขภาพ
  • สุขภาพทางเพศและครอบครัว
    • การดูแลบุตร
    • แม่และเด็ก
    • การตั้งครรภ์
    • เรียนรู้เรื่องเพศและการวางแผนครอบครัว
  • สร้างเสริมสุขภาพ 3 อ. ​และป้องกันโรค
    • อาหาร
      • อาหาร 5 หมู่
      • อาหารของผู้่ป่วยโรคเรื้อรัง
        • ความดันสูง
        • หัวใจ
        • เกาต์
        • เบาหวาน
      • อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง
      • อาหารป้องกันมะเร็ง
      • อาหารสมุนไพร
    • ออกกำลังกาย
      • วิ่ง เดิน ปั่นจักรยาน ว่ายน้ำ แอร์โรบิค แอร์โรบอคซิ่ง รำกระบอง ไทเก็ก ชี่กง โยคะ
    • อารมณ์
      • การทำสมาธิ
      • การพักผ่อน
      • การพัฒนา EQ
      • จิตอาสา/ ฉือจี้
  • พฤติกรรมอันตราย
    • พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ
    • อนามัยสิ่งแวดล้อม
    • อิริยาบถ
  • โรคและอาการ
    • โรคเรื้อรัง
      • กลุ่มอาการเมตาโบลิค
      • ความดันโลหิตสูง
      • ถุงลมปอดโป่งพอง
      • มะเร็ง
      • อัมพฤกษ์ อัมพาต
      • เบาหวาน
      • โรคข้อ/เกาต์
      • โรคทางจิตเวช เครียด หวาดระแวง
      • โรคหวัด ภูมิแพ้
      • โรคหัวใจ
      • โรคหืด
      • ไขมันในเลือดสูง/ผิดปกติ
      • ไตวาย
    • โรคตามระบบ
      • ระบบทางเดินอาหาร
      • โรคจากอุบัติเหตุ สารพิษ และสัตว์พิษ
      • โรคช่องปากและฟัน
      • โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
      • โรคติดเชื้อ
      • โรคผิวหนัง
      • โรคพยาธิ
      • โรคระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ
      • โรคระบบต่อมไร้ท่อ
      • โรคระบบทางอวัยวะเพศชาย
      • โรคระบบทางอวัยวะเพศหญิง
      • โรคระบบทางเดินปัสสาวะ
      • โรคระบบทางเดินหายใจ
      • โรคระบบประสาทและสมอง
      • โรคระบบไหลเวียนโลหิต
      • โรคหู ตา คอ จมูก
    • โรคจากการทำงาน
      • พิษภัยจากสารเคมี (ยาฆ่าเมลง/ สารตะกั่ว)
      • โรคจากฝุ่นและสารเคมีในโรงงาน
      • โรคจากสัตว์ เช่น ฉี่หนู
      • โรคจากอริยาบทที่ผิดสุขลักษณะ
      • โรคเส้นเอ็นอักเสบ/ นิ้วล็อค
  • ทันกระแสสุขภาพ
  • คลังความรู้สื่อสังคมออนไลน์
  • อื่น ๆ

ได้รับความนิยม

  • นม
  • ถั่วพู
  • คนท้อง
  • ธาลัสซีเมีย
  • ผู้สูงอายุ
  • ผักพื้นบ้าน
  • สมุนไพร

แผนผังเว็บไซต์

  • หน้าแรก
  • ดูแลสุขภาพด้วยตัวเอง
  • บทความสุขภาพน่ารู้
  • สื่อสุขภาพ
  • คำถามสุขภาพ
  • ข่าวสาร
  • ติดต่อหมอชาวบ้าน
  • ข้อปฏิเสธความรับผิดชอบ

รวมลิงค์เครือข่าย

  • มูลนิธิหมอชาวบ้าน
  • สำนักพิมพ์หมอชาวบ้าน
  • สถาบันโยคะวิชาการ

สื่อสุขภาพ

  • คลิปสุขภาพ
  • หมอชาวบ้านรายเดือน
  • คลินิกรายเดือน
  • จดหมายข่าวย้อนหลัง
  • feed หมอชาวบ้าน
  • facebook หมอชาวบ้าน
  • youtube หมอชาวบ้าน
  • feed หมอชาวบ้าน
  • facebook หมอชาวบ้าน
  • twitter หมอชาวบ้าน
  • youtube หมอชาวบ้าน
สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และสถาบัน ChangeFusion พัฒนาระบบโดย Opendream สัญญาอนุญาต cc by-nc-sa