Skip to main content
ข้อมูลสุขภาพ มูลนิธิหมอชาวบ้าน
menu

Login Pop

  • เข้าสู่ระบบ
    • ลืมรหัสผ่าน
search
  • เว็บหลักหมอชาวบ้าน
  • สำนักพิมพ์หมอชาวบ้าน
  • มูลนิธิหมอชาวบ้าน
  • หน้าแรก
  • ดูแลสุขภาพด้วยตัวเอง
  • บทความสุขภาพน่ารู้
  • สื่อสุขภาพ
  • คำถามสุขภาพ
  • ข่าวสาร
  • ติดต่อหมอชาวบ้าน
  • ข้อปฏิเสธความรับผิดชอบ
หน้าแรก » บทความสุขภาพน่ารู้ » เครือข่ายกับ"จุดคานงัด"
  • ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

เครือข่ายกับ"จุดคานงัด"

โพสโดย somsak เมื่อ 1 พฤษภาคม 2552 00:00

ภาวะสมองไหลอาจเป็นที่มาของการฝึกอบรมแพทย์เฉพาะทาง ซึ่งชัดเจนว่า ช่วยคลี่คลายปัญหานี้และมีผลสืบเนื่องมาจนปัจจุบัน.

วันนี้จำนวนแพทย์เฉพาะทางมากกว่าแพทย์ทั่วไปเกือบ 4 เท่า แนวโน้มนี้อาจเปลี่ยนแปลง เมื่อเริ่มมีสัญญาณบ่งชี้ว่า แพทย์ใช้ทุนสละที่นั่งในการเข้าฝึกอบรมอายุรศาสตร์ หันไปทำงานต่อในโรงพยาบาลชุมชน เมื่อค่าตอบแทนแพทย์ในโรงพยาบาลชุมชนเพิ่มขึ้นทันตาเห็นและก้าวกระโดด อีกทั้งยังสามารถไต่บันไดวิชาชีพไปถึงระดับเก้า.

การอัดฉีดเงินเข้าสู่ระบบ เพื่อหวังแก้ปัญหาโดยมองเป็นจุดๆ มีทั้งผลดีและผลเสีย ที่ น่าถามคือ อะไรมากกว่ากันและถ้ามีผลดีมากกว่า ผลดีนั้นจะยั่งยืนเพียงใด ลึกไปกว่านั้นอาจมีคำถามว่า ผลดีนั้นแปลว่า อะไร ใครได้ใครเสีย.

เพื่อตอบคำถามเหล่านั้น จำเป็นต้องพิเคราะห์ให้ละเอียดว่า "การอัดฉีดเงิน" คือ อัดฉีดอย่างไร
2-3 ปีก่อน สปสช.เคยฉีดเงินไปให้แพทย์ที่อยู่เวรห้องฉุกเฉิน เพื่อแก้ปัญหาขาดแคลนตรงนั้น ทำไปได้ 1-2 ปีก็ต้องเลิก เพราะเกิดแรงเสียดทานจากแพทย์ที่อยู่เวรคนไข้ในและแผนกอื่นๆ เนื่องจากพวกเขาก็อยู่เวรแต่ไม่ได้ค่าตอบแทนเพิ่ม พยาบาลก็ไม่พอใจเพราะอยู่เวรเหมือนกันแต่ไม่ได้ค่าตอบแทนเพิ่ม.
ก่อนหน้านั้น ระบบจ่ายค่าตอบแทนตามผลงานซึ่งยังสืบเนื่องมาในปัจจุบัน ทำให้แพทย์โรงพยาบาลเอกชน ขยันทำหัตถการ ตรวจเยี่ยมคนไข้ สั่งการรักษา สืบค้น นำไปสู่ผลกระทบทางลบ เช่น ผลข้างเคียงจากยาหรือหัตถการ การแย่ง(เงิน)ผู้ป่วย ความสูญเปล่าในการใช้ยาและใช้บริการตรวจทางห้องปฏิบัติการ ฯลฯ.

ในทางตรงกันข้าม สปสช.อัดฉีดเงินเป็นค่ายาละลายลิ่มเลือดเพื่อรักษาคนไข้หลอดเลือดสมองอุดตัน แต่ไม่จ่ายเป็นค่าตอบแทนบุคลากร กลับนำไปสู่การสร้างนวตกรรมที่ยังประโยชน์แก่คนไข้ชัดเจนและดีกว่าของฝรั่ง ดังบทความใน คอลัมน์ "นานาสาระ" เรื่องความสำเร็จของระบบ Stroke Fast Track ของรองศาสตราจารย์ นายแพทย์สมศักดิ์ เทียมเก่า (หน้า 386-388).

เช่นเดียวกัน การรู้จักใช้เงินอย่างยืดหยุ่นโดยยึดประโยชน์ของคนไข้ ทำให้ผู้พิการในชุมชนชนบทที่อำเภอ ภูกระดึง หล่มสัก กาฬสินธุ์ ฉวาง ด่านซ้าย และอีกหลายแห่งได้รับบริการกายภาพบำบัดซึ่งไม่เคยปรากฏมาก่อนเพียงเพราะความเชื่อว่า บริการกายภาพบำบัด ทำได้เฉพาะในโรงพยาบาลที่มีความพร้อมเท่านั้น (เครื่องมือพร้อม บุคลากรพร้อม) ในขณะที่ผู้พิการและยากจนในเมืองกลับไม่ได้รับการเหลียวแลทั้งๆที่อยู่ใกล้โรงพยาบาลที่มีความพร้อมในอำเภอเมืองหรือเขตเทศบาล!!!!


การแก้ปัญหาในระบบบริการสุขภาพซึ่งแท้ที่จริงมีความซับซ้อนมากกว่าในรูปหลายเท่านัก ด้วยวิธีคิดแบบเอาง่ายเข้าว่า จึงยากที่จะเป็นคำตอบให้กับคำถามยุ่งๆดังกล่าว แต่ความจริงที่ยากจะปฏิเสธ ก็คือ ดูเหมือนว่า การแก้ปัญหาแบบเอาง่ายเข้าว่า เป็นที่นิยมมากกว่า การแก้ปัญหาด้วยวิธีคิดอย่างรอบด้าน.


ในระบบอันซับซ้อน พฤติกรรมของระบบเป็นสิ่งที่ยากแก่การคาดคะเน เพราะมีตัวแปรมากมาย แต่ละตัวแปรล้วนสัมพันธ์กับตัวแปรอื่นๆอย่างสลับซับซ้อน การแก้เป็นจุดๆ ในระบบเช่นนี้ อาจได้ผลคล้ายการ กดลูกโป่ง เป็นจุดๆแล้วมันก็ไปโป่งอีกจุด.

คำว่า .เครือข่าย. เป็นวิธีหนึ่งในการพิจารณาความซับซ้อนของระบบ มีความพยายามจำแนกเครือข่ายเป็นสองลักษณะ ได้แก่ เครือข่ายที่ประกอบขึ้นด้วยจุดเชื่อม (node) ทั้งหลายซึ่งโยง (link) เข้าหากันโดยไม่มีจุดเชื่อมใดมีจำนวนเส้นโยงใยโดดเด่นเป็นพิเศษ และตรงกันข้าม เครือข่ายที่มีเพียงบางจุดเชื่อมที่โดดเด่นด้วยเส้นโยงใย และบางจุดเชื่อมเกือบจะไม่มีเส้นโยงใยเลย เครือข่ายชนิดที่สองพบได้ในโลกไซเบอร์ อย่างเช่น Youtube เป็นตัวอย่างจุดเชื่อมที่มีเส้นโยงใยมหึมา.

ลองจินตนาการดูว่า ถ้าวันหนึ่ง Youtube เกิดล่มจะเกิดอะไรขึ้นกับแฟนๆที่โยงใยเข้าหาเพื่อ download vdo clip.

สำหรับคนที่สามารถโจมตี Youtube ให้ล่มได้ โดยง่าย Youtube ย่อมมีความหมายในฐานะ "จุดคานงัด" ของการเปลี่ยนแปลงระบบ.

ด้วยวิธีคิดเกี่ยวกับเครือข่ายดังกล่าว การมองหาจุดคานงัด อาจหมายถึงการตั้งต้น ทำแผนที่เครือข่าย เพื่อค้นหาลักษณะของเครือข่าย ซึ่งถ้าเป็นดังเครือข่ายชนิดที่สอง และรู้วิธีจัดการกับจุดเชื่อมที่โดดเด่นโดยไม่ต้องออกแรงมาก ก็ย่อมเป็นไปได้ที่จะเจอจุดคานงัดในที่สุด. 

 
(ศาสตราจารย์ นายแพทย์ไพบูลย์ สุริยะวงศ์ไพศาล)

ป้ายคำ:
  • คุยสุขภาพ
  • ปัจฉิมพากย์
  • ศ.นพ.ไพบูลย์ สุริยะวงศ์ไพศาล
  • อ่าน 3,591 ครั้ง
  • พิมพ์หน้านี้พิมพ์หน้านี้

ข้อมูลสื่อ

293-002
วารสารคลินิก 293
พฤษภาคม 2552
ปัจฉิมพากย์
ศ.นพ.ไพบูลย์ สุริยะวงศ์ไพศาล
Skip to Top

บทความสุขภาพน่ารู้

  • ทั้งหมด
  • การแพทย์ทางเลือก
    • แพทย์แผนไทย
      • กดจุด
      • นวดไทย
    • แพทย์แผนจีน
  • ดูแลสุขภาพ
    • การดูแลผู้สูงอายุ
    • การปฐมพยาบาล
    • การรักษาเบื้องต้น
    • การใช้ยาสมุนไพร
    • คู่มือดูแลสุขภาพ
    • ยาและวิธีใช้
    • ตรวจสุขภาพด้วยตัวเอง
      • คำนวณค่า BMI
      • วินิจฉัยโรคเบื้องต้น
      • แนะนำการตรวจสุขภาพประจำปี
    • คุยสุขภาพ
      • กรณีศึกษา
      • ถามตอบปัญหาสุขภาพ
  • สุขภาพทางเพศและครอบครัว
    • การดูแลบุตร
    • แม่และเด็ก
    • การตั้งครรภ์
    • เรียนรู้เรื่องเพศและการวางแผนครอบครัว
  • สร้างเสริมสุขภาพ 3 อ. ​และป้องกันโรค
    • อาหาร
      • อาหาร 5 หมู่
      • อาหารของผู้่ป่วยโรคเรื้อรัง
        • ความดันสูง
        • หัวใจ
        • เกาต์
        • เบาหวาน
      • อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง
      • อาหารป้องกันมะเร็ง
      • อาหารสมุนไพร
    • ออกกำลังกาย
      • วิ่ง เดิน ปั่นจักรยาน ว่ายน้ำ แอร์โรบิค แอร์โรบอคซิ่ง รำกระบอง ไทเก็ก ชี่กง โยคะ
    • อารมณ์
      • การทำสมาธิ
      • การพักผ่อน
      • การพัฒนา EQ
      • จิตอาสา/ ฉือจี้
  • พฤติกรรมอันตราย
    • พฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ
    • อนามัยสิ่งแวดล้อม
    • อิริยาบถ
  • โรคและอาการ
    • โรคเรื้อรัง
      • กลุ่มอาการเมตาโบลิค
      • ความดันโลหิตสูง
      • ถุงลมปอดโป่งพอง
      • มะเร็ง
      • อัมพฤกษ์ อัมพาต
      • เบาหวาน
      • โรคข้อ/เกาต์
      • โรคทางจิตเวช เครียด หวาดระแวง
      • โรคหวัด ภูมิแพ้
      • โรคหัวใจ
      • โรคหืด
      • ไขมันในเลือดสูง/ผิดปกติ
      • ไตวาย
    • โรคตามระบบ
      • ระบบทางเดินอาหาร
      • โรคจากอุบัติเหตุ สารพิษ และสัตว์พิษ
      • โรคช่องปากและฟัน
      • โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
      • โรคติดเชื้อ
      • โรคผิวหนัง
      • โรคพยาธิ
      • โรคระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ
      • โรคระบบต่อมไร้ท่อ
      • โรคระบบทางอวัยวะเพศชาย
      • โรคระบบทางอวัยวะเพศหญิง
      • โรคระบบทางเดินปัสสาวะ
      • โรคระบบทางเดินหายใจ
      • โรคระบบประสาทและสมอง
      • โรคระบบไหลเวียนโลหิต
      • โรคหู ตา คอ จมูก
    • โรคจากการทำงาน
      • พิษภัยจากสารเคมี (ยาฆ่าเมลง/ สารตะกั่ว)
      • โรคจากฝุ่นและสารเคมีในโรงงาน
      • โรคจากสัตว์ เช่น ฉี่หนู
      • โรคจากอริยาบทที่ผิดสุขลักษณะ
      • โรคเส้นเอ็นอักเสบ/ นิ้วล็อค
  • ทันกระแสสุขภาพ
  • คลังความรู้สื่อสังคมออนไลน์
  • อื่น ๆ

ได้รับความนิยม

  • นม
  • ถั่วพู
  • คนท้อง
  • ธาลัสซีเมีย
  • ผู้สูงอายุ
  • ผักพื้นบ้าน
  • สมุนไพร

แผนผังเว็บไซต์

  • หน้าแรก
  • ดูแลสุขภาพด้วยตัวเอง
  • บทความสุขภาพน่ารู้
  • สื่อสุขภาพ
  • คำถามสุขภาพ
  • ข่าวสาร
  • ติดต่อหมอชาวบ้าน
  • ข้อปฏิเสธความรับผิดชอบ

รวมลิงค์เครือข่าย

  • มูลนิธิหมอชาวบ้าน
  • สำนักพิมพ์หมอชาวบ้าน
  • สถาบันโยคะวิชาการ

สื่อสุขภาพ

  • คลิปสุขภาพ
  • หมอชาวบ้านรายเดือน
  • คลินิกรายเดือน
  • จดหมายข่าวย้อนหลัง
  • feed หมอชาวบ้าน
  • facebook หมอชาวบ้าน
  • youtube หมอชาวบ้าน
  • feed หมอชาวบ้าน
  • facebook หมอชาวบ้าน
  • twitter หมอชาวบ้าน
  • youtube หมอชาวบ้าน
สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)< และสถาบัน ChangeFusion< พัฒนาระบบโดย Opendream< สัญญาอนุญาต cc by-nc-sa <