วัณโรค

วัณโรคเยื่อหุ้มปอด

ถาม : ตะวัน/กรุงเทพฯ
ขณะนี้ผมป่วยเป็นวัณโรคเยื่อหุ้มปอด รักษาได้เดือนกว่าแล้ว มีข้อสงสัย ๒ กรณีดังนี้
๑. เมื่อกินยาได้ ๒ สัปดาห์ไปแล้วเชื้อถูกทำลาย และไม่มีการแพร่เชื้อวัณโรคให้คนอื่นต่อไป แต่ทำไมยังหยุดยาไม่ได้
๒. หมอบอกว่าเชื้อวัณโรคมีอยู่ทั่วไปในสภาพแวดล้อม ผู้ใหญ่เคยได้รับจากทางใด แล้วเด็กๆ ไม่ได้รับบ้างหรือ

ตอบ : นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ
๑. เนื่องจากเชื้อวัณโรคมีความดื้อต่อยาสูง จึงจำเป็นต้องให้ยาฆ่าเชื้อวัณโรคร่วมกันหลายขนาน และต้องให้ติดต่อกันทุกวันนานอย่างน้อย ๖ เดือน จึงจะฆ่าเชื้อได้หมดและหายขาด แม้ว่าเมื่อให้ยาไปได้ ๒ สัปดาห์ อาจเริ่มตรวจย้อมเสมหะไม่พบเชื้อแล้วก็ตาม ก็ไม่ได้หมายความว่าเชื้อถูกทำลายหมดแล้ว เพียงแต่ลดปริมาณเชื้อลง (จนไม่สามารถตรวจพบด้วยวิธีตรวจย้อมเสมหะซึ่งเป็นเทคนิคที่ง่ายและราคาถูก) ซึ่งไม่อาจแพร่ต่อให้คนข้างเคียง

๒. เชื้อวัณโรคติดต่อโดยทางเดินหายใจ คือการไอ จามรดกัน ซึ่งสามารถติดต่อตั้งแต่วัยเด็กเล็ก (หากอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยเมื่อติดเชื้อแล้ว บางคนก็จะกลายเป็นโรคภายในไม่นาน แต่บางคนเชื้ออาจแฝงตัวอยู่เป็นปีๆ ถึงสิบปี เมื่อร่างกายอ่อนแอ จึงจะป่วยเป็นวัณโรค

ในบ้านเรามีโรคนี้ชุก ผู้คนจึงมี การติดเชื้อวัณโรคกันมาก และเมื่อถึงวัยผู้ใหญ่ก็พบว่าส่วนใหญ่มีการติดเชื้อมากันแล้ว แต่ที่ไม่มีอาการเจ็บป่วย เพราะร่างกายแข็งแรงดี คนกลุ่มนี้จะไม่แพร่เชื้อให้คนอื่น จะแพร่ได้ต่อเมื่อมีอาการเจ็บป่วย คือไอเรื้อรัง ซึ่งจะขับเชื้อออกมาตาม ละอองเสมหะที่ไอออกมา