• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

ข้อห้ามในการใช้ยาคุม

ข้อห้ามในการใช้ยาคุม

ถาม : อาภรณ์/นนทบุรี
ดิฉันมีคำถามต่อเนื่องจากหมอชาวบ้าน ฉบับกุมภาพันธ์ ๒๕๔๗ ที่มีผู้ถามเรื่องยาคุมกำเนิด และข้อความที่ตอบถึงข้อห้าม ในการใช้ยาคุมกำเนิดข้อหนึ่งคือ มีเนื้องอก ของระบบเจริญพันธุ์ คำถามของดิฉัน คือ ขณะนี้ดิฉันอายุ ๓๙ ปี มีเนื้องอกในมดลูก หมอแนะนำให้ผ่าตัดมดลูก หรืออาจรอจนถึงตอนที่หมดประจำเดือนแล้วเนื้องอกจะแห้งไปเอง เวลามีประจำเดือนดิฉันจะปวดท้องมาก แต่ก็ยังไม่อยากผ่าตัด หมอก็แนะนำว่าถ้าไม่อยากผ่าตัดและรอให้ถึงวัยหมดประจำเดือน หมอจะฉีดยาคุมกำเนิดให้เดือนละครั้ง เพื่อไม่ให้ไข่ตกและมีประจำเดือน จะได้ไม่ปวดท้อง ดิฉันจึงรู้สึกสับสนคำตอบถึงข้อห้ามในการใช้ยาคุมกำเนิดหากมีเนื้องอกในระบบสืบพันธุ์ ดิฉันจึงอยากได้คำแนะนำเพื่อช่วยในการตัดสินใจ คือการฉีดยาคุมกำเนิดทุกเดือน ทั้งที่มีเนื้องอกในมดลูก จะมีผลเสียหรืออันตรายอย่างใดบ้าง และถ้าจะไม่ตัดมดลูกจะมีอันตรายหรือโรคแทรกซ้อนอะไรบ้าง ขอความกรุณาคุณหมอช่วยตอบด้วยนะคะ

     
ตอบ : นพ.พันธ์ศักดิ์  ศุกระฤกษ์
ยาคุมกำเนิดที่มีข้อห้ามใช้ในกรณีที่มีเนื้องอกมดลูก คือ ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดเม็ดรวม ซึ่งเป็นยากินที่มีส่วนผสมของฮอร์โมนเอสโตรเจน และฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน เนื่องจากฮอร์โมนเอสโตรเจนมีคุณสมบัติในการกระตุ้นเนื้องอกบางชนิด ในขณะที่ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนไม่มีผล ยาฉีดคุมกำเนิดมีส่วนผสมของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเพียงตัวเดียว จึงไม่มีผลทำให้เนื้องอกของมดลูกโตขึ้น และเนื่องจากคุณสมบัติของยาฉีดคุมกำเนิดมีผลไปทำให้ไม่มีประจำเดือน ก็จะไม่ปวดท้อง และฉีดไว้รอจนหมดประจำเดือนตามธรรมชาติ เนื้องอกของมดลูกก็อาจจะยุบไปเอง การฉีดยาคุมกำเนิดรักษาเนื้องอกจึงเป็นการรักษาแบบมาตรฐานวิธีการหนึ่ง ซึ่งสามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพดีพอควร