ยาขับน้ำคาวปลา

การกินยาขับน้ำคาวปลาที่มีส่วนผสมของ แอลกอฮอล์จะมีผลต่อลูกไหมคะ เพราะเลี้ยงลูกด้วยนมตัวเอง และจะทำให้ประจำเดือนมาเป็นปกติหรือไม่
ผู้ถาม วาสนา/กรุงเทพฯ
ผู้ตอบ นพ.พันธ์ศักดิ์ ศุกระฤกษ์ 

ถาม ตอนนี้ดิฉันกำลังท้อง ๘ เดือน ใกล้คลอดแล้วค่ะ คุณแม่ของแฟนได้ซื้อยาขับน้ำคาวปลามาให้กิน ไม่แน่ใจว่าเป็นยาไทยหรือยาจีน ดิฉันอ่านดูก็พบว่ามีส่วนผสมของแอลกอฮอล์อยู่ด้วยก็เลยตั้งใจว่าจะไม่กิน แต่คงเก็บยาที่แม่แฟนซื้อมาให้ หรือไม่ก็แอบไปให้คนอื่นเสีย
ดิฉันมีเรื่องจะเรียนถามคุณหมอ ดังนี้ค่ะ
๑. ยาจำพวกนี้ถ้ากินแล้วมีผลต่อลูกไหมคะ เพราะจะเลี้ยงลูกด้วยนมตัวเอง
๒. แล้วถ้าเราไม่กินยาจำพวกนี้ น้ำคาวปลาจะออกมาหมดหรือไม่ เป็นอันตรายต่อตัวเราไหม
๓. น้ำคาวปลาจะไหลออกมาหลังคลอดลูกกี่วันถึงจะหยุดคะ
๔. แล้วประจำเดือนจะมาตอนไหน
๕. เห็นผู้ใหญ่บอกให้อยู่ไฟด้วย เขาบอกว่าถ้าไม่อยู่ไฟอีกหน่อย ตอนที่อากาศเย็นจะปวดกระดูก เรื่องนี้ไม่ทราบว่าเป็นเรื่องจริงหรือไม่ เพราะดิฉันตั้งใจว่าคงไม่อยู่ไฟ เนื่องจากไม่ค่อยมีเวลา แล้วจะมีผลเสียต่อร่างกายหรือไม่
๖. อยู่ไฟแล้วมดลูกจะเข้าอู่เร็ว หมายถึงอะไรคะ ขอความกรุณาคุณหมอช่วยตอบด้วยนะคะ 

ตอบ โดยปกติแล้วยาแผนโบราณนั้นมักจะประกอบด้วยสมุนไพรหลายอย่าง ซึ่งบางชนิดต้องการสารละลายจำพวกแอลกอฮอล์มาผสม เพื่อทำให้แตกตัวและออกฤทธิ์ได้ดี โดยทั่วไปแล้วแพทย์จะไม่แนะนำให้กินแอลกอฮอล์ในปริมาณที่มากไปในระหว่างการตั้งครรภ์และให้นมบุตร เพราะอาจจะทำให้เกิดผลภายหลังจากพิษของแอลกอฮอล์ได้ ดังนั้นทางที่ดีจึงควรที่จะเลี่ยงการบริโภคยาหรือสารเสริมอาหารที่ไม่ได้รับการรับรองจากคณะกรรมการอาหารและยาจะเป็นการดีที่สุด
สำหรับคำถามต่างๆนั้นขอตอบ ดังนี้
๑. เนื่องจากไม่ทราบว่ามีส่วนประกอบอื่นๆอะไรบ้างที่อาจจะถูกขับออกมาในน้ำนมที่จะให้บุตร คงจะบอกยากว่าจะมีผลหรือไม่ แต่อย่างไรก็ตามมารดาในขณะให้นมบุตรก็ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์อยู่แล้ว เพราะฉะนั้นถ้าไม่กินได้จะดีกว่า
๒. หลังคลอดโดยปกติแล้วจะมีน้ำคาวปลาออกมาได้เอง โดยไม่ต้องไปใช้อะไรขับ เพราะร่างกายของคนเรามีกระบวนการทางธรรมชาติที่จะขับเอาน้ำคาวปลาออกมาจนหมดเองได้อยู่แล้ว และถ้ามารดาให้นมบุตรภายหลังคลอด การที่ลูกดูดนมจะเป็นการกระตุ้นให้ต่อมใต้สมองหลั่งฮอร์โมนออกมากระตุ้นให้มดลูกหดรัดตัวเข้าอู่ดีขึ้นด้วย
๓. ขึ้นอยู่กับว่ามีเศษเนื้อเยื่อ หรือเลือดตกค้างอยู่ในมดลูกมากหรือน้อย ส่วนใหญ่แล้วประมาณ ๔-๖ สัปดาห์ก็จะหมดไปได้เองไม่ต้องไปทำอะไรหรือได้รับยาอะไรเป็นพิเศษ
๔. ประจำเดือนจะเริ่มมาครั้งแรกหลังคลอดบุตรประมาณ ๖ สัปดาห์ถึง ๒ เดือน แต่ในรายที่ มารดาให้นมบุตรต่อเนื่องกันตลอด อาจจะมาช้ากว่านั้นได้ แต่ไม่ควรนานเกิน ๖ เดือน
๕. ในยุคปัจจุบันนี้คงไม่มีความจำเป็นที่จะต้องทำเช่นนั้น เพราะการอยู่ไฟจะทำให้ร่างกายขาดน้ำ สารอาหาร และเกลือแร่ ซึ่งถ้าไม่ได้รับการทดแทนเข้าไปยิ่งจะทำให้เกิดอันตรายมากกว่า โดยเฉพาะการ อยู่ไฟชุดอาจทำให้ผิวหนังบริเวณหน้าท้องไหม้และเป็นแผลเป็นในภายหลังได้
๖. การอยู่ไฟ คือการทำให้ ร่างกายได้รับความอบอุ่นและความร้อนพอเพียง เพราะในระยะหลังคลอดระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนไปจะทำให้ร่างกายต้องปรับตัวให้เข้ากับอุณหภูมิภายนอก แต่คงจะไม่เกี่ยวข้องกับการทำให้มดลูกเข้าอู่เร็ว เพราะถ้าต้องการให้มดลูกเข้าอู่เร็วแล้ว การให้นมบุตรน่าจะช่วยให้ มดลูกได้รับการกระตุ้นให้หดรัดตัวเข้าอู่ได้ดีกว่ามาก