โรคกระเพาะ

ควรปฏิบัติตนอย่างไร นอกจากกินอาหารเป็นเวลา ขจัดความเครียด ผัก ผลไม้ โยเกิร์ตกินได้หรือไม่

ถาม
1. คนที่เป็นโรคกระเพาะ ชนิดมีแผล Small Antral Ulcer คืออย่างไร ผู้ป่วยต้องปฏิบัติตนอย่างไร

นอกจากกินอาหารเป็นเวลา ขจัดความเครียด ผักผลไม้ โยเกิร์ต กินได้หรือไม่ เพราะทราบว่าผักดิบ ผลไม้สด ย่อยยากและเพิ่มกรด โยเกิร์ตก็มีกรด

อาหารถั่วเหลือง นมสด กินได้หรือไม่ เพราะบางคนว่าย่อยยากและเพิ่มแก๊ส
ของหวานที่ไม่หวานจัด ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว กินได้หรือไม่

อาหารที่มีรสเค็ม เช่น เต้าหู้ยี้ ปลาเค็ม ไข่เค็ม กินได้หรือไม่ น้ำพริกกะปิไม่เผ็ด แกงส้มไม่เผ็ดกินได้หรือไม่
2. ควรออกกำลังกายอย่างไรหรือไม่ เช่น กายบริหาร วิ่ง กระโดดเชือก
3. ยาลดกรดประเภทอะลูมิเนียมไม่ควรกินเกินระยะเวลาเท่าไร
4. ยาลดกรดชนิดที่มีพิษข้างเคียงน้อย เช่น อะลูมิเนียมฟอสเฟต (ป้องกันการขาดฟอสเฟต) ได้แก่ยาอะไรบ้าง ถ้ารับยาอะลูมิเนียมไฮดรอกไซด์ แต่พยายามกินอาหารที่มีฟอสฟอรัสมากๆจะช่วยได้หรือไม่
5. ยาแซนแทก (ZANTAC) มีผลข้างเคียงที่ทำให้เต้านมโตในผู้ชายเหมือนไซเมดิดีนหรือไม่ และผลข้างเคียงที่สำคัญอื่นคืออะไรบ้าง ควรกินไม่เกินระยะเวลานานเท่าใด
6. ตัวยา MAGALDRATE ที่ใช้ลดกรด ประกอบด้วยอะไรบ้าง มีผลข้างเคียงอย่างไรหรือไม่
รัศมี/กรุงเทพ

ตอบ
1. กระเพาะอาหารอาจแบ่งได้เป็นสองส่วน คือส่วนต้น (เรียกว่า “body”) และส่วนปลาย (เรียกว่า “antrum”) “antral ulcer” หมายถึง แผลกระเพาะอาหารที่อยู่ที่ส่วน antrum

การปฏิบัติตน : กินอาหารตรงตามเวลา , งดหรือลดการสูบบุหรี่ งดยาแก้ปวดที่มียาแอสไพรินผสมอยู่ หลีกเลี่ยงอาหารเผ็ดจัด/และกาแฟ

ผักผลไม้ ถั่วเหลือง นมสด และนมเปรี้ยว (โยเกิร์ต) กินได้ไม่มีข้อห้าม

2. การออกกำลังกายตามสมควรเป็นสิ่งที่ดีสำหรับสุขภาพทั่วไป จะออกกำลังกายวิธีใดก็ได้ที่ไม่เกินกำลัง

3,4. “ยาลดกรด” ชนิดๆก็ตามถ้าจะกินระยะนานๆ (หลายๆ เดือน) ควรปรึกษาแพทย์ ถ้าไม่จำเป็นไม่ควรกินตลอดไป แต่ถ้ากินไม่บ่อย (เช่นอาทิตย์ละ 3-4 ครั้ง) คงไม่มีอันตราย ผู้ป่วยโรคไต โรคหัวใจ ไม่ควรกินยาลดกรดเองตามใจชอบ เพราะอาจมีผลเสียได้ง่าย ควรปรึกษาแพทย์

5. ยา “แซนแทก” หรือ “รานิทิดีน” มีผลข้างเคียงไม่มากแต่เป็นยาใช้สำหรับรักษาแผลกระเพาะอาหารโดยเฉพาะ ไม่ควรใช้รักษาอาการปวดท้องที่ไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด การใช้ยาชนิดนี้ควรให้แพทย์สั่งเท่านั้น

การจะกินยานานเท่าไรแผลกระเพาะอาหารจึงจะหายควรให้แพทย์เป็นผู้กำหนด บางราย 2-3 สัปดาห์ บางราย 1 เดือน หรือนานกว่านั้นขึ้นกับประวัติการเจ็บป่วย ขนาด และชนิดของแผลกระเพาะอาหารของผู้ป่วยแต่ละราย

6. MAGALDRATE เป็นยาลดกรดชนิดหนึ่งประกอบด้วยเกลือแมกนีเซีม และเกลืออะลูมิเนียม

ผลข้างเคียง : บางรายอาจท้องผูก บางรายอาจท้องเดิน แต่ผูใช้หลายคนก็อาจไม่เกิดผลข้างเคียงอะไร
นพ.นุสนธ์ กลัดเจริญ