ต้อกระจก

ตาข้างขวามัวๆ มองภาพไม่ชัด กระทบกระเทือนถึงตาข้างดีหรือไม่ นอกจากการผ่าตัดแล้ว มีวิธีรักษาอย่างอื่นอีกไหม

ขอเรียนถามปัญหาดังนี้
1. อาการลุกลามของต้อกระจกใช้ระยะเวลานานหรือไม่ (ขณะนี้ตาข้างขวามัวๆ มองภาพไม่ชัด)
2. จะมีผลกระทบกระเทือนมาถึงตาข้างดีหรือไม่
3. นอกจากการผ่าตัดแล้ว มีวิธีรักษาอย่างอื่นหรือไม่
4. ถ้าผ่าตัด จะใช้เวลาในการผ่าตัดและรักษากี่วัน และกี่วันถึงจะสามารถทำงานได้
5. การผ่าตัดใน รพ.เอกชนจะเสียค่าใช้จ่ายประมาณเท่าไร และรพ.รัฐบาลประมาณเท่าไร
6. เมื่อผ่าตัดแล้ว ต้องใช้แว่นสายตาด้วยหรือไม่
วันชัย/เชียงใหม่

ตอบ
1. เวลาในการดำเนินของโรคต้อกระจก ไม่มีกำหนดเวลาที่แน่นอน บางคนเร็ว บางคนช้า ไม่เท่ากัน แต่ก็มีข้อสนับสนุนในการดำเนินโรคต้อชนิดนี้ให้สุกเร็ว หรือมัวลงอย่างรวดเร็วอันหนึ่งคือภาวะร่างกาย ถ้าร่างกายไม่ค่อยแข็งแรง ไม่ว่าจะเป็นด้วยมีโรคเรื้อรังเป็นพื้นฐาน เช่น เบาหวานหรือโลหิตจาง หรือจะเป็นเพราะภาวะขาดอาหารบางอย่าง เป็นต้นว่าพวกโปรตีน หรือวิตามินบางชนิด เช่น วิตามินบี หรือวิตามินซี

หรือแม้แต่ความเครียดในชีวิตการงานประจำวัน หรือเป็นบุคคลที่ตรากตรำคร่ำเคร่งกับงานการที่ทำอยู่ ทั้งหมดที่กล่าวมามีส่วนทำให้ต้อกระจกดำเนินไปอย่างรวดเร็ว แทนที่จะสองปีต้อค่อยสุกอาจจะเพียงปีเดียว หรือแค่ 6 เดือนก็พบบ่อยๆ

ผิดกับผู้ที่ไม่มีสถานภาพดังกล่าวข้างบน การดำเนินโรคจะค่อยเป็นค่อยไป ช้ามาก บางรายไปได้นานเกือบ 6-7 ปี ต้อถึงสุกพร้อมที่จะผ่าตัดเอาออกได้

อย่างไรก็ดี การจะบอกว่าต้อกระจกสุกหรือไม่สุก ไม่ใช่คนไข้จะเป็นคนบอก ต้องไปตรวจก่อน ได้แก่การวัดสายตาและตรวจดูภาวะเลนส์ตาว่าขุ่นไปขนาดไหนแล้ว

2. ต้อกระจกไม่ใช่โรคติดต่อ การจะถามว่ากระทบกระเทือนไปยังตาอีกข้างหรือไม่ไม่เกี่ยวข้องกันเลย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของต้อกระจก มีหลายชนิด ถ้าเป็นชนิดแบบวัยชราต้อกระจกต้องเป็นสองข้าง ข้างหนึ่งจะมากกว่าอีกข้างหนึ่งเสมอ ไม่พร้อมกัน ถ้าเป็นต้อกระจกแบบอย่างอื่น อาจเป็นข้างใดข้างหนึ่งแล้วแต่สาเหตุ

3. ไม่มี และกรุณาอย่าเชื่อคำชักชวนของหมอเถื่อนซึ่งจะคุยอวดอ้างว่าสามารถรักษาโดยไม่ต้องผ่าตัด และนอนโรงพยาบาล นั่นก็คือการ “กระทุ้งต้อ” ให้ตกลงไปเบื้องหลังภายในลูกตา ต่อมาเกิดภาวะแทรกซ้อนได้มากมาย แล้วมักจะบอดในที่สุด โปรดระวัง! อย่าลงเชื่อเป็นอันขาด!!

4. การผ่าตัดต้อชนิดนี้โดยถัวเฉลี่ยอยู่โรงพยาบาลประมาณ 3-7 วันเท่านั้น ประมาณ 2 เดือนก็สามารถทำงานได้เกือบปกติ ทั้งนี้ก็เพื่อรอให้แผลผ่าตัดหายสนิทดีนั่นเอง

5. ราคาค่าผ่าตัดแตกต่างกันมาก ไม่ว่าจะเป็นจากฝีมือแพทย์ผู้ผ่าตัด สถานที่ผ่าตัด สำหรับเอกชนแพงหน่อย อาจจะเป็นหมื่นหรือสองสามหมื่น ในขณะที่โรงพยาบาลของรัฐอาจเพียง 3 ถึง 5 พันบาท ยิ่งสมัยปัจจุบันการผ่าตัดต้อกระจกแล้วนิยมการ “ฝังเลนส์เทียม” ด้วย ราคาค่างวดเบ็ดเสร็จทั้งค่าผ่าตัดและโรงพยาบาล ค่าเลนส์เทียม แพงขึ้นไปอีกนอกเหนือจากอัตราธรรมดา

6. ถ้าผ่าตัดธรรมดา คือเอาต้อออกอย่างเดียว เมื่อแผลผ่าตัดหายดี (ประมาณสองถึงสามเดือน) แล้ว แพทย์จะแนะนำให้สวมแว่นหลังผ่าตัดต้อกระจกซึ่งมีขนาดหนาและหนัก หรือมิฉะนั้นก็แนะนำให้ใช้เลนส์สัมผัสชนิดนิ่มใส่ได้นาน 2 อาทิตย์หรือหนึ่งเดือน แต่ถ้าทำแบบพิเศษ คือฝังเลนส์เทียมไปเลย การเห็นจะดีและใกล้เคียงธรรมชาติมาก ดีกว่าการใช้แว่นตาแบบสมัยก่อน การผ่าตัดชนิดนี้ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นอีกตามแต่จะให้แพทย์ผู้ใดผ่าตัด สถานที่เอกชนหรือของรัฐ ไปตกลงกันเอง
นพ.สุรพงษ์ ดวงรัตน์