สูตรยาที่ recommend ในการรักษา cerebral toxoplasmosis ในผู้ป่วยโรคเอดส์

ถาม   :   ขณะนี้ไม่มียา pyremethamine และ  sulfadiazine เพราะเลิกผลิตไปแล้ว. อยากเรียนถาม สูตรยาที่ recommend ในการรักษา cerebral toxoplasmosis ในผู้ป่วยโรคเอดส์ด้วยครับ.
   
                                                                                                                สง่า  ถวัลย์วิวัฒนกุล พ.บ.

ตอบ  :   สูตรยาที่แนะนำให้ใช้ในการรักษา cerebral toxoplasmosis ในผู้ป่วยโรคเอดส์อันดับแรกที่ควรเลือกใช้คือ pyrimethamine (25 มก./เม็ด) 200 มก. 1 ครั้ง หลังจากนั้นให้ 75-100 มก./วัน ร่วมกับ sulfadiazine (500 มก./เม็ด) 1-1.5 กรัม ทุก 6  ชั่วโมง และ leucovorin 10 มก. วันละ 1 ครั้งนาน 4-6 สัปดาห์. ในกรณีที่แพ้ยากลุ่มซัลฟาอาจใช้  pyrimethamine ร่วมกับ clindamycin 600 มก. ทุก 6 ชั่วโมง และ leucovorin 10-25 มก. วันละ 1 ครั้ง แต่ในทางคลินิกมักไม่ได้ให้ leucovorin ในผู้ป่วยทุกรายเพื่อป้องกันภาวะซีดที่เกิดจากใช้ยากลุ่มซัลฟาเนื่องจากยามีราคาแพง. 

ในปัจจุบันไม่มี pyrimethamine จำหน่ายในประเทศไทย ดังนั้น สูตรยาที่ใช้ได้คือ co-trimoxa-zole โดยใช้ trimethoprim (TMP) 10 มก./กก./วัน ร่วมกับ sulfamethoxazole (SMX) 50 มก./กก./วัน (1 เม็ดของ co-trimoxazole ประกอบด้วย TMP 80 มก. ร่วมกับ SMX 400 มก.). 

ในกรณีที่ผู้ป่วยแพ้ยากลุ่มซัลฟา จะมีปัญหาในการรักษาเนื่องจากไม่มียาที่เป็นสูตรมาตรฐานที่  ใช้ได้ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญบางท่านแนะนำให้ใช้ doxycycline ร่วมกับ clindamycin.

ศศิโสภิณ เกียรติบูรณกุล พ.บ. ,อาจารย์, หน่วยโรคติดเชื้อระบาดวิทยาและเวชศาสตร์ชุมชน,ภาควิชาอายุรศาสตร์, คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
สุรางค์ เจียมจรรยา พ.บ.,ศาสตราจารย์ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์, คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาล
รามาธิบดี ,มหาวิทยาลัยมหิดล