หน้าที่ของแพทย์เป็นหน้าที่ที่จะได้รับความยากลำบากมาก

"หน้าที่ของแพทย์เป็นหน้าที่ที่จะได้รับความยากลำบากมาก เหตุฉะนั้นผู้ที่จะเป็นแพทย์จะเป็นได้ด้วยใจ ถ้าใจไม่เป็นแพทย์ก็เป็นแพทย์ไม่ได้ที่ว่าจะเป็นได้ด้วยใจนั้นคือ

หนึ่ง ต้องมีใจกล้าหาญไม่สยดแสยง

สอง ต้องมีใจมั่นคงหนักแน่นไม่ประหม่าตื่นเต้น

สาม ต้องมีใจอดทนต่อหิวหาวยากเหนื่อยและโสโครก ไม่เป็นคนฉุนเฉียวและละทิ้งการงานเสียง่ายๆ
ถ้าผู้ที่จะเป็นแพทย์ไม่ฝึกหัดอัธยาศัยใจตน ให้เป็นได้ทั้ง 3 ประการนี้คือ
ยังเป็นผู้ใจขลาดหวาดเสียวสยดแสยงอยู่ ก็ย่อมไม่สามารถจะดูหรือจะทำสิ่งอันใดแก่คนไข้และคนตายได้

ถ้ายังมีความประหม่าตื่นเต้นอยู่ก็ไม่สามารถจะตั้งสติอารมณ์ในการที่จะรักษาไข้ ในเวลาสำคัญ มีตัดผ่าร่างกาย เป็นต้น ใจก็จะเสียมือก็จะสั่นจะทำการตามหน้าที่ไม่ได้

ถ้าเป็นคนอ่อนแอหรือฉุนเฉียวหิวเข้าหน่อยก็ทนไม่ไหว หาวนอนก็ทนไม่ได้ ทำการยากเหนื่อยก็ท้อถอย และรังเกียจอายสิ่งโสโครกเหล่านี้ ก็ย่อมที่จะไม่สามารถทำการตามหน้าที่ของแพทย์ อันจำจะต้องประสบพบปะและรับรองอยู่เสมอๆ นั้นได้.

ผู้ที่จะเป็นแพทย์จำจะต้องฝึกหัดใจให้มีธรรมทั้ง 3 ประการคือ ความเป็นผู้ใจกล้าสติมั่นคง ใจอดทนและขับไล่ข้อที่ตรงกันข้ามคือ ความขยาดสยดแสยง ความประหม่าตื่นเต้น ความอ่อนแอและฉุนเฉียวเมื่อได้รับความลำบากเหล่านี้ให้เบาบางไปจนหมดจากสันดานตน เช่นเดียวกับชาวเดินทะเลที่จำจะต้องฝึกหัดตนจนไม่เมาคลื่นฉะนั้น จึงจะเป็นแพทย์ได้".                                                                     

เล็กเชอร์ของเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี
ขณะที่ยังมีบรรดาศักดิ์เป็นพระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ ร.ศ. 126
 

ธีรวัฒน์ บูระวัฒน์ พ.บ.
โรงพยาบาลบ้านแหลม, จังหวัดเพชรบุรี
E-mail : burawat@gmail.com