-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
239
มีนาคม 2542
ช่วงปลายเดือนมกราคมต่อต้นเดือนกุมภาพันธ์ ผู้เขียนมีภารกิจต้องเดินทางไปประเทศอินโดนีเซียเป็นเวลา ๒ สัปดาห์ ในฐานะตัวแทนจากประเทศไทยในคณะค้นหาความจริง (FACT-FINDING TEAM) เกี่ยวกับสภาพความขาดแคลนอาหารในประเทศอินโดนีเซียเนื่องจากข้อมูลที่ได้รับจากสื่อมวลชนชนิดต่างๆ (เช่น หนังสือพมพฺ โทรทัศน์ ฯลฯ) กับข้อมูลที่ได้รับตรงๆจากองค์กรที่ทำงานอยู่ในประเทศนั้นค่อนข้างขัดแย้งกัน กล่าวคือ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
238
กุมภาพันธ์ 2542
บทเพลงที่ยกมาข้างบนนี้ เป็นบทหนึ่งที่วงกลองยาวของไทยนิยมขับร้องประกอบการรำกลองยาวมาเนิ่นนาน จนเชื่อว่าท่านผู้อ่านคอลัมน์ ต้นไม้ใบหญ้าส่วนใหญ่คงเคยได้ยินเพลงบทนี้มาแล้ว และอาจร้องได้อีกด้วย น่าสังเกตว่าเพลงบทนี้เลือกเอาผลไม้ที่มีลักษณะพิเศษแตกต่างกันมานำเสนอ ทั้งลักษณะผลกลม (มะนาว) ผลยาว(มะดัน) และผลสั้น (พุทรา) โดยให้มีสัมผัสคล้องจองกันระหว่างคำ(นาว-ยาว และดัน-สั้น) ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
237
มกราคม 2542
คอลัมน์ “ต้นไม้ใบหญ้า” ตอนนี้ผู้เขียนตั้งใจให้ลงพิมพ์ในเอนมกราคมอันเป็นเดือนแรกของปี พ.ศ.๒๕๔๒ เพราะต้องการส่งท้ายปี ๒๕๔๑ ที่ผ่านมาด้วยผักพื้นบ้านที่เหมาะสมกับปีดังกล่าวให้มากที่สุดปี พ.ศ. ๒๕๔๑ อาจะเรียกได้ว่าเป็นปีที่ประเทศไทย กลายเป็น “เสือลำบาก” ในปีขาล ซึ่งมีสัญลักษณ์เป็นเสือ หรือมองอีกมุมหนึ่งก็เห็นได้ว่าประเทศไทยกำลังได้รับผลจากการพยายามมาหลายปี เพื่อจะเป็น ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
236
ธันวาคม 2541
เมื่อเกิดวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจในเมืองไทย ตั้งแต่กลาง ปี พ.ศ. ๒๕๔๐ เป็นต้นมา คอลัมน์ ‘ต้นไม้ใบหญ้า’ เคยพักการเขียนถึงผักพื้นบ้านเอาไว้หลายตอน โดยเปลี่ยนไปเขียนเรื่องความสำคัญของการทำสวนครัวหรือสวนหลังบ้าน เพราะเห็นว่าจะช่วยแก้ปัญหาได้มาก นอกจากนั้นยังมีประโยชน์ด้านอื่นๆอีกด้วย น่ายินดีที่รัฐบาล โดยกระทรวงเกษตรฯ เห็นความสำคัญของสวนครัว ได้จัดทำโครงการส่งเสริมให้เกษตรกรทำสวนครัว ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
235
พฤศจิกายน 2541
ปีพุทธศักราช ๒๕๔๑ นับเป็นการกลับมาครบรอบของวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจ อันส่งผลกระทบให้เกิดการส่งเสริมและฟื้นฟูการปลูกพืชผักสวนครัวขึ้นอีกครั้งหนึ่ง หลังจากมีการส่งเสริมอย่างจริงจังในสมัย จอมพลป.พิบูลสงคราม เมื่อกว่า ๕๐ ปีมาแล้ว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์จัดทำโครงการ "ผักสวนครัว รั้วกินได้" ซึ่งมีคำขวัญว่า "ปลูกผักสวนครัว รั้วกินได้ ประหยัดรายจ่าย ปลอดภัยสารพิษ" ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
234
ตุลาคม 2541
“จ้ำจี้มะเขือพวง เมียน้อยเมียหลวงมาสอยดอกแค…”ข้อความที่ยกมาข้างบนนี้ เป็นตอนต้นของเพลงร้องประกอบการเล่นของเด็กไทยภาคกลางในอดีต เรียกว่าเล่น “จ้ำจี้” ซึ่งมีเพลงประกอบหลายเพลง แต่ที่นิยมร้องมากก็คือ จ้ำจี้มะเขือพวง และจ้ำจี้มะเขือเปราะ เป็นต้น น่าสังเกตว่า เนื้อหาของเพลงที่เด็กนำมาขับร้องนั้น มักมาจากสิ่งที่พบเห็นและคุ้นเคยในสิ่งแวดล้อมทางวัฒนธรรม การทำมาหากิน ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
233
กันยายน 2541
ในบรรดาผักพื้นบ้านดั้งเดิมของไทยที่มีมากมายนั้น ผู้เขียนรู้สึกผูกพันมากเป็นพิเศษเพียงไม่กี่ชนิด ด้วยเหตุผลแตกต่างกันไป เมื่อนำผักที่รู้สึกผูกพันเป็นพิเศษเหล่านั้นมาพิจารณาดูก็พบว่า เป็นผักที่มิได้มีคุณสมบัติดีเด่น หรือเป็นที่นิยมกันทั่วไปแต่อย่างใด แต่เป็นเพราะเข้ามาเกี่ยวข้องกับช่วงหนึ่งของชีวิตผู้-เขียนและทำให้เกิดความประทับใจในคุณสมบัติบางประการที่ไม่มีในผักชนิดอื่น ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
232
สิงหาคม 2541
"ไก่เอ๋ยไก่ เลี้ยงลูกจนใหญ่ ไม่มีนมให้ลูกกิน ลูกร้องเจี๊ยบๆ แม่ก็เรียกมาคุ้ยดิน ทำมาหากิน ตามประสาไก่เอย" บทดอกสร้อยที่ท่องจำมาตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาบทนี้จำไม่ได้แล้วว่าเป็นบทประพันธ์ของท่านใด แต่เป็นสิ่งประทับใจจากวัยเด็กอีกอย่างหนึ่งซึ่งผู้เขียนเชื่อว่าผู้อ่านหลายท่านก็คงรู้สึกเช่นเดียวกัน ความประทับใจคงเกิดจากการที่ท่านผู้แต่งนำการเลี้ยงลูกของไก่มาเปรียบเทียบกับการเลี้ยงลูกของคน ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
231
กรกฎาคม 2541
ชื่อวิทยาศาสตร์ Basella rubra linn.ชื่ออื่น ผักปลังใหญ่ (ภาคกลาง) ผักปั๋ง (ภาคเหนือ) เหลาะคุ้ย (จีนแต้จิ๋ว) ลั่วขุย ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
230
มิถุนายน 2541
ในคอลัมน์ต้นไม้ใบหญ้าที่ผ่านมาหลายตอนได้นำเสนอพืชตระกูลถั่วที่เป็นอาหารสำคัญของคนไทยและชาวโลก เช่นถั่วเหลือง ถั่วเขียว ถั่วพู ถั่วฝักยาว ฯลฯ เนื่องจากพืชตระกูลถั่วนับเป็นพืชที่มีมากเป็นอันดับสองรองจากพืชตระกูลหญ้า (เช่น ข้าว ข้าวโพด) นอกจากจะมากด้วยจำนวน (ชนิด) แล้ว พืชตระกูลถั่วยังมีคุณค่าต่อมนุษยชาติอีกชนิดหนึ่งในระดับโลก ซึ่งความสำคัญของถั่วชนิดนี้ในปัจจุบันจะเป็นรองก็แต่ถั่วเหลืองเท่านั้น ...