-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
302
ตุลาคม 2547
ชมนาด :ไม้ดอกที่ให้กลิ่นหอมของข้าวใหม่ปีนี้เคยถูกคาดหมายว่าจะเป็นปีที่แห้งแล้งมากปีหนึ่ง และทำท่าจะเป็นอย่างนั้นจริงๆ เพราะตั้งแต่ปีใหม่ (สากล) เดือนมกราคมจนถึงปีใหม่ (ไทย) หรือสงกรานต์กลางเดือนเมษายน ยังไม่มีฝนตกลงมาอย่างจริงจังเหมือนปีที่ผ่านๆมาเลย แต่พอถึงปลายเดือนเมษายนที่ถูกทำนายว่าจะเป็นช่วงอากาศร้อนที่สุดของปี ฝนก็ตกลงมาอย่างหนักทั่วทุกภาคของประเทศ ทำให้ความร้อนและแห้งแล้งลดลงไปมากมาย ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
293
กันยายน 2547
ปีบ : ราชินีจากป่าภาคตะวันตกขณะที่เขียนต้นฉบับต้นไม้ใบหญ้าฉบับนี้ เป็นช่วงต้นเดือนสิงหาคม ใกล้ถึงวันเฉลิมพระชนมพรรษาสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ อันถือเป็นวันแม่แห่งชาติของคนไทย เดือนสิงหาคมนับเป็นเดือนที่อยู่ในตอนกลางของฤดูฝน อาจถือได้ว่ามีฝนตก (โดยเฉลี่ย) สูงที่สุดเดือนหนึ่งในรอบปี โดยเฉพาะแถบภาคกลาง ซึ่งรวมภาคตะวันตกเอาไว้ด้วย เมื่อนึกถึงภาคตะวันตกของไทย ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
305
กันยายน 2547
กาหลง : มิใช่หลงเฉพาะเพียงกาต้นไม้พื้นบ้านของไทยบางชนิด เป็นที่รู้จักคุ้นเคยในหมู่คนไทยมายาวนานหลายร้อยปีแต่ปัจจุบันกลับรู้จักกันน้อยมากตรงข้ามกับต้นไม้บางชนิดที่มาจากต่างแดน เมื่อไม่นานมานี้เอง แต่กลับเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง ต้นไม้บางชนิดพบขึ้นอยู่เองตามธรรมชาติเป็นบริเวณกว้างขวางหลายประเทศแต่บางชนิดก็เป็นเพียงต้นไม้เฉพาะถิ่นที่พบขึ้นอยู่ตามธรรมชาติเพียงบางพื้นที่เท่านั้น ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
304
สิงหาคม 2547
"นางแย้มเหมือนแม่แย้มยินดี ร่อนา ต้องดุจมือเทพี พี่ต้อง..."ที่ยกมาข้างบนนี้เป็นส่วนหนึ่งของโคลงสี่สุภาพจากเรื่องลิลิตพระลอ อันเป็นวรรณคดีไทยยุคต้นกรุงศรีอยุธยา มีอายุราว 500 ปีมาแล้ว นับเป็นวรรณคดีไทยเก่าแก่ ที่สุดเรื่องหนึ่งที่คนไทยรู้จักกันดี มีผู้รู้ ทางภาษาและหนังสือบางท่านเคย ตั้งข้อสังเกตว่า โครงเรื่องของลิลิตพระลอ มีความเป็นสากลด้านสร้างความสะเทือนใจอย่างสูง ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
303
กรกฎาคม 2547
ตีนเป็ด :คุณค่าจากผืนป่าสู่ชีวิตปัจจุบันผู้เขียนมีโอกาสเข้าร่วมฝึกอบรมหลักสูตรนานาชาติเรื่อง "นิเวศน์เกษตร" (Ecological Agriculture)จัดโดย องค์กรจากประเทศเนเธอร์แลนด์ ที่ประเทศอินเดียเมื่อปี พ.ศ.2529 ยังจำได้ว่าวิชาสำคัญอย่างหนึ่งที่เขาสอนและฝึกฝนให้คือ การสังเกต (observation) เพราะหัวใจของระบบเกษตรที่สอดคล้องกับระบบนิเวศหรือธรรมชาติก็คือ เข้าใจและทำให้สอดคล้องเหมาะสม ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
301
พฤษภาคม 2547
ทองกวาว : ความงามร้อนแรงแห่งฤดูแล้งเดชา ศิริภัทร/มูลนิธิข้าวขวัญปีนี้เป็นปีที่ถูกคาดหมายอย่างเป็นทางการจากกรมอุตุนิยมวิทยา ว่าจะเป็นปีแห่งความแห้งแล้งและร้อนจัดมากปีหนึ่งในรอบหลายๆ ปีที่ผ่านมา ในช่วงที่อากาศร้อนที่สุดในรอบปีคือเดือนเมษายนนี้คาดว่าอุณหภูมิอาจขึ้นสูงถึง43 องศาเซลเซียส ซึ่งสูงเทียบเท่าสถิติสูงสุดในรอบ70 ปีเลยทีเดียว สำหรับความแห้งแล้งยังประเมินได้ไม่ชัดเจน ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
300
เมษายน 2547
รางจืด : ความงามและคุณค่าแห่งภูมิปัญญาไทยช่วงเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ผู้เขียนมีโอกาสเดินทางไปดูงานในประเทศพม่า (เมียนมาร์) รวม ๑๘ วัน เวลาส่วนใหญ่ใช้ในการเดินทางด้วยรถยนต์บนถนน ที่ยังไม่สะดวกนัก จากเมืองย่างกุ้งขึ้นไปทางตะวันออกเฉียงเหนือถึงเมืองตองยี แล้วเลี้ยวไปทางเมืองมัณฑเลย์ เมืองพุกาม เมืองอังวะ เมืองแปร กลับไปเมืองย่างกุ้ง ดูงานแถบปากน้ำอิระวดี ๒ วัน แล้วมุ่งตะวันออกไปทางชายแดนไทย ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
299
มีนาคม 2547
ทรงบาดาล : ความมั่นคงและคุ้มครองของไม้มงคลช่วงหลายปีที่ผู้เขียนใช้บ้านทรงไทยของมูลนิธิฯ เป็นที่พักค้างคืนยามมาทำงานในเขตจังหวัดสุพรรณบุรี หากนับเป็นจำนวนคืนก็คงเกินพันราตรี เมื่อมองทบทวนเหตุผลที่ผู้เขียนชอบพักค้างคืนบนบ้านทรงไทยหลังนี้มากกว่าบ้านพักของมูลนิธิฯ ในตัวเมืองสุพรรณฯ ที่มีความสะดวกสบายมากกว่า ก็พบว่า เหตุผลหลักเกิดจากบรรยากาศยามค่ำคืน และยามเช้าที่มีทั้งกลิ่นหอมตามธรรมชาติ ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
298
กุมภาพันธ์ 2547
บานชื่น : แด่ความสดชื่น เบิกบาน ในเดือนแห่งความรักเดือนกุมภาพันธ์เวียนกลับมาอีกครั้งหนึ่งตามวัฏจักรของกาลเวลา สำหรับคนไทยรุ่นใหม่ในยุคโลกาภิวัตน์นี้ เดือนกุมภาพันธ์เป็นเดือนพิเศษยิ่งเดือนหนึ่ง ในรอบปีที่พิเศษมิใช่เพราะเป็นเดือนเดียวที่มีจำนวนวันน้อยที่สุดในรอบปี คือ ไม่ถึง ๓๐ วัน และยิ่งกว่านั้นจำนวนวัน ยังไม่แน่นอนตายตัวอีกด้วย เนื่องจากทุกๆ ๔ ปี จะเปลี่ยนจาก ๒๘ วัน เป็น ๒๙ วัน (ดังเช่นในปี ...
-
นิตยสารหมอชาวบ้าน
297
มกราคม 2547
รสสุคนธ์ : บริสุทธิ์ หอมหวานปานสุคนธรส"ขนมจีนแม่วัณฬา คู่กับน้ำยาพระอภัยถั่วงอกเสาวคนธ์ คู่กับพริกป่นหัสไชย..."บทกลอนที่ยกมาข้างบนนี้ เป็นบทเปรียบเทียบสิ่งที่คู่กันของคนไทยภาคกลาง ทำนองเดียวกันกับสำนวน "นกคู่ฟ้า ปลาคู่น้ำ" ...
