• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

บุหรงน่ารัก

บุหรงน่ารัก แหม! ฟังชื่อแล้วอยากเห็น อยากเป็นเจ้าของ อยากปลูกไว้เชยชมเป็นสมบัติส่วนตั๊ว...ส่วนตัว แล้วบุหรงน่ารัก น่ารักอย่างไร
        บุหรงเป็นกลุ่มของพรรณไม้สกุลหนึ่งในวงศ์ กระดังงา ที่เรียกว่า สกุลบุหรง มีอยู่ทั่วโลกรวมทั้งหมด ๓๐ ชนิด แต่มีอยู่ในประเทศไทย ๑๒ ชนิด ได้แก่ บุหรงช้าง บุหรงสุเทพ บุหรงดอกแหลม บุหรงดอกทู่ บุหรงใบเรียว บุหรงภูหลวง บุหรงก้านยาว บุหรงก้านขน บุหรงใบนวล โปร่งกิ่ว ติ่งฟ้า
        ส่วนบุหรงที่มีความสวยงามน่ารัก นั้นเป็นชนิดที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ในปัจจุบันว่า Dasymaschalon dasymaschalum ซึ่งในสมัยก่อนเคยมีชื่อว่า Dasymaschalon blumei โดยจะเรียกพรรณไม้ชนิดนี้ว่า บุหรง หรือ บุหรงก้านเรียบ ก็ได้ เนื่องจากตามกิ่งยอด ก้านใบและก้านดอกเรียบไม่มีขน
        บุหรงเป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก โดยทั่วไปจะแตกกิ่งเป็นพุ่มมีความสูง ๑-๒ เมตร แต่ก็อาจจะมีบางต้นที่เจริญเติบโตสูงขึ้นไปได้ถึง ๔ เมตร แล้วก็มีเสน่ห์ตรงที่ด้านบนของใบเรียบเป็นมันสีเขียวเข้ม ส่วนด้านล่างของใบมีนวลสีขาว หรือสีขาวอมฟ้าเคลือบอยู่
        สิ่งที่ทำให้บุหรงนี้มีความสวยงามน่ารัก ก็คือส่วนของดอกที่มีกลีบดอกเพียง ๓ กลีบ ประกบกันเป็นแท่ง ๓ เหลี่ยม คล้ายเหล็กขูดชาร์ฟ บางดอกอาจจะเป็นแท่งตรงๆ บางดอกอาจจะเป็นแท่งบิดเบี้ยว แล้วบางดอกก็จะเป็นแท่งปลายเรียวแหลม บิดเป็นเกลียวน่าทึ่ง น่าพิศวงมาก
        แต่ที่น่ารักก็คือ มีสีสันแตกต่างกันออกไปมากมาย จะเรียกว่า “หลากหลายพันธุ์” ก็ได้ และที่พิเศษก็คือ ในต้นเดียวกันมีดอกรูปร่างหลายแบบ มีสีสันต่างๆ กัน ช่างน่ารัก เหมาะสมที่จะนำมาปลูกเป็นไม้กระถางไว้ประดับบ้าน ประดับสำนักงาน ออกดอกให้เชยชมได้ตลอดปี ในช่วงดอกตูม กลีบดอกมีสีเขียว พอดอกใหญ่ขึ้นและเริ่มบาน จะมีสีขาว ขาวนวล เหลือง ชมพู ส้ม แสด แดง ม่วง ม่วงแดง และม่วงอมดำ แต่ละดอกจะโชว์ความสวยงามอยู่ได้หลายวัน
        เมื่อดอกบุหรงบาน กลีบดอกจะขยายขนาดใหญ่ขึ้น กลีบหนามากขึ้น แต่กลีบดอกจะไม่บานแยกออกจากกันเป็นกลีบๆ เฉกเช่นดอกไม้ทั่วไป แต่ก็ยังคงประกบกันอยู่เหมือนเดิม อาจจะเรียกว่า “บานแบบไม่บาน” และเมื่อใกล้โรย กลีบดอกจะเหี่ยวและหลุดร่วงลงสู่โคนต้นพร้อมกันทั้งหมด เห็นเป็นแท่งๆ อยู่โคนต้น
        ท่านคงทึ่งและติดใจบุหรงแล้วใช่ไหมล่ะ ท่านทราบหรือไม่ว่าบุหรงเป็นดอกไม้ที่ไม่มีกลิ่นหอม เข้าทำนองคล้ายๆ กับที่คนโบราณกล่าวว่า “สวยแต่รูป จูบไม่หอม” ดังนั้นต่อไปนี้จะต้องมีการปรับปรุงพันธุ์ให้ดอกมีกลิ่นหอมด้วย
        บุหรงเป็นพรรณไม้ที่มีการนำมาใช้ประโยชน์เป็นพืชสมุนไพรด้วย ขณะนี้มีคณะวิทยาศาสตร์ในหลายมหาวิทยาลัยกำลังทำการศึกษาการสกัดได้สารสำคัญมากมาย ดังเช่น มหาวิทยาลัยมหิดล มหาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยนเรศวร และมหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต ซึ่งจะมีความร่วมมือในการพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อการใช้ประโยชน์ต่อไป ดังนั้นในอนาคตบุหรงน่ารัก ก็จะยิ่งมีความน่ารักมากยิ่งขึ้น
 

ข้อมูลสื่อ

381-082
นิตยสารหมอชาวบ้าน 381
มกราคม 2554
ต้นไม้ใบหญ้า
ดร.ปิยะ เฉลิมกลิ่น