• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

ไข้เลือดออก

ไข้เลือดออก


ไข้เลือดออกเกิดจากยุงลายกัดกินเลือดคนป่วยแล้วมากัดคนปกติ ถ้าไม่มียุงลายก็ไม่มีโรคไข้เลือดออก การช่วยกำจัดแหล่งน้ำขังที่เพราะพันธุ์ยุงลายจึงเป็นการป้องกันที่ดีที่สุด ไข้เลือดออกระบาดในช่วงฤดูฝน มักเริ่มเดือนพฤษภาคม และมีผู้ป่วยสูงในเดือนมิถุนายน - กรกฎาคม แล้วจึงค่อยๆ ลดลง พบเป็นมากในเด็ก แต่ผู้ใหญ่ก็เป็นโรคนี้ได้ มักระบาดเป็นระยะ คนที่มีไข้สูงในช่วงฤดูฝน พึงต้องระลึกไว้เสมอได้ อาจเป็นไข้เลือดออก โดยเฉพาะอย่างยิ่งมีอาการตัวร้อนจัดตลอดเวลา โดยไม่มีอาการเป็นหวัด ไอ คนเป็นไข้เลือดออกร้อยละ ๗๐-๘๐ รักษาตนเองตามอาการและดื่มน้ำมากๆ ก็หายได้เองภายใน ๑ สัปดาห์ ประมาณร้อยละ ๑๐-๓๐ อาจมีภาวะช็อกหรือเลือดออกรุนแรง ต้องรีบนำส่งโรงพยาบาลให้ทันการ ก็สามารถรักษาให้หายได้

การป้องกันไม่ให้ยุงลายกัดนั้นค่อนข้างยาก เพราะจะต้องระมัดระวังตัวตลอดเวลากลางวันโดยเฉพาะเด็กเล็ก ซึ่งอยู่บ้านและนอนในเวลากลางวัน การกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย จึงเป็นการดีที่สุด ควรสำรวจแหล่งเพาะพันธุ์ยุงทั้งภายในและภายนอกบริเวณบ้านให้ทั่วถึงอย่างน้อยสัปดาห์ละ ๑ ครั้ง โดยใช้ไฟฉายส่องดูลูกน้ำในภาชนะ เช่น โอ่งหรือถังใส่น้ำในห้องน้ำ น้ำหล่อขาตู้กับข้าว จานรองถาดต้นไม้ แจกัน ไห กระป๋อง กะลา ขวด ยางรถยนต์ที่ไม่ใช้ ภาชนะใดต้องรองน้ำ ก็หมั่นเปลี่ยนน้ำหรือใส่ปลากินลูกน้ำ ภาชนะใดไม่ใช้ก็ควรทิ้งหรือทำลาย อย่าให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย

ลักษณะของยุงลาย

ยุงลายเป็นยุงที่มีขนาดปานกลาง ลำตัวสีดำและสีขาว ขาเป็นปล้องสีดำและสีขาวสลับกันเห็นได้ชัด ด้านบนของส่วนอกมีแถบสีขาวรูปเคียว ๑ คู่พาดอยู่ มีความว่องไวและชอบอยู่ใกล้ชิดกับคนมากกว่ายุงชนิดอื่นๆ ชอบกัดกินเลือดคนในเวลากลางวัน และวางไข่ตามภาชนะใส่น้ำ หรือมีน้ำขังในบริเวณบ้าน หลังจากยุงลายวางไข่แล้ว อยู่ในสภาพที่เหมาะสม ๑-๒ วัน ไข่จะฟักตัวเป็นลูกน้ำ ลูกน้ำจะอาศัยอยู่ในน้ำประมาณ ๖-๘ วัน และจะเจริญเติบโตเป็นตัวโม่ง หลังจากนั้น ๑-๒ วันก็จะลอกคราบเป็นยุงลาย ออกกัดกินเลือดคนต่อไป

เมื่อยุงลายกัดกินเลือดคนที่มีเชื้อโรคไข้เลือดออกแล้ว ก็จะถ่ายทอดเชื้อโรคนี้ให้กับคนที่ถูกยุงลายกัดกินเลือดในคราวต่อไป ทำให้คนนั้นป่วยเป็นไข้เลือดออกได้ ยุงลายที่มีเชื้อโรคไข้เลือดออกแล้ว สามารถแพร่โรคได้ตลอดชีวิตของมัน ซึ่งจะอยู่ได้ประมาณ ๑ เดือน การที่คนในบ้านคุณและในชุมชนคุณป่วยเป็นโรคไข้เลือดออก เป็นเพราะคุณเพาะเลี้ยงฆาตกร(ยุงลาย)ไว้ในบริเวรบ้านโดยไม่ได้ตั้งใจ ดังนั้นต้องช่วยกันกำจัดยุงลายและแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายด้วยตัวคุณเอง

ข้อมูลสื่อ

242-014
นิตยสารหมอชาวบ้าน 242
มิถุนายน 2542
โรคน่ารู้