ข้อควรระวัง ในการอบสมุนไพร

เมื่อปี พ.ศ. 2529 ผู้อำนวยการศูนย์พัฒนาสมรรถภาพคนตาบอดปากเกร็ด ได้บอกผมว่าอยากจะเปิดสอนที่อบสมุนไพรขึ้นที่ศูนย์ ด้วยเหตุผลว่าอยากจะช่วยเหลือประชาชนผู้มีรายได้น้อยให้มีสุขภาพดี ผมจึงบอกเขาว่าอย่าเปิดเลยดีกว่า เพราะปัจจุบันนี้วัดหลายแห่งก็เปิดสถานอบสมุนไพร แต่ผมไม่ทราบว่าสถานที่เปิดบริการอบสมุนไพรนั้น เขาอาจจะนึกแต่ผลได้ แต่ผลเสียเขาจะนึกถึงกันหรือไม่ ถ้าข้อเขียนของผมไปทำให้เจ้าของสถานที่ มีปัญหาผมต้องขออภัยด้วย

ต้นปี พ.ศ. 2530 มีขานวดประจำของผมท่านหนึ่ง ในระยะนวดนั้น เราได้คุยกันถึงเรื่องการอบสมุนไพร และท่านได้ถามผมว่าท่านจะอบสมุนไพรดีไหม เพราะชมรมที่ท่านเป็นกรรมการอยู่ได้เปิดบริการอบสมุนไพร
ผมบอกท่านว่า การอบสมุนไพรนั้นส่วนดีมีอยู่มาก ถ้ามีการรักษาความสะอาดอยู่เสมอ และเปลี่ยนตัวยาสมุนไพรทุกวัน มิใช่ใส่ยาสมุนไพรครั้งหนึ่งอบกันเป็นเดือน และห้องอบควรจะเป็นห้องเฉพาะแต่ละคนมิใช่ห้องเดียวเข้าอบได้ครั้งละ 4-5 คน เพราะอาจติดเชื้อโรคบางอย่างได้ ถ้ามีคนเป็นโรคติดต่ออยู่ในห้องนั้นด้วย และอีกอย่างหนึ่งถ้าท่านจะอบจริง ๆ ท่านควรจะให้หมอตรวจสุขภาพเสียก่อนว่ามีโรคความดันหรือโรคหัวใจอยู่หรือเปล่า และถ้าเป็นโรคนี้อยู่แล้ว ไม่ควรเข้าไปอบเพราะอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ หลังจากที่ผมได้พูดคุยกันกับท่านได้ 2 วัน คุณนายของท่านผู้นั้น ได้โทรศัพท์มาหาผมที่บ้านบอกว่าท่านเสียชีวิตแล้ว ผมรู้สึกเสียใจมาก เพราะได้พูดคุยกับท่านเมื่อเร็ว ๆ นี้เอง

ผมได้พบคุณนายอีกครั้งในงานศพของท่านผู้นั้น คุณนายได้เล่าว่า วันนั้นฝนตกมาก ท่านได้ออกทำงานตากฝนนานเกินควร พองานเสร็จกลับขึ้นบ้านก็รู้สึกหนาวมาก ท่านก็บอกคุณนายว่า อยากจะไปเข้าอบสมุนไพรที่ชมรม คุณนายบอกว่าดีเหมือนกัน หลังจากท่านได้เข้าอบประมาณสักครึ่งชั่วโมง ได้มีคนทางชมรมโทรศัพท์ไปบอกคุณนายว่า ท่านไปอยู่ที่โรงพยาบาล คุณนายบอกผมว่า พอไปถึงโรงพยาบาลก็เห็นท่านเสียชีวิตแล้ว

เรื่องนี้ผมไม่อยากให้มีเรื่องเช่นนี้เกิดขึ้นอีก ถึงแม้ว่าอาจจะมีแค่เพียงหนึ่งในหมื่นราย แต่ถ้ารายนี้เกิดเป็นคุณหรือคนที่คุณรักก็คงไม่ดีมาก ๆ ใช่ไหมครับ ผมอยากจะขอให้ผู้ต้องการเข้าอบสมุนไพร ควรเลือกสถานที่ที่สะอาด และมีห้องเฉพาะตัว และสิ่งสำคัญที่สุดคือต้องตรวจสุขภาพเสียก่อน และก่อนที่จะเข้าห้องควรอาบน้ำให้ตัวสะอาด เพราะการเข้าอบขณะที่ตัวสกปรกและผิวยังแห้งอยู่นั้น ไม่ดีแน่ ผมเคยเข้าอบสมุนไพรมาแล้ว ครั้งแรกพอเปลี่ยนเสื้อผ้าได้ก็เข้าอบเลย ภายในห้องอบกว้างพอให้เข้าอบได้ 5-6 คนในครั้งเดียวกัน ผมอยู่ในห้องอบได้ประมาณ 1 นาที ก็แทบจะขาดใจอยู่ในนั้น เพราะว่ามันร้อนและเต็มไปด้วยไอน้ำและกลิ่นยาสมุนไพร ผมต้องรีบออกาพักนอกห้องนวดอยู่สักครู่หนึ่ง แล้วผมก็ไปอาบน้ำจนสะอาดและเปียกไปหมดทั้งตัวแล้วเข้าไปอบใหม่ ครั้งนี้ค่อยรู้สึกสบายกว่าเก่าหน่อย ผมอยู่ในห้องอบประมาณ 5 นาที พอออกมา แล้วรู้สึกว่าตัวเย็น และเบาสบายมาก หรืออาจเป็นเพราะว่าธรรมชาติคนเรานั้นอยู่ในที่ร้อนและอึดอัด แต่พอออกมาในที่ที่มีอากาศดีกว่าย่อมทำให้คนนั้นสบายกว่าคนปกติ หรือเป็นเพราะ-ว่าไอน้ำที่เกาะมากับผิวหนัง จะระเหยออกไปแล้วเอาความร้อนออกไปด้วย

หรือท่านผู้ใดมีความเห็นที่ดีกว่านี้โปรดบอกมาด้วย ผมจะขอขอบคุณยิ่ง อนึ่ง สถานอบสมุนไพรควรจะมีผู้ที่มีความรู้ในการปฐมพยาบาลอย่างดีสถานที่ละ 1 คน