• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

ความผิดปกติที่เกิดจากสิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงขาดหรือเกิน

ความผิดปกติที่เกิดจากสิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงขาดหรือเกิน (กรณีตัวอย่าง)

“ทำไมคนเราเกิดมาจึงมีความแตกต่างกัน เป็นเพราะกรรมเก่าแต่ชาติปางก่อน เป็นเพราะผีสางเทวดาบันดาล หรือเป็นเพราะอะไรอื่น ผู้เขียนจะให้ความกระจ่างแก่ท่านว่า พันธุกรรมของคนเราจะมีส่วนที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้อย่างไรเรื่องตั้งแต่ฉบับที่ 1 ปีที่ 1”

ในตอนที่แล้วได้เล่าว่า ลักษณะต่างๆ ที่เป็นกรรมพันธุ์ของคนเราการควบคุมโดย “สิ่งกำหนดพันธุ์” หรือที่ฝรั่งเรียกว่า “โฆรโมโซม” ซึ่งมีอยู่จำนวนเท่ากันหมดเหมือนกันหมดในเซลล์ทุกเซลล์ของร่างกายคนเรา คือ มี 46 โฆรโมโซม หรือ 23 คู่ หรือเอาให้ชัดๆ ก็เป็น 22 คู่ +XX ในผู้หญิง และ 22 คู่ +XY ในผู้ชาย

“ในประเทศไทยมีผู้หญิงที่สิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงขาดเกินอยู่ประมาณ 3 หมื่นคน”

คนเราต้องมีสิ่งกำหนดพันธุ์ 22 คู่ +XX หรือ 22 คู่ +XY จึงจะเป็นคนปกติ มีมากหรือน้อยกว่านี้เป็นคนผิดปกติ คนที่มีความผิดปกติของสิ่งกำหนดพันธุ์นี้ มีไม่ใช่น้อย คือ พบประมาณ 1% หรือคิดง่ายๆ คนไทยประมาณครึ่งล้านคน มีความผิดปกติของสิ่งกำหนดพันธุ์ ทำให้เกิดความผิดปกติของร่างกายและจิตใจ มกบ้างน้อยบ้าง ดังจะยกตัวอย่างต่อไปนี้

ผู้หญิงเป็นหมัน

คุณปัญญา กับคุณเรณู แต่งงานกันมา 5 ปีแล้ว ยังไม่มีลูกไว้เชยชมสักที จึงพากันไปหาหมอ ขอคำแนะนำเพื่อจะได้มีลูกสักคนสองคน หมอซักประวัติคุณเรณูทันทีว่าประจำเดือนมาสม่ำเสมอดีหรือไม่คุณเรณูบอกว่าตั้งแต่เกิดมายังไม่เคยมีประจำเดือนกับเขาเลย แต่ก็ไม่เห็นเป็นอะไร ร่างกายแข็งแรงดีเหมือนคนอื่นๆ เขาทุกอย่าง จึงไม่ได้เอาใจใส่เรื่องประจำเดือน หมอขอให้คุณเรณูเหยียดแขนหงายไปทางข้างหน้า จึงพบว่าแขนช่วงล่างกับช่วงบนของคุณเรณูหักมุมเฉออกจากกันมากกว่าคุณปัญญาและของหมอเองอย่างเห็นได้ชัด ชายผมตรงต้นคอขงคุณเรณูก็ลงไปค่อนข้างต่ำหมอขอตรวจภายใน และบอกว่ามดลูกของคุณเรณูเล็กมาก หรือเกือบจะเรียกได้ว่าไม่มีเลย

หมอขอเอาเล็กบางๆ แผ่นหนึ่งขูดกระพุ้งแก้มข้างในปากของคุณเรณูไปยอมสีส่องกล้องจุลทรรศน์ดูเสร็จ แล้วหมอจึงอธิบายว่า คุณเรณูเป็นหมัน ไม่มีหนทางแก้ให้เขามีลูกได้ เพราะว่าสิ่งกำหนดพันธุ์ขาดหายไป 1 เส้น คือ แทนที่จะมี 46 กลับมีเพียง 45 หรือ 22 คู่ เท่านั้น การที่สิ่งกำหนดพันธุ์ขาดไปเช่นนี้ ทำให้ร่างกายเจริญเติบโตผิดปกติไปบ้าง ที่สำคัญคือ มดลูกไม่เจริญ หรือแทบไม่มีเลยรังไข่ก็ไม่เจริญและไม่มีไข่ คุณเรณูและคุณปัญญาจะต้องทำใจให้ได้ ยอมรับสภาพการไม่มีลูกของตนเอง ถ้าอยากได้ลูกมาเชยชมก็คงจะต้องขอหลานหรือลูกของญาติๆ กัน หรือขอรับเด็กกำพร้ามาเลี้ยงเป็นลูกบุญธรรมก็ได้

สิ่งที่เกิดขึ้นกับคู่สามีภรรยาแบบคุณเรณูกับคุณปัญญาก็คือ ต่างก็พยายามย้ายจากหมอคนโน้นไปหมอคนนี้ จะหาทางให้หมอรักษาให้มีลูกให้ได้ หนักๆ เข้าก็ไปรดน้ำมนต์สะเดาะห์เคราะห์ บนบานหลวงปู่ทวดที่เขาบอกกันว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์ พิธีขอลูกต่างๆ นานา วิธีการต่างๆ นั้น อาจได้ผลในกรณีไม่มีลูกเพราะบางสาเหตุ เช่นเพราะร่างกายและจิตใจเคร่งเครียดเกินไป ทำให้เป็นหมัน แต่ถ้าเป็นอย่างกรณีคุณเรณูกับคุณปัญญาละก็ อย่าไปเสียเวลาเสียเงินเสียทองพยายามเลยครับ ไม่มีทางได้ลูกแน่

เด็กหญิงปัญญาอ่อน

สมพรเป็นลูกคนที่สองของพ่อแม่ เมื่อแรกคลอดก็จัดอยู่ในเกณฑ์เด็กปกติ คลอดง่าย และเจริญเติบโตดีพอๆ กับพี่ชาย เมื่ออายุได้ 6 ขวบ สมพรตัวเตี้ยกว่าเพื่อนร่วมรุ่นเดียวกันที่แปลก คือ สมพรคอสั้นแขนสองข้างคอมีลักษณะเป็นปีกลงมาที่ไหล่ เห็นได้ชัดเจน สมพรเป็นคนเงียบๆ พูดช้าๆ ทำอะไรก็ช้ากว่าเพื่อนๆ สมพรเริ่มเข้าโรงเรียนในปีนี้เอง ครูที่โรงเรียนสังเกตเห็นความผิดปกติของสมพร จึงแนะนำให้พ่อแม่พาสมพรไปให้หมอตรวจ หมอพบว่านอกจากสมพรจะมีตัวเตี้ยและคอเป็นปีกแล้ว ยังมีคางเล็กและหัวใจพิการแต่กำเนิดอีกด้วย

หมอขอดูอาการเยื่อบุข้างแก้มในปากไปละเลงบนแผ่นกระจกย้อมสี นำไปส่งด้วยกล้องจุลทรรศน์ แล้วจึงบอกแม่ของสมพรว่า สมพรมีความผิดปกติที่เกิดจากสิ่งกำหนดพันธุ์ขาดหายไป 1 เส้น คือ มีเพียง 22 คู่ +X ที่จริงคนที่ผิดปกติอย่างนี้ ส่วนใหญ่สติปัญญาอยู่ในเกณฑ์ปกติ แต่สมพรโชคร้ายหน่อยที่ปัญญาอ่อนด้วย แถมยังมีโรคหัวใจตั้งแต่กำเนิดด้วย ลักษณะอาการความผิดปกติทั้งหมดของสมพร เกิดจากการหายไปของสิ่งกำหนดพันธุ์ 1 เส้น นี่เอง และไม่มีทางรักษาให้หายขาดได้

สมพร เรียนหนังสืออยู่จนอายุ 15 ปี ก็อยู่แค่ ป.4 เท่านั้น เพื่อนรุ่นเดียวกันเขาเรียนชั้น มศ.2 มศ.3 และเป็นหนุ่มเป็นสาวกันหมดแล้ว แต่สมพรเพิ่งสูงเพียง 120 เซนติเมตร เต้านมก็ยังไม่มี ขนหัวเหน่าก็ยังไม่มี คอเป็นปีกของสมพรยิ่งเห็นได้ชัดขึ้นอีก สมพรออกกำลังมากไม่ได้ เพราะเหนื่อยเนื่องจากโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดเป็นต้นเหตุ

ที่จริงคุณเรณู กับ สมพร มีความผิดปกติของสิ่งกำเนิดพันธ์แบบเดียวกัน แต่คุณเรณูแทบจะไม่มีอาการอย่างอื่นเลยนอกจากเป็นหมัน ส่วนสมพร นอกจากเป็นหมันแล้ว ยังตัวเตี้ยมาก ปัญญาอ่อน และเป็นโรคหัวใจตั้งแต่กำเนิดด้วย นี่ก็เป็นตัวอย่างให้เห็นว่าความผิดปกติแบบเดียวกันนั้น อาจก่อให้เกิดอาการลักษณะผิดปกติของร่างกายแตกต่างกันไปได้

ทีนี้ก็มาถึงปัญหาว่าทำไมคุณเรณูกับสมพร จึงมีสิ่งกำหนดพันธ์หายไปอันหนึ่ง เป็นเพราะผีทำกรรมชาติก่อน ความสำส่อนของพ่อแม่หรือเพราะอะไรกัน

ก็ต้องตอบตรงๆ กันแหละครับว่า เกิดจากความบังเอิญ ซึ่งเป็นกฎของธรรมชาติอย่างหนึ่ง ไม่ใช่เพราะผีทำ กรรมแต่ชาติปางก่อน หรือเพราะความสำส่อนของพ่อแม่

ความบังเอิญนี้คืออะไร ในที่นี้ก็คือความผิดปกติของไข่ หรือเชื้ออสุจิ คุณเรณู และสมพร เกิดจากความผิดปกติของไข่ หรือของอสุจิครับ อย่างที่เล่าแล้วใน “พันธุ์ดี” ตอนที่ 8 ว่าไข่จะต้องมีสิ่งกำหนดพันธุ์ 23 เส้น คือเป็น 22 +X ส่วนเชื้ออสุจิอาจมีสิ่งกำหนดพันธุ์เป็น 22 +X หรือ 22+Y ก็ได้

นั่นเป็นไข่และเชื้ออสุจิปกติ แต่ก็มีไข่เชื้ออสุจิบางตัว มีสิ่งกำหนดพันธุ์ไม่ครบ เช่น ไข่มีสิ่งกำหนดพันธุ์เพียง 22 เส้น เส้น X หายไป หรือเชื้ออสุจิมีสิ่งกำหนดพันธุ์เพียง 22 เส้น ไม่มีเส้น X หรือเส้น Y ถ้าไข่ชนิด 22 เส้น ผสมกับเชื้ออสุจิปกติ ชนิด 22 +X ก็จะเกิดเป็นคนอย่างคุณเรณู และสมพร คือ มีสิ่งกำหนดพันธุ์เป็น 22 คู่ +X หรือไข่ชนิดปกติผสมกับเชื้ออสุจิผิดปกติ ก็ได้ผลเช่นเดียวกัน

ความผิดปกติของเชื้ออสุจิและของไข่แบบที่กล่าวแล้วไม่ใช่ของแปลกเป็นเรื่องที่เกิดอยู่เสมอ และกลไกการเกิดก็เป็นที่เข้าใจกันดี แต่จะไม่กล่าวถึงในทีนี้ เอาเป็นว่าความผิดปกติของไข่และเชื้ออสุจิแบบนี้เกิดจากกลไกของธรรมชาติยังไม่แม่นยำพอ เกิดความบกพร่องในการแบ่งตัวของเซลล์เพื่อสร้างไข่ และสร้างเชื้ออสุจิ ความบกพร่องนี้เป็นของธรรมดาคู่กับโลก ที่จริงความผิดปกติขงไข่และเชื้ออสุจิดังกล่าวเกิดค่อนข้างบ่อยเหมือนกัน พูดง่ายๆ ก็คือในการปฏิสนธิ 100 ครั้ง จะพบการปฏิสนธิแบบที่จะทำให้เกิดคนแบบคุณเรณู และสมพรเสียประมาณ 3 ครั้ง แต่เราก็โชคดีที่ทารกแบบนี้ตายเสียเป็นส่วนใหญ่ (98-99%) ตั้งแต่อยู่ในท้องแม่และแท้งออกมาโดยที่อายุเพียงไม่กี่วัน จนดูเหมือนว่าประจำเดือนจะมาช้าหรือแท้งตอนท้องได้ 1,2,3 เดือน

เหลือคนแบบนี้เกิดมาเพียงประมาณ 1 คน ในผู้หญิง 3,000 คน เท่านั้นไม่มากมายนัก แต่ถึงกระนั้นก็ตามทั่วประเทศไทยมีคนที่มีความผิดปกติเหมือนคุณเรณูและสมพรประมาณ 8,000 คน คนเหล่านี้บางคนก็มีอาการผิดปกติรุนแรงมากเหมือนสมพรบางคนก็มีความผิดปกติน้อยเหมือนคุณเรณู หรือบางคนแทบจะไม่มาการผิดปกติเลยแต่ก็มีน้อยคน สิ่งกำหนดพันธุ์แบบที่ขาดหายไปในคุณเรณูและสมพรนั้นเรียกกันว่า สิ่งกำหนดพันธ์เพศหญิง เนื่องจากว่า ผู้หญิงมีสิ่งกำหนดพันธุ์เป็น 22 คู่ จึงเรียกสิ่งกำหนดพันธุ์ X ว่า สิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิง ส่วน Y เรียกว่า สิ่งกำหนดพันธุ์เพศชาย

ทารกที่ขาดสิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงไป1 เส้นเช่นนี้ แพทย์ที่มีความชำนาญทางโรคเด็กจะสามารถบอกได้จากการดูลักษณะร่างกายโดยละเอียดตั้งแต่แรกคลอดออกมาและเมื่อพ่อแม่รู้ว่าลูกของตนที่คลอดออกมาเป็นคนที่ผิดปกติ ก็คงจะวิตกกังวลเศร้าโศกเสียใจเป็นธรรมดา แต่ที่สำคัญก็คือ ว่าพ่อแม่จะต้องวิตกต่อไปอีกว่า ลูกคนต่อๆ ไปจะเป็นอย่างนี้อีกไหม คำตอบง่ายๆ คือ โอกาสที่ลูกคนต่อๆ ไปจะเป็นอีกเหมือนกันกับโอกาสที่คนทั่วๆ ไปจะมีลูกเป็นอย่างนี้ คือ 1 ใน 3,000 ซึ่งนับว่าน้อยมาก

คำตอบนี้เป็นคำตอบที่แม่นยำมาก แต่ก็ไม่แม่นยำ 100% อาจมีโอกาสอีก 0.001% หรืออะไรทำนองนั้นที่อาจเข้าใจผิดได้ ซึ่งถ้าเอาให้แน่ใจกันจริงๆ ก็ต้องตรวจสิ่งกำหนดพันธุ์ของลูกของแม่ของพ่อกันละครับ กรณีเช่นนี้ก็หมายความว่า พ่อแม่คู่นั้นต้องไปหาหมอที่เป็นนักพันธุ์ศาสตร์เพื่อรับการตรวจและคำแนะนำโดยละเอียดจริงๆ ก่อนที่จะจบตอนนี้ต้องขอเน้นป้องกันความเข้าใจผิดเสียนิดหนึ่งว่าสาเหตุขงความเป็นหมันในผู้หญิงมีมากมายหลายสิบสาเหตุ การที่สิ่งกำหนดพันธุ์เส้น X หายไปเป็นเพียงสาเหตุหนึ่งในจำนวนหลายๆ สาเหตุนั้นท่านหญิงที่เป็นหมันจึงไม่ควรโมเมว่าคงจะเป็นอย่างในบทความนี้ และล้มเลิกความตั้งใจที่จะไปตรวจรักษาเพราะบทความเขาบอกว่ารักษาไม่หายนอกจากนั้นสาเหตุขงปัญญาอ่อนก็เช่นเดียวกัน เกิดจากสาเหตุต่างๆ มากมาย สาเหตุตามที่เล่าในบทความนี้เป็นเพียงสาเหตุเล็กๆ อันหนึ่งเท่านั้น นอกจากนั้นคนที่เป็นแบบสมพรแม้หมอจะรักษาให้หายไม่ได้ แต่ก็อาจช่วยรักษาอาการบางอย่างดีขึ้นได้ เช่น ให้ฮอร์โมนเพศหญิงทำให้เต้านมเจริญเติบโตได้ดี และกระดูกไม่เปราะบางอย่างคนที่ไม่ได้รับการรักษา

การที่สิ่งกำหนดพันธุ์ขาดหายไปหรือเกินมา ในคนใดคนหนึ่ง ทำให้เกิดความผิดปกติของร่างกาย สมองและจิตใจ หรืออารมณ์ได้ หายแบบมากมาย จะขอเล่าตัวอย่างอีกสักคนนึ่ง

“คนที่มีสิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงเกินมา 1 เส้น ... มีมิใช่น้อย คือ พบประมาณ 1 คนในผู้หญิง 1,000 คน”

ปัญญาอ่อนและเป็นหมัน(อีกแล้ว) แต่คนละแบบกับเรณูและสมพร

บุญหลายมีพี่น้องหลายคน แต่บุญหลายก็แปลกกว่าพี่น้องทุกๆ คนตรงที่เรียนหนังสือไม่เก่ง ความจำไม่ดี ทำอะไรไม่ค่อยเป็น พูดง่ายๆ ก็คือบุญหลายปัญญาอ่อน เมื่อถึงวัยที่ควรจะเป็นสาว บุญหลายมีรูปร่างที่ต่างจากเพื่อนๆ ตรงที่ตัวโตก็จริงแต่รูปร่างยังเหมือนเด็ก นมก็ไม่ค่อยมี ที่สำคัญคือ ประจำเดือนก็ไม่มีกับเขา

แม่พาบุญหลายไปตรวจที่โรงพยาบาล หมอลองตรวจเซลล์เยื่อเมือกจากกระพุ้งแก้ม แล้วก็บอกว่าบุญหลายมีสิ่งกำหนดพันธุ์เกินมา 1 เส้น ผู้หญิงธรรมดาเขามีเส้นกำหนดพันธุ์ 46 เส้น หรือ 22 คู่ +XX แต่บุญหายมี 47 เส้น หรือมี 22 คู่ +XXX ความผิดปกตินี้เป็นมาแต่กำเนิด หมอบอกว่าอย่าไปหาทางรักษาเลยเสียเวลาเสียเงินเปล่าๆ รักษาอย่างไรก็ไม่หาย

ในกรณีของบุญหลายนี้ปัญญาอ่อนและเป็นหมัน เพราะมีสิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงมากเกินกว่าปกติสมพรปัญญาอ่อนและเป็นหมันมีสิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงน้อยกว่าปกติ รวมความว่า คนเราจะปกติได้ต้องมีสิ่งกำหนดพันธุ์ไม่ขาดไม่เกิน

คนที่มีสิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงเกินมา 1 เส้น อย่างบุญหลายก็มีไม่ใช่น้อยคือ พบประมาณ 1 คนในผู้หญิง 1,000 คน คิดง่ายๆ ประเทศไทยมีคนอย่างนี้กว่าสองหมื่นคนแต่สองหมื่นคนเหล่านี้ส่วนใหญ่ลักษณะร่างกายและสมองปกติหรือเกือบปกติ มีส่วนน้อยเท่านั้นที่มีลักษณะผิดปกติออกมาชัดเจนอย่างบุญหลาย รวมความแล้วในประเทศไทยก็มีผู้หญิงที่สิ่งกำหนดพันธุ์เพศหญิงขาดๆ เกินๆ อยู่ประมาณสามหมื่นคน ใน 3 หมื่นคน (คงจะต่ำกว่า 1 คนใน 30,000 คน )มีความผิดปกติของร่างกายเป็นหมันและปัญญาอ่อนส่วนใหญ่ก็เป็นคนปกติ

ข้อมูลสื่อ

10-016
นิตยสารหมอชาวบ้าน 10
กุมภาพันธ์ 2523
นพ. วิจารณ์ พานิช