• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

เด็กสามขวบ ถึงสี่ขวบ

 

                                

 

 

 


332 .เหงื่อออกมาก เวลานอน

เด็กบางคนเวลานอนตอนกลางคืนไปได้สักพัก จะมีเหงื่อออกมาก บนศีรษะ หน้า หน้าอก แผ่นหลังจนหมอนและชุดนอนเปียกชื้น โดยเฉพาะเด็กที่ปกติมีเหงื่อมาก เมื่อนอนไปได้สักระยะหนึ่งอุณหภูมิของร่างกายจะสูงขึ้น ทำให้มีเหงื่อออก จนคุณพ่อคุณแม่ตกใจเกรงว่าลูกจะเป็นโรคร้าย เพราะมีคนกล่าวว่า เหงื่อออกมากเวลากลางคืนอาจจะเป็นอาการระยะเริ่มต้นของวัณโรค แต่สมัยนี้ทางโรงพยาบาลจะฉีดวัคซีน บีซีจีให้กับเด็กที่เกิดใหม่ทุกคนอยู่แล้ว จึงไม่น่าเป็นห่วงที่จะเป็นวัณโรค ถ้าไม่มีอาการอย่างอื่นร่วมด้วย เช่น ไอเรื้อรัง น้ำหนักลด เป็นต้น

การที่เด็กมีเหงื่อออกมาก อาจเป็นเพราะชุดนอนไม่เหมาะสม ใช้ผ้าหนาเกินไปบ้าง หรือเป็นผ้าใยสังเคราะห์ซึ่งไม่ซับเหงื่อบ้าง หรือบางครั้งคุณพ่อคุณแม่กลัวว่าลูกจะหนาวกลางดึกจึงห่มผ้าให้ ทำให้ร้อนจนเหงื่อท่วม ถ้าเหงื่อมากจนชุดนอนเปียกควรเปลี่ยนให้ คุณแม่บางคนใช้วิธีเอาผ้าขนหนูรองไว้ระหว่างแผ่นหลังกับเสื้อนอน พอผ้าขนหนูชื้น เพราะเหงื่อก็ดึงออกไม่ต้องเปลี่ยนเสื้อ

 


 

 

333 .ปัสสาวะบ่อย
เด็กบางคนอาจเกิดอาการปัสสาวะบ่อยขึ้นมาโดยไม่ทราบสาเหตุ ทั้ง ๆ ที่เพิ่งพาไปห้องน้ำไม่ถึง 10 นาที เขาก็ร้องปวดฉี่อีกแล้ว ปริมาณปัสสาวะแต่ละครั้งมีเพียงเล็กน้อย บางครั้งเข้าห้องน้ำไม่ทันทำให้กางเกงเปียก เด็กไม่มีไข้ เวลาปัสสาวะก็ไม่แสดงอาการเจ็บปวด กิริยาอาการอื่นปกติดี กินอาหารได้ดี มีปัญหาเฉพาะเรื่องปัสสาวะบ่อยผิดปกติเท่านั้น เมื่อพาไปโรงพยาบาลและตรวจปัสสาวะ ผลปรากฏว่าไม่มีสิ่งผิดปกติ หมอสงสัยว่าจะเป็นอาการทางจิตประสาท ให้ยามากิน 2-3 วัน แต่ก็ไม่หาย คุณพ่อคุณแม่เกิดความร้อนใจ จึงเปลี่ยนหมอ

อาการปัสสาวะบ่อยนี้ เป็นอาการทางจิตประสาท ซึ่งเกิดขึ้นเนื่องจากมีเหตุการณ์บางอย่างสั่นคลอนประสาทของเด็กอย่างรุนแรง เช่น เมื่อเด็กมีน้องหรือเมื่อเริ่มไปโรงเรียน เป็นต้น และเมื่อเด็กมีอาการปัสสาวะบ่อย ความกังวลของคุณแม่จะยิ่งทำให้เด็กเกิดความเครียดมากขึ้น เพราะคุณแม่เป็นห่วงกลัวว่าลูกจะฉี่ราดจึงถามย้ำอยู่บ่อย ๆ ว่า
อยากฉี่หรือยังลูก ?”
ปวดเมื่อไหร่รีบบอกแม่นะ” หรือ
เพิ่งไปห้องน้ำมาหยก ๆ อั้นเอาไว้ไม่เป็นรึไงหา !”
ด้วยเหตุนี้สติสัมปชัญญะของเด็กจึงไปรวมศูนย์อยู่ที่การขับถ่าย เด็กก็เลยฉี่บ่อยยิ่งขึ้น แต่เวลานอนเด็กไม่นึกถึงการขับถ่าย เด็กก็ไม่ฉี่ ลักษณะเด่นของอาการปัสสาวะบ่อยด้วยสาเหตุทางจิตใจนี้คือ เด็กจะปัสสาวะบ่อยเฉพาะตอนกลางวัน ตอนกลางคืนกลับนอนหลับสบาย

เมื่อเด็กเริ่มถอดกางเกงเองและฉี่ได้เอง แกจะถือว่าเป็นความภูมิใจอันใหญ่หลวง และหากมีบางครั้งที่เด็กพลาดเกิดฉี่ราดเพราะถอดกางเกงไม่ทันจึงโดนคุณแม่ดุหรือฟาดกันเพี้ยะ เด็กจะคิดว่าตนเองถูกลบหลู่ดูหมิ่น ศักดิ์ศรีและปฏิญาณกับตนเองว่าจะไม่ยอมฉี่ราดกางเกงอีกเป็นอันขาด ดังนั้นเมื่อรู้สึกปวดเพียงนิดเดียว เด็กจะรีบไปห้องน้ำทันที จิตใจของเด็กจะรวมศูนย์อยู่ที่ปัสสาวะ และบางคนอาการหนักจนถึงกับไปห้องน้ำทุก 10 นาที การรักษาโรคปัสสาวะบ่อยนี้ทำได้โดยหันเหความสนใจของเด็กไปจากปัสสาวะ สอนให้แกเข้าใจว่า ชีวิตคนเรามีสิ่งอื่นอีกมากมายที่น่าสนใจกว่าการระวังมิให้ฉี่ราดกางเกง คุณแม่อาจหาของเล่นใหม่มาให้แกสนใจแทน หรือเล่านิทานสนุก ๆ ให้ฟัง หรือชวนเพื่อน ๆ ของเด็กมาเล่นด้วย และถ้าหากลูกเกิดเล่นเพลิน จนฉี่ราดกางเกง คุณแม่ต้องไม่โกรธทำแบบนี้สักระยะหนึ่ง อาการปัสสาวะบ่อยของแกก็จะหายไป ถ้าโชคดีก็อาจจะหายภายในสัปดาห์เดียว

คุณแม่ส่วนใหญ่มักทำในสิ่งตรงกันข้ามกับข้างต้น กล่าวคือ เมื่อลูกฉี่บ่อยก็ไม่ยอมให้กินน้ำบ้าง ให้ใส่ผ้าอ้อมกระดาษบ้าง ซึ่งเด็กคิดว่าเป็นการดูถูกตัวเขา จึงพยายามไปห้องน้ำบ่อยขึ้น เพื่อมิให้ผ้าอ้อมกระดาษเปียกแฉะ อาการปัสสาวะบ่อยด้วยสาเหตุทางจิตประสาทนี้ ถ้าคนที่อยู่รอบ ๆ ตัวเด็กทำเฉย ๆ ไม่โวยวายว่าเป็นเรื่องใหญ่ อาการจะหายไปเองภายในครึ่งเดือนถึงหนึ่งเดือน
หากเด็กไปโรงเรียนอนุบาลแล้ว ควรบอกให้ครูที่โรงเรียนรับรู้เรื่องนี้ ขอให้ครูทำเป็นไม่รู้ไม่ชี้เวลา เด็กปัสสาวะราดกางเกง และฝากเสื้อผ้าไว้กับครูสำหรับเปลี่ยนให้เด็กในที่ซึ่งไม่มีเด็กอื่นอยู่ด้วย อาการปัสสาวะบ่อยนี้เกิดขึ้นได้ทั้งเด็กชายและเด็กหญิง และเมื่อหายแล้วจะไม่มีผลกระทบในภายหลัง

มีโรคทางกายซึ่งมีอาการปัสสาวะบ่อยคล้ายอาการทางจิตประสาท เรียกว่า “โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบชนิดมีเลือดออกอย่างเฉียบพลัน (Acute hemorrhagic cystitis) " ซึ่งจะมีเลือดปนอยู่ในปัสสาวะและมีอาการเจ็บปวดเวลาปัสสาวะด้วย โรคนี้เป็นมากในเด็กผู้ชาย (ดูหัวข้อ 334 มีอาการปวดขณะปัสสาวะ ในหมอชาวบ้าน ฉบับที่ 111 เดือน กรกฎาคม 2531)

หมายเหตุ Acute hemorrhagic cystitis แปลว่า โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบอย่างเฉียบพลัน ทำให้มีอาการปัสสาวะบ่อย (ไม่มีเลือดออก) และมีอาการปวดปัสสาวะด้วย นอกจากนี้อย่าลืมพวกโรคเบาหวานในเด็ก (Childhood diabetes wellitus) มีอาการปัสสาวะบ่อย ดื่มน้ำมาก แต่ไม่มีอาการเจ็บปวดเวลาปัสสาวะ
 

ข้อมูลสื่อ

110-018
นิตยสารหมอชาวบ้าน 110
มิถุนายน 2531