• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

โซไรอะซิส-เรื้อนกวาง-สะเก็ดเงิน โรคผิวหนังเรื้อรังแต่ไม่ติดต่อ

โซไรอะซิส-เรื้อนกวาง-สะเก็ดเงิน โรคผิวหนังเรื้อรังแต่ไม่ติดต่อ

โรคผิวหนังอีกโรคหนึ่งมีชื่อทับศัพท์ภาษาอังกฤษว่า “โซไรอะซิส” ซึ่งคนทั่วไปรู้จักในชื่อภาษาไทยว่า “โรคเรื้อนกวาง” ชื่อโรคภาษาไทยฟังไม่เพราะ เนื่องจากไปคล้ายโรคเรื้อน ทั้งที่ไม่มีความเกี่ยวข้องกันเลย

โรคเรื้อนเป็นโรคติดต่อเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียชนิดหนึ่งมีอาการผิวชา มือเท้าพิการ ส่วนเรื้อนกวาง เป็นชื่อโบราณ เข้าใจว่าผู้บัญญัติศัพท์คงจะเห็นว่า ผิวของกวางที่ผิดปกติมีผื่นหนาขึ้นเป็นหย่อม ๆ จึงนำมาเปรียบเทียบกับโรคผิวหนังในคน อย่างไรก็ตามเมื่อใช้คำนี้บ่อยๆ เข้า ผู้ป่วยและญาติก็ยอมรับและเข้าใจว่ามิใช่โรคน่ารังเกียจแต่ประการใด เนื่องจากชื่อฟังไม่เพราะนี่เองทำให้มีคนพยายามตั้งชื่อให้ใหม่ เช่น โรคสะเก็ดเงิน ซึ่งก็คือโรคเดียวกันนั่นเอง อีกไม่นานอาจมีคนไม่พอใจชื่อนี้จะจ้องเปลี่ยนไปเรื่อย คงจะทำให้คนฟังสับสนกันใหญ่ จึงขอเสนอให้ใช้ชื่อทับศัพท์ภาษาอังกฤษเสียเลยว่า “โซไรอะซิส” เป็นชื่อฝรั่งเสีย คนฟังจะไม่ได้คิดแปลความหมายไปต่าง ๆหรือเกิดความรู้สึกไม่ดี ใช้บ่อยๆเข้าก็รู้จักกันไปเอง อย่างเช่น โรคเกาต์ โรคเอดส์ โรคธัยรอยด์ โรคโซไรอะซิส ก็ควรเป็นอีกโรคหนึ่งในชื่อต่างประเทศ เพราะเป็นโรคที่พบได้บ่อยในกลุ่มของโรคผิวหนังซึ่งไม่น่ารังเกียจอะไร จึงควรมีชื่อที่ไม่ทำให้คนฟังหรือคนที่เป็นคิดมากโดยไม่จำเป็น

วิชาการโรคผิวหนังในระยะ ๒๐ ปีหลังนี้ ได้มีความก้าวหน้าไปมาก ทั้งในด้านการวินิจฉัย สาเหตุของโรคและการรักษา ทำให้โรคผิวหนังบางโรค เช่น โซไรอะซิสซึ่งเคยเป็นเรื่องลึกลับ น่ารังเกียจ เป็นแล้วรักษาไม่หายจนทำให้ผู้ที่มีความเชื่อทางไสยศาสตร์จัดให้เป็นโรคแห่งกรรมไปเสียเลย ปัจจุบันความรู้สึกเหล่านั้นเริ่มคลี่คลายไปในทางที่ดีขึ้นเรื่อย ๆ ผู้ป่วยไม่ทุกข์โศกสิ้นหวังอีกต่อไป วงการแพทย์เริ่มมีคนสนใจที่จะศึกษาวิชานี้มากขึ้น มีการศึกษาค้นคว้าและทดลองยาและวิธีการใหม่ ๆ ในการรักษาโรคอยู่ตลอดเวลา ทำให้ผู้ป่วยโรคผิวหนังเรื้อรังชนิดนี้เริ่มมีชีวิตใหม่ที่ดีขึ้น

ลักษณะสำคัญของโรคโซไรอะซิส คือ อยู่ดีๆ ผิวซึ่งเรียบเป็นปกติก็เกิดเป็นผื่นแดงขึ้นมา ส่วนใหญ่ไม่คันแต่บางคนอาจมีอาการคันเล็กน้อย ผื่นมีลักษณะเป็นวงๆ มีสะเก็ดหนาเกิดเป็นหย่อม ที่โน่นนิดที่นี่หน่อย โดยเฉพาะบริเวณข้อศอกและหัวเข่า บางคนเป็นน้อยมีแค่ ๒-๓ วง บางคนเป็นมาก ผื่นกระจายทั่วตัว อาจลามไปจนมองไม่เห็นผิวดีเลยก็ได้ ลักษณะพิเศษของโรคคือรอยนูนแดง มีสะเก็ดสีขาวขุ่น สะเก็ดร่วงง่าย ขนาดเดินไปไหนก็มีสะเก็ดร่วงตามไปด้วย ยิ่งเวลาถอดเสื้อจะมีสะเก็ดร่วงกราว หรือร่วงหล่นติดอยู่ตามเก้าอี้หรือที่นอน โรคนี้เป็นได้ถึงศีรษะ เป็นสะเก็ดหนาติดแน่น แกะไม่หลุด มีขุยขาวร่วงง่ายเห็นร่วงติดอยู่บริเวณบ่าเป็นประจำ ที่เล็บก็พลอยผิดปกติไปด้วย เล็บที่เป็นโรคจะหนา ขรุขระ เป็นลอน ๆ ตัวเล็บเปื่อยยุ่ย บางทีมีรอยบุ๋ม ๆ ขนาดเล็กเท่าหัวเข็มหมุด เหมือนถูกตะปูเจาะเป็นรู ซึ่งเป็นได้ทั้งเล็บมือและเล็บเท้า

ปัญหาของโรคนี้อยู่ที่ผิวหนังโดยตรง อาจมีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพจิตตามมาเนื่องจากโรคผิวหนังเป็นโรคที่คนมองเห็นได้ ผู้ป่วยจึงเกิดความวิตกกังวล มีปมด้อย กลัวว่าจะเป็นที่รังเกียจของสังคม แต่ในด้านสุขภาพของร่างกายแล้ว ไม่มีความผิดปกติใด ๆ ผู้ป่วยมีสุขภาพดีทุกประการเหมือนคนปกติทั่วไป อาจมีอาการปวดข้อร่วมด้วยก็เป็นส่วนน้อย และพบเฉพาะในรายที่เป็นมากเท่านั้น

โซไรอะซิสไม่ใช่โรคร่วมสมัย แต่เป็นโรคที่รู้จักกันมาแต่โบราณนานกว่า ๒,๐๐๐ ปี ตั้งแต่สมัยกรีกโบราณ โรคเกิดเป็นขึ้นเองโดยไม่มีสาเหตุ ความผิดปกติอยู่ที่ตัวเซลล์ผิวหนัง ซึ่งมีการแบ่งตัวมากกว่าผิวปกติ เกิดเซลล์ทับถมกันเป็นผื่นหนา โรคนี้ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อ ไม่มีการติดต่อ แต่อาจถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ได้ เช่น ถ้าพ่อหรือแม่เป็นลูกที่เกิดมามีโอกาสเป็นได้

โซไรอะซิสเป็นได้ทุกเพศทุกวัย ตั้งแต่เด็กจนถึงสูงอายุ ส่วนจะเป็นมากหรือน้อยจะแตกต่างกันไปในแต่ละคน บางคนเป็นน้อยแค่เป็นรังแคบาง ๆ หรือมีสะเก็ดที่ผิวไม่กี่วง หรือเป็นเฉพาะมือ เท้า หรือเล็บ โรคนี้ไม่ค่อยเป็นที่หน้า จัดว่าเป็นโรคที่รักหน้าเจ้าของอยู่ไม่น้อย เมื่อเป็นแล้วโรคอาจลามไปได้เรื่อย ๆ หรือผื่นบางกลายเป็นผื่นหนา ถ้าได้รับการรักษาที่ถูกวีโรคจะหายได้โดยไม่เหลือรอยแผลเป็น กล่าวคือ หายเป็นปกติเหมือนไม่เคยเป็นโรคมาก่อน

การรักษา มีทั้งยาทาเฉพาะที่และยากิน ยาทาที่นิยมใช้เป็นครีมผสมตัวยาที่มีฤทธิ์ลอกผิวและลดการเติบโตอย่างรวดเร็วของเซลล์ในรายที่เป็นมากอาจต้องใช้ยากินร่วมด้วย วิธีใหม่อีกวิธีหนึ่งคือ การรักษาด้วยแสงอัลตราไวโอเลต ซึ่งมีบริการอยู่ตามโรงพยาบาลบางแห่ง ถ้าไม่สะดวกในการไปรับบริการ เนื่องจากบ้านไกลหรือไม่มีเวลา อาจใช้วิธีตากแดดธรรมชาติก็ได้ การรักษาโรคนี้ต้องใช้เวลาสักหน่อย ผู้ป่วยอาจตั้งความหวังไว้ว่า เมื่อรักษาแล้วจะหายได้ภายใน ๒-๓ วัน พอไม่หายก็เปลี่ยนยาไปเรื่อยหรือเปลี่ยนหมอจนครบทุกโรงพยาบาล ทำให้สิ้นเปลืองเสียเวลาทั้งของตัวเองและของส่วนรวม คำแนะนำคือหาหมอโรคผิวหนังในโรงพยาบาลหรือคลินิกที่สะดวกในการติดต่อ เช่น ใกล้บ้าน ใกล้ที่ทำงาน และที่คิดค่ายาพอสมควรแก่อัตภาพของผู้ป่วยเพราะจะต้องรักษาติดต่อกันเป็นเวลานาน

ปัญหาสำคัญของโรคนี้ คือ เมื่อรักษาหายไปแล้ว นาน ๆ ไปอาจเกิดเป็นขึ้นมาใหม่ได้ ทำให้ผู้ป่วยเกิดความท้อแท้ใจว่าไม่หายขาดสักที ปัจจัยสำคัญที่ทำให้โรคกำเริบมีอยู่หลายประการ เช่น ร่างกายอ่อนเพลีย พักผ่อนไม่พอ ไม่สบาย เป็นไข้เจ็บคอ รวมทั้งความเครียดทางอารมณ์ด้วย สิ่งที่แนะนำสำหรับผู้ป่วยโซไรอะซิสคือ รักษาสุขภาพของร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอด้วยการกินอาหารที่ถูกหลักโภชนาการ ออกกำลังกายสม่ำเสมอและพักผ่อนให้เพียงพอ ทำจิตใจให้สบาย ไม่เคร่งเครียดกับการงานหรือชีวิตประจำมากเกินไป และไม่วิตกกังวลกับโรคจนทำให้สุขภาพเสื่อมโทรม พึงเข้าใจว่าโรคนี้ไม่มีอันตราย ไม่ติดต่อและไม่เป็นแผลเป็นไม่ใช่มะเร็ง ผู้ป่วยที่ชอบซื้อยาใช้เองพึงระวัง “เพราะผื่นที่ผิวหนังไม่ใช่เชื้อราเสมอไป”

คนส่วนใหญ่เมื่อมีผื่นผิดปกติที่ผิวมักคิดว่าเกิดจากเชื้อรา จึงไปซื้อยารักษาเชื้อราตามคำโฆษณามาทาซึ่งใช้ไม่ได้ผลในโรคนี้ ทำให้เสียเงินทองและเสียเวลาโดยเปล่าประโยชน์ การรักษาที่โรงพยาบาลค่าใช้จ่ายจะถูกกว่ามาก ยาทาผิวหนังที่มีขายทั่วไปมักมีราคาแพง ถ้าต้องใช้จำนวนมากและเป็นเวลานานจะต้องเสียค่าใช้จ่ายสูง เมื่อได้ยาทาที่ถูกต้องจากแพทย์แล้ว ใช้ยาทาไปเรื่อยๆ โรคจะค่อย ๆทุเลา อย่าเพิ่งหมดหวังหันไปใช้ยาอื่นจะยิ่งหลงทางไปอีก

ยาบางอย่างอาจทำให้โรคกำเริบหรือเกิดภาวะแทรกซ้อนตามมา ยาตัวสำคัญที่พึงระวังที่ผู้ป่วยโรคผิวหนังเรื้อรังยังมีความนิยมและเชื่อถือในทางที่ผิดอยู่ คือ ยาต้ม ยาหม้อเข้าสารหนู อาการอาจทุเลาลงเร็ว แต่ผลที่ตามมาในระยะยาวอาจเป็นมะเร็งและเป็นอันตรายถึงชีวิตได้เนื่องจากความรู้เท่าไม่ถึงการณ์

ข้อมูลสื่อ

217-010
นิตยสารหมอชาวบ้าน 217
พฤษภาคม 2540