ประสาทตาช้า

ประสาทตาช้า

ผู้ถาม สายฝน/หาดใหญ่

คุณพ่อดิฉันมีสายตาผิดปกติ คือจะมองอะไรได้ช้า คุณหมอบอกว่าคุณพ่อมีประสาทตาช้า ไม่ทราบว่าประสาทตาช้าเป็นอย่างไร และมีวิธีอะไรที่จะรักษาให้หายไหมคะ

คุณพ่อดิฉันอายุ ๕๘ ปี มีสายตาผิดปกติ คือจะมองอะไรได้ช้า เช่น ถ้ามีคนมาอยู่ข้างหน้าคุณพ่อจะมองไม่เห็นทันที สักครู่หนึ่งจึงจะเห็น บางทีลูกๆ นอนอ่านหนังสืออยู่กับพื้นก็โดนคุณพ่อเดินเหยียบเพราะมองไม่เห็น ดิฉันเคยพาคุณพ่อไปหาหมอที่โรงพยาบาล คุณหมอบอกว่าคุณพ่อมีประสาทตาช้า ดิฉันไม่เคยได้ยินชื่อโรคนี้มาก่อน เลยแปลกใจ ถามคุณหมอว่าคุณพ่อเป็นต้อหรือเปล่า คุณหมอยืนยันว่าไม่ใช่
ไม่ทราบว่าโรคประสาทตาช้าเป็นยังไงคะ เกิดจากอะไร จะสามารถแก้ไขโรคนี้ได้หรือไม่คะ เพราะคุณพ่อออกนอกบ้าน โดยที่ไม่มีใครไปด้วยไม่ได้เลย ดิฉันเกรงจะเกิดอุบัติเหตุกับคุณพ่อ

ผู้ตอบ พ.ญ.สกาวรัตน์ คุณาวิศรุต

ฟังจากประวัติที่คุณเล่ามาเกี่ยวกับปัญหาสายตาคุณพ่อของคุณพ่อที่ดูเหมือนว่ามองอะไรได้ช้า ต้องใช้เวลาสักครู่หนึ่งถึงจะเห็น โดยปกติ การมองเห็นนั้นต้องเริ่มด้วยตาหรือนัยหนึ่งจอประสาทตาถูกกระตุ้นโดยแสงจากวัตถุ จากจอประสาทตาจะส่งกระแสประสาทไปตามเส้นประสาทไปยังสมองรับรู้การเห็นซึ่งเป็นเนื้อสมองบริเวณท้ายทอย เวลาที่จอประสาทตาถูกกระตุ้นส่งความรู้สึกไปยังสมองเป็นเวลาที่สั้นมาก ดังที่เราจะเห็นว่าเรามองวัตถุก็จะเห็นทันที การมองเห็นจึงประกอบด้วยส่วนสำคัญ ๒ ส่วน คือ ตาและสมอง

ในคนปกติแม้จะอายุมาก ถ้าตาดี สมองดีก็จะเห็นวัตถุทันที เคยได้ยินแต่ว่าความสัมพันธ์ระหว่างตา สมอง และการตอบรับในการเคลื่อนไหวของร่างกายอาจช้าไปบ้างสำหรับคนสูงอายุ เช่น คนสูงอายุเวลาขับรถอาจมีปัญหาอยู่บ้าง เช่น ถ้าเห็นวัตถุขวางอยู่ข้างหน้า สมองต้องสั่งให้มือขยับพวงมาลัยหรือเท้าเหยียบเบรกจะทำได้ช้าลง ผู้สูงอายุจะขับรถจึงควรขับช้าลงและให้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ แต่ความรู้สึกเกี่ยวกับการมองเห็นจะไม่ช้าลง
 

อย่างไรก็ตามมีความผิดปกติของตาบางชนิดที่อาจมีอาการคล้ายๆ คุณพ่อคุณ ก็คือ การมีลานสายตาผิดปกติ ซึ่งอาจเกิดจากเป็นต้อหินเรื้อรัง (chronic glaucoma) เป็นโรคจอประสาทตาเสื่อม (retinitis pigmentosa) ทำให้ลานสายตาแคบลง เป็นเหตุให้บางส่วนของภาพที่อยู่ข้างหน้าขาดหายไป ต้องใช้วิธีหันหน้าหรือกลอกตาสู่ภาพนั้น จึงต้องใช้เวลาพอสมควร ผู้ป่วยกลุ่มนี้เวลาให้จ้องมองภาพจะเห็นดี แต่มักจะมีอุบัติเหตุเดินชนโน่นชนนี่ เนื่องจากลานสายตาแคบลง ส่วนความผิดปกติทางสมองก็เป็นได้หลายสาเหตุที่ทำให้สมองเสื่อมลงๆ ซึ่งก็ควรมีอาการทางสมอง เช่น ความจำเสื่อม ปฏิกิริยาต่างๆช้าลงร่วมด้วย เอาเป็นว่าในกรณีคุณพ่อของคุณควรได้รับการตรวจอย่างละเอียดเกี่ยวกับตาซึ่งรวมทั้งการวัดสายตา ตรวจภายในดวงตาตลอดจนลานสายตา หากไม่พบความผิดปกติก็ควรปรึกษาเพื่อรับการตรวจทางสมองต่อไป