คนแก่หกล้ม

คนแก่ที่มีกระดูกสะโพกหัก ร้อยละ 12-20จะตาย ร้อยละ 15-25 จะต้องนอนเฉยๆนานเป็นปี และร้อยละ 25-35 จะกลายเป็นคนพิการหรือช่วยเหลือตัวเองไม่ได้

คนแก่หกล้มแล้วกระดูกหักง่าย เพราะกระดูกจะผุและบางกว่าปกติ

สาเหตุที่กระดูกคนแก่ผุบางไปนั้นยังไม่ทราบแน่ชัด แต่มีเหตุปัจจัยหลายอย่าง เช่น ในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนจะขาดฮอร์โมนเพศจากรังไข่ ผลคือทำให้กระดูกสลายเสื่อมเร็วกว่าปกติ หรืออาจเป็นเพราะคนแก่มีการเคลื่อนไหวร่างกายน้อยลงทำให้กระดูกผุกร่อนไป (การเคลื่อนไหวร่างกายอยู่เรื่อยทำให้กระดูกแข็งแรง) หรืออาจเป็นเพราะคนแก่กินอาหารที่มีธาตุแคลเซียมและวิตามินน้อยกว่าหนุ่มสาวก็ได้

อย่างไรก็ดี ปัญหาสำคัญคือพอกระดูกผุบางก็จะหักง่าย บางทีหกล้มเบาๆเท่านั้นก็หักเสียแล้ว มีกระดูกอยู่ 3 ที่ในร่างกายที่หักง่ายมากในคนแก่ คือ ที่ข้อมือ ที่ต้นขา หรือสะโพก และที่กระดูกสันหลัง

มีการรวบรวมตัวเลขพวกนี้พบว่า แต่ละปีในจำนวนคนแก่ 100 คน จะหกล้ม 2 คน และ 1 ใน 3 ของผู้สูงอายุ (เกิน 65 ปี) จะเคยหกล้ม ในปี พ.ศ.2528 เพียงปีเดียว คนแก่ในอเมริกาที่อายุเกิน 90 ปี ถึง 1 ใน 3 (ผู้หญิง) หรือ 1 ใน 6 (ถ้าเป็นผู้ชาย) มีกระดูกสะโพกหักเพราะหกล้ม

ผลเสียของสะโพกหัก คือ ทำให้ต้องนอนแซ่วอยู่บนเตียงนานๆ ผลการรักษาก็ไม่ดีเท่าในหนุ่มสาว คนแก่ที่มีกระดูกสะโพกหักร้อยละ 12-20 จะตาย , ร้อยละ 15-25 จะต้องนอนเฉยๆ นานเป็นปี และในที่สุดคนไข้จำนวนร้อยละ 25-35 จะกลายเป็นคนพิการหรือช่วยตัวเองไม่ได้ นอกจากนั้น ค่าใช้จ่ายสำหรับรักษากระดูกสะโพกหักจะสูงมาก ในอเมริกา เพียงปีเดียว (พ.ศ.2526) เสียไปหลายพันล้านดอลลาร์

วิธีแก้ไขน่าจะมี 2 วิธี คือ ป้องกันรักษากระดูกคนแก่ไม่ให้ผุ แต่ขณะนี้ก็ยังไม่มียาดีๆใช้ได้ผล อีกวิธีคือ ป้องกันไม่ให้คนแก่หกล้ม กระดูกจะได้ไม่หัก

มีการศึกษาวิจัยว่า สาเหตุใดที่ทำให้คนแก่หกล้ม พบว่ามีหลายปัจจัยดังนี้
- เกิดจากโรคประจำตัว หรือความชรา เช่น เป็นโรคระบบประสาทหรือโรคหัวใจ ซึ่งทำให้มีโอกาสหกล้มง่าย ความชราก็ทำให้ตามัว กล้ามเนื้อเคลื่อนไหวไม่คล่องตัว และไม่รวดเร็วทันเหตุการณ์และสมองทำงานไม่ดี เป็นต้น

- เกิดจากสิ่งแวดล้อมในบ้านที่เขาศึกษากันพบว่า ได้แก่ ผ้าขี้ริ้วและสายไฟเป็นเหตุให้หกล้มบ่อยที่สุด และส่วนใหญ่มักหกล้มในห้องน้ำซึ่งลื่น ปัจจัยเหล่านี้สำคัญ เพราะพอจะป้องกันช่วยไม่ให้คนแก่หกล้มได้

- เกิดจากยา ซึ่งมักจะละเลยกัน รายงานนี้เขาศึกษาแล้ว พบชัดเจนว่ายาที่กินทำให้หกล้มได้ ที่ต้องระวังคือ ยาลดความดันเลือด (ลดมากจนความดันต่ำ ทำให้เวียนหัวเป็นลมหกล้มได้) ยาระงับหรือกล่อมประสาทและยาบางชนิดที่มีผลข้างเคียงทำให้เวียนหัว หรือมึนงงซึม หรือการทรงตัวของร่างกายเสียไป เป็นต้น

เพราะฉะนั้น คนแก่ๆที่กินยาบางอย่างอยู่เป็นประจำ ต้องระวังเรื่องนี้เป็นพิเศษ
จาก New England Journal of Medicine 12 กุมภาพันธ์ 2530