• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

หนาวผิว

หนาวผิว

เมื่อย่างเข้าหน้าหนาว เรารู้สึกว่าอากาศเริ่มเปลี่ยนทั้งที่ยังมีความเย็นผ่านเข้ามา ความเปลี่ยนแปลงที่ทำให้เราสังเกตได้เป็นอันดับแรก คือ อากาศที่เคยมีความชื้นสูงเริ่มแห้งขึ้น สิ่งที่บอกเราว่าอากาศเริ่มแห้ง คือ ความรู้สึกที่ผิวนี่เอง

ผิวที่เคยชุ่มชื้นจากไอน้ำในบรรยากาศรอบตัว และจากเหงื่อที่ซึมออกมาเนื่องจากอากาศร้อนจะเริ่มแห้งตึง ลอกเป็นขุย สังเกตได้ก่อนที่ขาและแขน ต่อมาที่หน้า จนลามไปทั่วตัว อาจมีอาการคันยิบๆร่วมด้วย ถ้าเป็นมากขึ้นอาจแสบไปทั้งตัว สำหรับคนที่มีผิวค่อนข้างแห้งอยู่แล้วจะยิ่งเห็นได้ชัด บางทีแห้งมากจนผิวอักเสบเกิดเป็นวงแดงๆ มีขุยกระจายอยู่เป็นหย่อมๆ ทั่วร่างกาย มีอาการคันมาก เมื่อเกาผิวจะแตกเป็นร่องแดง มีเลือดและน้ำเหลืองซึม

จะเห็นว่าอากาศที่เย็นและแห้งมีผลทำให้ผิวเปลี่ยนแปลงสภาพจากที่เป็นอยู่เดิม ซึ่งถ้าหากไม่ได้รับการบำรุงรักษาอย่างถูกวิธีอาจทำให้เกิดปัญหาจากน้อยกลายเป็นมาก ถึงขนาดผิวอักเสบจนเป็นโรคผิวหนังเรื้อรังไปนานๆ ก็ได้ ลองมาตามอ่านกันนะคะว่า เราจะบำรุงรักษาผิวในช่วงอากาศหนาวได้อย่างไร โดยจะขอกล่าวแยกผิวออกเป็นส่วนๆ ตามความแตกต่างของลักษณะผิวและสภาพการเปลี่ยนแปลง ได้แก่ ผิวกาย ผิวหน้า ผิวมือ และผม

ผิวกาย

การอาบน้ำ ถ้าร่างกายไม่สกปรกเปรอะเปื้อน ควรอาบน้ำวันละ 1 ครั้ง จากเดิมที่เคยอาบวันละ 2 ครั้ง คนส่วนใหญ่จะลดการอาบน้ำบ่อยๆ ลงเอง เพราะความหนาวเย็น ทำให้ไม่ใคร่อยากอาบอยู่แล้ว น้ำที่ใช้อาบไม่ควรเย็นจัดหรือร้อนจัดจนเกินไป ส่วนน้ำในบ่อในตุ่มที่บ้านหรือรองจากก๊อกอาจจะเย็นจัดจนอาบไม่ไหวต้องต้มน้ำร้อนผสม หรือเอาน้ำไปตากแดดตอนกลางวัน ซึ่งมักจะมีแดดจัด (สำหรับผู้ที่มีฐานะดีอาจมีเครื่องทำน้ำร้อนใช้เอง) ควรผสมน้ำพออุ่นไม่ให้เย็นหรือร้อนจัด หลังจากอาบน้ำเช็ดตัวแห้งดีแล้ว ใช้ครีมบำรุงผิวทาบริเวณที่ผิวแห้งโดยเฉพาะบริเวณแขนขา นวดเบาๆ ให้ครีมซึมเข้าผิวเพื่อให้เกิดความชุ่มชื้น ครีมดังกล่าวนี้หาซื้อได้ทั่วไปในรูปของโคลด์ครีมชนิดธรรมดา ซึ่งมีส่วนผสมหลักคือขี้ผึ้งหรือไขมันจากสัตว์ น้ำมัน และน้ำ ราคาไม่แพง

ครีมที่ราคาแพงไม่จำเป็นต้องดีกว่าครีมราคาถูกเสมอไป สารประเภทน้ำมัน เช่น น้ำมันมะกอกหรือเบบี้ออยล์หรือเบบี้โลชั่น ไม่ช่วยทำให้ผิวชุ่มชื้น อาจทำให้ผิวแห้งและตึงมากขึ้น เมื่อทาครีมหลังจากอาบน้ำตอนเย็น หากมีความรู้สึกอยากอาบน้ำในตอนเช้าวันรุ่งขึ้น อาจใช้วิธีอาบโดยไม่ต้องฟอกสบู่ ผิวที่ทาครีมไว้เมื่อถูกน้ำจะลื่น ทำให้ฝุ่นหรือสิ่งสกปรกที่ติดอยู่ที่ผิวหลุดออกไปได้ บางคนนิยมใช้วิธีแช่น้ำในอ่างผสมน้ำพออุ่นและผสมครีมลงในน้ำ ซึ่งเป็นวิธีดูแลผิวในหน้าหนาวที่ดีอีกวิธีหนึ่ง

ผิวหน้า

ผู้ที่มีผิวหน้าแห้งควรใช้ครีมล้างหน้าแทนสบู่ วิธีใช้ คือ เมื่อจะล้างหน้าให้ใช้ครีมลูบให้ทั่วใบหน้า แล้วใช้กระดาษทิชชูหรือสำลีเช็ดครีมออก สิ่งสกปรกหรือเครื่องสำอางจะถูกเช็ดออกไปพร้อมกับครีม แล้วใช้น้ำล้างให้สะอาดอีกครั้งหนึ่ง ถ้ารู้สึกว่าหน้าแห้งและตึง ให้ใช้ครีมบำรุงผิวทาเคลือบไว้ก่อนที่จะลงมือแต่งหน้าตามกิจวัตรเดิม ควรหลีกเลี่ยงการล้างหน้าด้วยสบู่และโฟมล้างหน้า

บริเวณผิวที่ควรได้รับการดูแลเป็นพิเศษอีกแห่ง คือ ริมฝีปาก ซึ่งอาจจะแห้งตึงและลอกเป็นสะเก็ด ถึงขนาดยิ้มไม่ออกหรืออ้าปากไม่ขึ้น ถ้าอ้ากว้างหน่อยอาจปริจนเลือดซึม บางคนชอบดึงสะเก็ดจนเป็นแผล เลือดออก และมีอาการเจ็บมาก ข้อแนะนำคือ ใช้ครีมบำรุงผิวหน้าทาที่ปากด้วยทุกครั้ง ถ้าแห้งมาก ครีมที่ใช้ได้ผลดีคือ ขี้ผึ้งวาสลีน ซึ่งเป็นครีมที่หาง่ายและราคาถูกที่สุด ใช้ได้ผลดียิ่งกว่าลิปกลอสหรือลิปมันที่ทำเป็นแท่งเหมือนลิปสติกสำหรับทากันปากแห้งที่มีขายในท้องตลาดสำหรับสุภาพสตรี ลิปสติกที่เนื้ออ่อนนุ่มและมัน จะช่วยป้องกันปากแห้งได้ด้วย

ผิวมือ

บางคนมีปัญหาที่มือเกิดแห้งตามอากาศ มีอาการลอกเป็นขุยทุกหน้าหนาว ทำให้มีงานอดิเรกใหม่ คือ นั่งลอกมือเล่น ผู้ที่มีอาชีพที่มือต้องเปียกอยู่ตลอดเวลา เช่น ขายข้าวแกง ขายน้ำ หรือซักผ้า จะรู้สึกแสบมือ บางทีบวมแดงและแตก ควรป้องกันด้วยการสวมถุงมือยางกันน้ำเวลาซักผ้าหรือล้างชาม เมื่อเสร็จงานควรล้างมือให้สะอาด เช็ดให้แห้ง แล้วใช้ครีมบำรุงชนิดเดียวกับที่ใช้กับผิวกาย ถ้ามีอาการอักเสบอาจต้องใช้ครีมประเภทยาแก้อักเสบ

ผม

ผมเป็นอีกบริเวณหนึ่งที่พลอยถูกกระทบกระเทือนไปกับการเปลี่ยนสภาพอากาศไปด้วย คุณจะสังเกตว่าเส้นผมเปลี่ยนเป็นแห้งกรอบ เวลาหวีผมจะดีดออกจากกัน และดีดออกจากหวีเสียงดังเปรี๊ยะเนื่องจากเกิดกระแสไฟฟ้าสถิตขึ้น ส่วนหนังศีรษะก็จะแห้งเป็นขุยขาวคล้ายรังแค บางทีร่วงมาติดอยู่ตามไหล่เสื้อทำให้ดูไม่สะอาดตา ผมที่แห้งและหวีไม่เข้ารูปแก้ได้โดยใช้ครีมนวดผมหลังสระ ครีมนวดนี้จะมีส่วนผสมควอเตอร์เนียม ซึ่งมีคุณสมบัติป้องกันไม่ให้ผมเกิดประจุไฟฟ้า ครีมนวดที่ขายตามร้านค้ามีหลายชนิด ซึ่งคุณภาพไม่แตกต่างกันมาก คุณอาจเลือกใช้ตามสีและกลิ่นที่ชอบใจ ส่วนขุยรังแคที่หนังศีรษะอาจใช้น้ำมันพืช เช่น น้ำมันมะกอก นวดหนังศีรษะไว้สักครู่ก่อนสระผม น้ำที่ใช้สระผมก็เช่นเดียวกับน้ำอาบ คือ ไม่ควรใช้น้ำเย็นจัดหรือร้อนจัดเกินไป น้ำเย็นจะทำให้ผมแข็งกระด้างหวีไม่ไป น้ำร้อนจะทำให้ผมแห้งแตกหรือหักเป็นท่อน ถ้าผมแห้งมากอาจใช้น้ำมันใส่ผมช่วย

ถ้าคุณมีโรคผิวหนังอยู่เดิม เช่น ผิวอักเสบเรื้อรัง โรคอาจกำเริบขึ้นขณะอากาศหนาว การดูแลรักษาผิวก็ใช้วิธีเดียวกับผิวทั่วไป มีพิเศษกว่า คือ เมื่อดูแลรักษาความสะอาดแล้วต้องทายารักษาผิวสม่ำเสมอ ถ้าผิวแห้งเกินไปอาจต้องเปลี่ยนยาที่ใช้ประจำให้มีลักษณะมันขึ้นกว่าเดิม ขณะเดียวกันเป็นที่น่ายินดีว่าโรคผิวหนังหลายชนิดมีอาการดีขึ้นในอากาศเย็น

นอกจากการดูแลผิวดังกล่าวแล้ว ควรดูแลร่างกายทั่วไปให้ได้รับความอบอุ่นเพียงพอ มิฉะนั้นจะเกิดเป็นไข้หวัดเจ็บคอได้ง่าย ควรสวมเสื้อให้อบอุ่น การใช้ผ้าพันคอจะช่วยได้มาก และป้องกันหวัดได้ดี อากาศภายในบ้านอาจอุ่นกว่านอกบ้าน ขณะแต่งตัวไปทำงาน ไปโรงเรียน หรือไปนอกบ้านอาจไม่ได้เลือกเครื่องนุ่งห่มที่อุ่นพอ จึงควรหิ้วเสื้อกันหนาวหรือผ้าพันคอติดมือไปด้วย ถุงเท้า ถุงน่อง เป็นเครื่องกันหนาวได้อย่างดี ขณะอากาศเย็น ร่างกายมีการเผาผลาญสารอาหารมากขึ้นเพื่อทำให้เกิดความร้อน จึงควรกินอาหารให้เพียงพอและเลือกอาหารที่ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย ได้แก่ อาหารประเภทไขมัน เช่น นม เนย ไข่ ของทอดน้ำมัน ควรดื่มน้ำให้เพียงพอด้วย เครื่องดื่มร้อนๆจะช่วยให้ร่างกายอบอุ่นได้มาก

ถึงแม้อากาศเย็นจะทำให้ผิวเราหมองไปบ้าง เราก็ยังพอใจที่จะได้หนาวไปนานๆ หลังจากที่บ่นร้อนกันมาตลอดปี ข้อดีของความหนาวก็มีมาก อย่างน้อยก็ทำให้เรามีโอกาสได้ใส่เสื้อกันหนาวสีสวยๆ ที่ซื้อเตรียมไว้หรือพับเก็บไว้ในตู้อยู่นานจนนึกว่าจะไม่มีโอกาสได้ใส่เสียแล้ว... 

ข้อมูลสื่อ

129-015
นิตยสารหมอชาวบ้าน 129
มกราคม 2533
เรื่องน่ารู้
พญ.ปรียา กุลละวณิชย์