• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

โรคใหม่ที่เกิดจากยาฆ่าแมลง

อาการผิดปกติจากสารพิษเหล่านี้เกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน หลังจากได้รับสารพิษเข้าไปมาก อาการผิดปกติต่อมาคือ มีปลายประสาทเสื่อม กล้ามเนื้อช่วยหายใจอ่อนแรงและถึงกับเป็นอัมพาต ทำให้หยุดหายใจถึงตายได้

พิษยาปราบศัตรูพืชมีมากมาย ที่ทราบกันดีคือ พิษของสารชนิดออร์กาโนฟอสฟอรัส ซึ่งใช้กันมากในชนบทไร่นาของประเทศเขตร้อน และทราบกันมานานแล้วว่า อาการผิดปกติจากสารพิษเหล่านี้เริ่มต้นจะเกิดขึ้นอย่างฉับพลันหลังจากได้รับสารพิษเข้าไปมาก กล่าวคือจะมีเหงื่อออกมาก น้ำลายมาก รูม่านตาแคบ และอาจถึงตายได้ ถ้าพ้นระยะนี้ไปแล้ว ก็อาจเกิดอาการผิดปกติได้อีกในระยะหลัง (ประมาณ 2-5 สัปดาห์ต่อมา) คือ มีปลายประสาทเสื่อม ทำให้กล้ามเนื้อบริเวณปลายแขนปลายขาอ่อนแรง และมีอาการเหน็บชาบริเวณขาเหล่านั้นด้วย

ในประเทศศรีลังกา มีรายงานว่าได้พบโรคหรือกลุ่มอาการใหม่เกิดขึ้นจากสารพิษเหล่านี้ อาการที่ว่านี้จะเกิดประมาณ 24-96 ชั่วโมงหลังจากได้รับสารพิษ และเกิดหลังจากอาการพิษเฉียบพลันหมดไปแล้ว คนที่ได้รับสารพิษจะมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงบริเวณต้นแขนต้นขา ที่คอ และที่สำคัญคือกล้ามเนื้อช่วยหายใจจะอ่อนแรงและถึงกับเป็นอัมพาตซึ่งทำให้หยุดหายใจถึงตายได้ การรักษาคนไข้กลุ่มอาการใหม่นี้ด้วยยาอะโทรปีน (ซึ่งได้ผลดี สำหรับการรักษาบรรเทาอาการพิษเฉียบพลัน) กลับไม่ได้ผล วิธีรักษาต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ จนกว่าระยะนี้จะพ้นไป

ดังนั้น ถ้าเกิดเป็นพิษขึ้นจากยาฆ่าแมลงประเภทนี้ เมื่อพ้นจากอาการเฉียบพลันแล้วให้ระวังอาการผิดปกติทางกล้ามเนื้อดังกล่าว และระวังเรื่องการหายใจให้ดี การรักษาประคับประคองให้หายใจได้ปกติจะช่วยชีวิตคนไข้ได้

ข้อมูลสื่อ

102-004-4
นิตยสารหมอชาวบ้าน 102
ตุลาคม 2530
ผศ.นพ.สาธิต วรรณแสง