• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

สมุนไพรในสาธารสุขมูลฐาน

สมุนไพรที่ใช้ถ่ายพยาธิในลำไส้

ชื่อสมุนไพร                                                           วิธีใช้

มะเกลือ                                                ผล
ดิบและสดยังไม่ดำ จำนวนเท่าอายุแต่ไม่เกิน 25 ผล ตำ
                                                              ผสมกับน้ำกะทิต้องทำใหม่ๆ ถ้ามีสีดำแล้วห้ามใช้ รับประทาน
                                                              ขณะท้องร่วง เป็นยาถ่ายพยาธิปากขอ พยาธิเข็มหมุด และ
                                                              พยาธิตัวตืด เด็กอายุต่ำกว่า 9 ขวบ ห้ามใช้

มะหาด                                                  ผง
"ปากขาด" ซึ่งได้จากการนำแก่นมะหาดมาเคียวกับน้ำ 
                                                              ช้อนฟองมาตากให้แห้งบดให้ละเอียดแล้วนำผงปวกหาดมา 1 
                                                              ช้อนโต๊ะ ผสมกับน้ำ ใส่น้ำมะนาวเล็กน้อย รับประทานขณะ
                                                              ท้องว่างหลังจากนั้น 2 ชั่วโม่ง ต้องให้ยาถ่ายตาม ถ่ายพยาธิ
                                                              ตัวตืดได้ผลดี

สะแก                                                    เมล็ด
ในของผลสะแก ทีแก่และแห้ง 1 หยิบมือ (10 เม็ด) หั่น
                                                              บางๆ หรือตำทอดกับไข่ รับประทานเป็นยาขับพยาธิไส้เดือน
                                                              ในเด็ก

ฟักทอง                                                เนื้อในเมล็ด
ที่แก่และสด 70-100 เมล็ด เคี้ยวรับประทาน
                                                              ขณะท้องว่าง หลังจากนั้น 2 ชั่วโมงต้องให้ยาถ่ายตาม เป็นย่า
                                                              ขับพยาธิตัวตืด

เล็บมือนาง                                           เมล็ด
ในของผลเล็บมือนางที่แก่และแห้ง 4-5 เมล็ดหั่นบางๆ 
                                                              ทอดกับไข่ หรือบดให้เละเอียดผสมน้ำผึ่งรับประทาน เป็นยา
                                                              ถ่ายพยาธิไส้เดือนในเด็ก

มะขาม                                                  เนื้อในเมล็ด
20-25 เมล็ด ต้มกับน้ำ รับประทานครั้งเดียว 
                                                              เป็นยาถ่ายพยาธิตัวกลม และพยาธิเส้นด้าย

ทับทิม                                                   เปลือก
รากสด 25 กรัม ต้มกับน้ำ 300 มิลลิลิตร เคี่ยวให้
                                                              เหลือ 100 มิลลิลิตร รับประทานขณะท้องว่าง หลังจากนั้น 2 
                                                              ชั่วโมง ต้องให้ยาถ่ายตาม ใช้ถ่ายพยาธิตัวตืด และพยาธิ
                                                              ไส้เดือนได้ดี คนที่เป็นแผลในกระเพาะห้ามใช้เพราะมีฤทธิ์ไประ
                                                              กระตุ้นน้ำย่อยด้วย
 


สมุนไพรที่รักษา หิด เหา

ชื่อสมุนไพร                                                            วิธีใช้


น้อยหน่า                                               เมล็ด
ตำละเอียดผสมกับน้ำมันมะพร้าว 1:2 ชโลมทิ้งไว้ 2 
                                                              ชั่วโมง ล้างออก ทำติดต่อกันทุกวันอาทิตย์ จนไม่มีตัวเหา
                                                              ข้อควรระวัง อย่าให้น้ำยาเข้าตา

 

ข้อมูลสื่อ

54-007
นิตยสารหมอชาวบ้าน 54
ตุลาคม 2526
ผศ.สุนทรี วิทยานารถไพศาล