คุยกับผู้อ่าน

ในครั้งที่แล้วได้เกริ่นไว้ว่าพระเทพเวที (ประยุทธ์ ปยุตฺโต) จะแสดงปาฐกถานำเรื่อง “การแพทย์แนวพุทธ” ในการประชุมวิชาการระดับชาติเรื่องพฤติกรรมสุขภาพ ในวันที่ 4 เมษายน 2532 บัดนี้ท่านได้แสดงปาฐกถาดังกล่าวไปแล้ว โดยมีอรรถรสที่ลึกซึ้งครอบคลุม อันเป็นปกติวิสัยของท่าน สำนักพิมพ์หมอชาวบ้านจะตีพิมพ์ปาฐกถาเรื่องนี้เป็นเล่มหนังสือเพื่อได้ศึกษากันในวงกว้างต่อไป

อนึ่ง ในเย็นวันวิสาขะบูชาปีนี้ อันตรงกับวันที่ 19 พฤษภาคม ท่านอาจารย์พุทธทาสก็จะแสดงธรรมในหัวข้อ ‘พุทธแพทย์’ ที่สวนโมกขพลาราม อันเป็นเรื่องการแพทย์แนวพุทธอีกสำนวนหนึ่ง นับเป็นการระดมพลังอย่างแรงให้ผู้คนหันมาสนใจภูมิปัญญาพุทธ หรือพุทธภูมิในเรื่องการแพทย์และสาธารณสุขกันมากขึ้น

ในเรื่องของมนุษย์ สิ่งแวดล้อม และสังคม อันมีความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกันไปมาอย่างสลับซับซ้อน และเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงอย่างไม่หยุดนิ่ง ต้องอาศัยภูมิปัญญา (wisdom) จึงจะเข้าใจได้ถูกต้องและนำไปสู่การกระทำที่ถูกต้อง ลำพังความรู้เฉพาะเรื่อง แม้จะมีประโยชน์เฉพาะกรณี แต่โดยทั่วไปถ้าปราศจากภูมิปัญญาแล้วย่อมก่อให้เกิดความขัดแย้งและนำไปสู่ปัญหา

หากคิดว่าชีวิตและสังคมมีปัญหา พึงเข้าใจว่าเป็นเพราะขาดภูมิปัญญา และจำเป็นต้องแสวงหาเพื่อนำมาแก้ไขปัญหาชีวิตและสังคม

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นบุรุษเอกของโลก ยากที่จะหาปัญญาใดที่เทียบพุทธภูมิได้ ในการพัฒนาใดๆไม่ว่าจะเป็นทางการแพทย์และสาธารณสุขหรือเรื่องสังคมโดยทั่วไป ถ้าได้ทำความเข้าใจพุทธธรรมโดยลึกซึ้งและครอบคลุม น่าจะทำให้การพัฒนานั้นๆ ประสบความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น หรือทำให้พบทางออกจากทางตัน

ลำพังการแพทย์แผนตะวันตกไม่สามารถสร้างสุขภาพดีถ้วนหน้าภายในปี 2543 ตามเป้าหมายขององค์การอนามัยโลก เพราะแนวคิดการแพทย์แผนตะวันตกขาดความสมบูรณ์ ทำให้มีฐานแคบ วัตถุประสงค์ของโครงการข่ายงานวิจัยพฤติกรรมสุขภาพ ซึ่งเป็นผู้จัดประชุมวิชาการระดับชาติดังกล่าวข้างต้น คือ ขยายแนวคิดเรื่องการสาธารณสุขให้สมบูรณ์ เพื่อให้การสาธารณสุขมีฐานกว้าง อันจะช่วยให้สุขภาพดีถ้วนหน้าเป็นความจริงขึ้นได้