• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

ตับ

ตับ


     
 
⇒ ลักษณะและตำแหน่ง

ตับเป็นอวัยวะภายในร่างกายที่มีขนาดใหญ่ที่สุด อยู่ติดกับกะบังลมในช่องท้องใต้ชายโครงด้านขวา
ตับเป็นอวัยวะที่สำคัญมากเปรียบเสมือนกับรัฐบาล มีหน้าที่สำคัญ ๆ หลายอย่างเป็นต้นว่า ป้องกันและทำลายสารพิษที่เข้าสู่ร่างกาย รักษาความสงบภายในคล้ายกับกระทรวงมหาดไทย มีหน้าที่เป็นเสมือนยุ้งข้าวสำหรับเก็บเกี่ยวอาหารคล้ายกระทรวงเกษตร สร้างเม็ดเลือดและน้ำดีคล้ายกระทรวงอุตสาหกรรม มีหน้าที่สร้างสารสำหรับทำให้เกิดการแข็งตัวของเลือด เพิ่มห้ามเลือดเวลาได้รับบาดเจ็บและป้องกันเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายคล้ายกระทรวงกลาโหม มีหน้าที่สร้างภูมิคุ้มกันคล้ายกระทรวงสาธารณสุข สร้างความเจริญเติบโตให้กับร่างกายและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอคล้ายกระทรวงคมนาคม และอื่น ๆ อีก เป็นต้น

                        

⇒ หน้าที่ของตับ
อาหารที่เรากินเข้าไป จะถูกดูดซึมที่ผนังลำไส้ ลำเลียงผ่านไปตามเส้นเลือดดำเข้าสู่ตับก่อน แล้วจึงจะส่งไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย บางส่วนจะถูกเก็บไว้ในตับสำหรับไว้ใช้ยามฉุกเฉิน บางส่วนจะนำไปสร้างพลังให้กับร่างกาย แต่ถ้าเรากินอาหารมากเกินไป ตับก็จะทำลายทิ้งเสียเป็นกากอาหารต่อไป คนเราจึงควรเลือกกินแต่อาหารที่มีประโยชน์และกินแต่พอควร ไม่ควรกินจนอิ่มเกินไปเป็นการกินทิ้งกินขว้างที่ในวงเหล้าเรียกว่า กินเผื่อหมา

นอกจากนี้ ตับยังทำหน้าที่สร้างเม็ดเลือดในวัยเด็ก ทำลายเม็ดเลือดในวัยเติบโตและเก็บธาตุเหล็กไว้สำหรับสร้างเม็ดเลือดต่อไป สร้างน้ำดี ซึ่งมีสีเขียวเหลือง จนถึงสำน้ำตาล ประมาณวันละ 1 ถ้วย มีฤทธิ์เป็นด่างเพื่อทำลายกรด และช่วยให้ไขมันรวมตัวกับน้ำได้

น้ำตาลที่เก็บไว้ในตับ จะถูกนำมาใช้เป็นพลังงานของกล้ามเนื้อ ทำให้เกิดการเคลื่อนที่ ผู้ที่ออกกำลังมาก จึงต้องการน้ำตาลมาก นักกีฬาที่หมดแรง ถ้ากินน้ำตาลกลูโคส จะทำให้หายเหนื่อยเร็ว
อาหารบางอย่างที่เหลือใช้เป็นพวกกรดยูริค ซึ่งเป็นสารที่มีพิษ ตับจะทำหน้าที่เปลี่ยนเป็นสารที่ไม่เป็นพิษต่อร่างกายและขับออกทางปัสสาวะ แม้แต่ยาที่กินเข้าไปก็ถือว่าเป็นพิษ ตับก็จะเปลี่ยนแปลงด้วย
นอกจากนี้ ยังสร้างสารที่เป็นใย เรียกว่า “ไฟบริโนเจน” (fibrinogen) และ “แอนตี้ธรอมบิน "
(antithrombin) ซึ่งเป็นสารที่ช่วยในการแข็งตัวของเลือด ห้ามเลือดเวลามีบาดแผล สร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกายสำหรับต่อสู้และป้องกันสิ่งแปลกปลอมและยังสร้างวิตามิน เอ อีกด้วย

                                         

⇒ โรคที่เกี่ยวกับตับ
โรคที่เกี่ยวกับตับที่เป็นมากที่สุด คือ โรคตับแข็ง จากการค้นคว้าพบว่า สาเหตุที่ทำให้เป็นโรคนี้มาจากการดื่มเหล้า และขาดสารอาหาร โดยเฉพาะพวกวิตามินต่าง ๆ
โรคที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งที่เรียกว่า ตับอักเสบหรือโรคดีซ่าน มีอาการตัวเหลืองตาเหลือง เป็นพวกไวรัสมีอันตรายมาก ต้องรีบหาหมอเพื่อทำการรักษาด่วน โรคนี้ติดต่อง่ายทางอาหารโดยใช้ภาชนะร่วมกันหรือทางบาดแผล ภาชนะทุกชิ้นของผู้ป่วยควรต้มด้วยน้ำร้อน และแยกของใช้ต่างหาก

 

ข้อมูลสื่อ

15-002
นิตยสารหมอชาวบ้าน 15
กรกฎาคม 2523
ดร.นที คัคนานตดิลก