• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

ทันโรค ตอน จ้าวโรค 1

ทันโรค ตอน จ้าวโรค 1
 

ที่จริงผมก็อยู่ของผมดีๆ บนผักชี คุณแจ๋วเธอก็จับผักชีที่พวกผมนอนเล่นอยู่ใส่ปากเคี้ยวจั๊บๆ สลับกับสาคูไส้หมูอย่างเอร็ดอร่อยทีเดียว ผมก็เลยต้องระเห็จไปอยู่ในท้องคุณแจ๋วจอมขี้เกียจ ผู้ไม่ยอมล้างผักชีด้วยประการฉะนี้

ผมไม่ได้เข้ามาตัวเดียวนะครับ พวกพี่น้องท้องเดียวกับผมรวมกันอยู่ถึงล้านตัว เราจึงเข้ามาอยู่ในกระเพาะคุณแจ๋วด้วยกันทั้งหมด ผมไม่ชอบกระเพาะคุณแจ๋วเลย เพราะมีกรดเกลือเปรี้ยวปี๋ ทำให้พวกผมต้องวิ่งหนีกันให้วุ่น บางตัวก็ถูกน้ำกรดในกระเพาะคุณแจ๋วฆ่าตายกันไป บางตัวก็สลบ แต่ไม่เป็นไร พวกผมมีตั้งล้านตัว ถึงจะตายไปครึ่งหนึ่งก็หากลัวไม่

พวกผมที่รอดตายถูกกระเพาะคุณแจ๋วบีบตัวไล่ลงไปอยู่ในลำไส้เล็กส่วนต้น โอ้ย! สบาย! ค่อยดีหน่อย แถวนี้มีที่วิ่งเล่นซ่อนหาสนุกที่สุด แถมยังมีน้ำดีมาผสม กรดเกลือก็ลดลงไปจนทำอะไรผมไม่ได้ น้ำดีก็ทำอะไรผมไม่ได้ พวกผมก็เลยวิ่งเล่นไล่จับกันสนุกสนาน แถมยังมีอาหารที่น้ำย่อยในกระเพาะ และลำไส้คุณแจ๋วย่อยไว้มากมาย พวกผมก็กินกันอิ่มหมีพีมันไปตามๆ กัน พอผมกินดี ธรรมชาติก็บังคับให้พวกผมแบ่งตัวเพื่อสืบเชื้อสายต่อไป ตัวผมก็ยาวๆ จนมีขนาดเกือบเป็นสองเท่าของความยาวเดิม แล้วผมก็แบ่งตัวออกเป็นสองตัวตรงกลาง ตัวที่แบ่งไปจากผมเหมือนกับผมเปี๊ยบจนผมเองก็จำไม่ได้ พวกผมต่างก็แบ่งตัวเหมือนๆ กัน จากหนึ่งตัวเป็นสองตัว จากสองตัวเป็นสี่ตัว จากสี่ตัวเป็นแปดตัว และขยายพันธุ์ต่อไปไม่นานนักพวกผมก็มากกว่าเดิมเป็นร้อยเท่า

คุณแจ๋วเริ่มรู้สึกไม่สบาย ครั่นเนื้อครั่นตัว และต่อมาก็ตัวร้อนจนร้อนจัด และปวดหัวมาก ตัวคุณแจ๋วร้อนอยู่ตลอดวันตลอดคืน คุณแม่คุณแจ๋วไปซื้อยาจากเถ้าแก่ร้านยาที่มีอยู่ร้านเดียวในหมู่บ้าน คุณหมอตี๋เธอก็จัดยาชุดมาให้ 3 ชุด แล้วบอกว่า 2-3 วันก็หาย

คุณแจ๋วก็ถูกบังคับให้กินยาชุดอยู่ 2 ชุด รู้สึกค่อยสบายขึ้นเล็กน้อย พวกผมอยู่ในลำไส้คุณแจ๋วโดนยาชุดคุณหมอตี๋เข้า 2 ชุด ชักเมาๆ แต่อย่าหวังเลยว่าผมจะยอมแพ้ ยิ่งคุณแจ๋วกินยาฆ่าเชื้อนิดๆ หน่อยๆ ก็เท่ากับฝึกให้พวกผมทนต่อยามากขึ้นเท่านั้นเอง พวกผมมีความสุขมากในลำไส้เล็กส่วนปลายของคุณแจ๋ว ผมเพิ่งรู้เดี๋ยวนี้เองว่า ลำไส้คุณแจ๋วเหมือนกับลำไส้หมูที่สุด เรียกว่า ไส้หมูที่เอามาทำตือฮวนเป็นอย่างไร ลำไส้คุณแจ๋วก็เป็นอย่างนั้น พวกผมเริ่มกินคุณแจ๋วเป็นอาหาร เช่น ผนังลำไส้ น้ำเหลือง ยิ่งกินอาหารดีๆ อร่อยๆ พวกผมก็ยิ่งเพิ่มจำนวนได้เร็วมากมาย และแทรกตัวเข้าไปอยู่ในอวัยวะที่ต้องการ รวมทั้งเข้าไปในหลอดเลือดด้วย

ตอนนี้ลำไส้ของคุณแจ๋วเป็นแผลเล็กๆ เต็มไปหมด แต่ละแผลมีพวกผมเป็นบ้านตัว บางทีผมก็ทำให้เส้นเลือดบริเวณแผลแตก คุณแจ๋วก็มีเลือดออกทางทวารหนัก บางทีก็ทำให้คุณแจ๋วท้องผูก ท้องร่วง เจ็บในท้อง อ่อนเพลีย แต่ไม่ใช่พวกผมจะอยู่สะดวกสบายนักนะครับ คุณแจ๋วเธอก็มีทหารป้องกันตัวที่คนเขาเรียกว่า เม็ดเลือดขาว เจ้าตัวนี้ร้ายชมัด เม็ดเลือดขาวของคุณแจ๋วอยู่ได้ทั้งในหลอดเลือดและบริเวณที่พวกผมอยู่ (แถวแผลในลำไส้) นอกจากร้ายแล้วยังมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วด้วย

เจ้าเม็ดเลือดขาวตัวร้ายนี้ไม่รู้อดอยากมาจากไหน พบพวกผมละก็จับกินเอาๆ ราวกับเสื้อหิว แต่พวกผมสู้สุดใจ ถึงเม็ดเลือดขาวจะกินพวกผมมากมายก็ตาม บางตัวก็ตายไป แต่พวกผมมีพรพิเศษ ซึ่งญาติอื่นๆ ของผมไม่ค่อยมีกัน แม้จะถูกกินแต่ผมก็ไม่ตายยังคงอยู่ได้ในเม็ดเลือดขาวอย่างสบายๆ เหตุนี้แหละเม็ดเลือดขาวไปไหนๆ ผมก็ติดตามไปด้วย บางครั้งผมก็แพร่พันธุ์ในเม็ดเลือดขาว จนเม็ดเลือดขาวอกแตกตาย

พวกผมที่หลุดเข้าในเส้นเลือดครั้งแรกตายเรียบ คุณแจ๋วเธอวางยาพิษไว้ในกระแสเลือดของเธอ ซึ่งผมได้ยินพวกหมอเขาเรียกกันว่า ภูมิคุ้มกัน ฟังพิลึก เจ้าภูมิคุ้มกันนี้ร้ายจริงๆ พอพวกผมโดนเข้าละก็หงิกๆ งอๆ ตายไปต่อหน้าต่อตาหมดเลย พวกผมไม่ยอมแพ้ง่ายๆ หรอก กองพันที่หนึ่งตายไป ผมก็ส่งกองพันสอง...สาม...ที่สี่...ที่ห้า...เข้าแทน จนยาพิษหรือภูมิคุ้มกันของคุณแจ๋วชักจะจางลงๆ พวกผมก็สบาย และรีบแบ่งตัวเพิ่มจำนวนมากมาย กระจายอยู่ในเลือดคุณแจ๋วทั่วไป

ตอนนี้ผมเจริญเติบโตเต็มที่แล้ว ผมรู้ว่าอะไรที่สูงสุดจะต้องมีต่ำลง ผมรู้ว่าอาหารของผมคือ คุณแจ๋วจะต้องหมดลงสักวันหนึ่ง ผมจึงจัดการแพร่พันธุ์ไว้ก่อน โดยสางพรรคพวกหลายล้านตัวออกจากร่างคุณแจ๋วทางฉี่และอึ เพื่อหาที่อยู่ใหม่ของพวกผมต่อไป

ถึงเวลานี้คุณแจ๋วทำท่าจะแย่เอา หมดเรี่ยวแรง นอนซม เพราะพิษไข้ หน้าซีด ตัวซีด เจ็บในท้อง ม้ามโต คุณแม่คุณแจ๋วก็ได้พยายามซื้อยาชุด ต้มยาหม้อ รดน้ำมนต์ จนหมดสิ้นกระบวนความ คุณแจ๋วเธอก็แย่ลงๆ คุณแม่จึงตัดสินใจพาไปโรงพยาบาล

คุณแม่คุณแจ๋ว หรือตัวคุณแจ๋วเองต่างก็ไม่ชอบโรงพยาบาลเลย เพราะไม่ชอบให้ใครเรียกเธอว่า นาง ฟังทีไรก็เหมือน “นัง” ทุกที แล้วก็ไม่ชอบถูกตวาด ไม่ชอบ...โอ๊ย สุดที่จะบรรยาย ...โอ๊ย ขืนเล่าหมดก็ต้องเปลี่ยนชื่อเรื่องเป็น คุณแจ๋วเข้าโรงพยาบาล เป็นแน่แท้

อย่างไรก็ดี คุณแจ๋วเธอก็ได้เข้ารักษาในรงพยาบาล เธอแสนจะสงสัยว่าคุณหมอเก็บฉี่เก็บอึ เจาะเลือดเอาไปทำไม แล้วไม่ใช่เอาหนเดียวนะ เอาแล้วเอาอีก จนเธอรู้สึกว่าน่าจะขายได้ดี แต่ผมซิไม่ชอบเลย เพราะผมรู้ว่าหมอเขารู้จักผมดี เขาพยายามจะจับตัวผมให้ได้ จับได้แล้วยังไม่พอ ยังเอาพวกผมไปทดลองว่ายาอะไรมาฆ่าผมได้อีก เพื่อจะหายามารักษา คุณแจ๋ว ไว้วันหลังผมจะเล่าการผจญภัยของผมให้ฟัง

คุณแจ๋วเธอถูกน้ำเกลือผสมยาฆ่าเชื้อ ฉีดเข้าหลอดเลือด ยาฆ่าเชื้อมีอิทธิพลมากเหลือเกิน ฆ่าพวกผมทีเป็นล้านๆ ตัว พวกผมก็สู้จนสุดฤทธิ์ พยายามหาทางต่อต้านเป็นการใหญ่ แต่อนิจจาดูเหมือนผมจะเริ่มแพ้เสียแล้ว พวกผมตายไปหลายล้านตัว และค่อยๆ ตายไป ตายไป...ทั้งในลำไส้และในกระแสเลือด แต่ถึงจะตายหมดจนตัวสุดท้าย ผมก็ไม่กลัว ก็ผมมันจ้าวโรคนี่ครับ

ผมบอกคุณแล้ว อย่างไรว่าผมได้รีบผลิตพรรคพวกระบายออกไปกับฉี่และอึของคุณแจ๋วเป็นล้านๆ ตัวมาก่อนแล้ว ถึงพวกผมในตัวคุณแจ๋วจะตายหมด ผมก็ได้แพร่พันธุ์ออกไปแล้วมากมาย ครอบครัวคุณแจ๋วเป็นชาวสวนผัก จึงใช้อึรดผัก พวกผมก็สบายไปตามผัก ตามน้ำ ถ้าผมลงน้ำผมก็จะกระจายต่อไป ใครโชคร้ายกินพวกผมเข้าไปมากๆ ก็จะเป็นอย่างคุณแจ๋วนี่แหละ จ้าวโรคอย่างผมไม่มีวันหมดไปจากโลกหร๊อก!

คุณแจ๋วหายวันหายคืน พอๆ กับพวกผมก็ตายวันตายคืน จนในที่สุดตัวสุดท้ายก็ตายไป ก่อนตายผมได้ยินคุณหมอสอนคุณแจ๋วว่า ระวังเรื่องอาหารให้กินแต่ของสุกๆ ร้อนๆ ที่ไม่มีแมลงวันตอม น้ำดื่มควรใช้น้ำต้มผักสด ถ้าจะกินต้องล้างให้สะอาดหลายๆ น้ำ และควรใช้แช่น้ำด่างทับทิมไว้สักครึ่งชั่วโมง ผมยังได้ยินคุณแจ๋วถามคุณหมอว่าเธอเป็นโรคอะไรกันแน่ คุณหมอตอบว่า

“ไข้รากสาก หรือ ไข้ทัยฟอยด์”

ครับ ใช่แล้ว ผมคือเชื้อโรคไข้รากสาด ครับผม

ภาคพิเศษ

ใครที่สนใจผมมากๆ เชิญทางนี้ครับ ผมจะแนะนำตัวผมให้สนุกไปเลย

ผมหรือครับมีชื่อเป็นภาษาอังกฤษเพราะพริ้งว่า Salmonella ชื่อภาษาไทยไม่มีครับ แต่จะเรียกทับศัพท์ว่า “ซัลโมเนลล่า” ก็ได้ครับ ผมเป็นจุลชีวันชนิดเล็ก พวกแบคทีเรีย

รูปร่างผมหรือครับหล่อเหลาเอาการเหมือนเมล็ดข้าวสวย ผมมีรูปวาดขยายใหญ่กว่าตัวจริง ประมาณหมื่นเท่าให้ดู ขนาดปกติของผมก็อยู่ในราว 0.5x2 M* เท่านั้นเอง เรียกว่า ขนาดเล็กกว่าความกว้างของเส้นผมคุณราว 500 เท่า ลองดูผมซิครับหล่อไหม?

สมัยนี้พวกหนุ่มๆ เขานิยมมีขนตามตัว ผมก็ทันสมัยเหมือนกันนะครับ มีขนตามตัวยาวเฟื้อย แต่กว่าจะมองเห็นขนผมได้ก็ต้องย้อมด้วยสีพิเศษกันทีเดียว ขนของผมใช้ประโยชน์ได้ดีกว่าพวกหนุ่มๆ ทั้งหลายเสียอีก เพราะผมใช้ ว่ายน้ำ ไปไหนๆ ได้ตามชอบใจ

นักวิทยาศาสตร์เขาคิดวิธีแปลกๆ มาย้อมสีตัวผม แล้วแบ่งจุลชีวันชนิดแบคทีเรียเป็นพวกๆ โดยใช้วิธีที่เรียกว่า ย้อมกรัม (Gram) ทำให้พวกมนุษย์มองผมเห็นทางกล้องจุลทรรศน์ แล้วยังแบ่งพวกผมตามรูปร่างและการติดสี กรัมเป็น 4 พวกด้วยกัน

  • พวกตัวกลมติดสีแดง เขาเรียกว่า พวกกรัมลบคอคได (cocci)
  • พวกตัวกลมติดสีม่วง เรียกว่า กรัมบวกคอคได (cocci)
  • พวกตัวยาวเป็นแท่ง ติดสีแดง ก็เรียกว่า กรัมลบหรอด (rod) ผมถูกจัดอยู่ในพวกนี้แหละ
  • พวกตัวยาวเป็นแท่ง ติดสีม่วง ก็ถูกเรียกว่า กรัมบวกหรอด (rod)

นอกจากนี้แบคทีเรียยังมีชนิดอื่นอีก ได้แก่ พวกที่ไม่ติดสีกรัม เช่น พวกตัวเป็นเกลียว ที่เรียกว่า สไปโรขีด (spirochete) และติดสีทนกรด เช่น เชื้อวัณโรค

คราวนี้กลับมาพูดเรื่องผมอีกที นอกจากผมเป็นจ้าวโรคไข้รากสาดอย่างที่บอกแล้ว ผมยังทำให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษ ท้องร่วงอย่างแรงได้ด้วย ปกติถ้ามนุษย์ไม่จับพวกผมเข้าปากทีละมากๆ ละก็ ผมจะทำอันตรายมนุษย์ไม่ได้เลย แต่นี่มนุษย์อยากไม่ระวังกันนี่นา ผมก็เลยแพร่พันธุ์ได้สบายมาก จากคนนี้เข้าไปคนนั้น และคนโน้น...เรื่อยๆ ไป พวกผมออกจากมนุษย์ทางอึกับฉี่ ใครไม่อยากให้ผมเป็นเจ้าโลกของคุณละก็ง่ายนิดเดียว อย่ากินผมเข้าไปซีครับ ที่จริงถ้าคุณๆ คิดให้ดีละก็คุณจะขยะแขยงเอาทีเดียว

คุณๆ อย่าลืมซิว่าผมมาพร้อมกับอึกับฉี่ ถ้าคุณกินผมเข้าไปก็แปลว่า คุณกินอึหรือกินฉี่ของคนอื่นครับ

สวัสดี
จากผมนายบัคเตรี เชื้อไข้รากสาดครับผม

ข้อมูลสื่อ

1-017
นิตยสารหมอชาวบ้าน 1
พฤษภาคม 2522
อื่น ๆ
พญ.ศมนีย์ ศุขรุ่งเรือง