การใช้เกลือแร่ชนิดผงละลายน้ำ

เดี๋ยวนี้การใช้เกลือแร่ชนิดผงละลายน้ำแพร่หลายกันมากจนเกือบผิดไปจากข้อบ่งใช้ขององค์การอนา-
มัยโลกที่ตั้งไว้ เพราะเขากำหนดให้ใช้เพื่อทดแทนน้ำและเกลือแร่ที่สูญเสียไประหว่างอาการท้องเสีย ซึ่งพบมากในประเทศที่กำลังพัฒนาผู้ป่วยมักจะเสียชีวิตจากการขาดน้ำโดยเฉพาะอย่างยิ่งรายที่เป็นอหิวาต์ เขาก็แนะนำให้ใช้น้ำเกลือแร่ชนิดกินแทนการใช้น้ำเกลือทางหลอดเลือดดำซึ่งมีราคาแพงกว่ามากแต่ของบ้านเรานั้นน้ำเกลือผงกลายเป็นเครื่องดื่ม ทำงานเหนื่อยเพลีย ออกกำลังมากก็ต้องดื่มน้ำเกลือเป็นการบำรุงกำลัง

จึงขอเรียนให้ทราบว่าน้ำเกลือแร่ที่ใช้นั้นมีปริมาณน้ำตาลเพียง 2-2.5% เท่านั้น เขาใส่น้ำตาลไว้น้อย
เพราะเจาะจงให้ใช้เฉพาะรายที่ท้องเสีย ถ้าหากท้องเสียแล้วได้รับน้ำตาลมากเกินไปมันจะดูดน้ำกลับ
สู่ลำไส้ทำให้ท้องเสียมากขึ้น ที่ซองบรรจุจะต้องเขียนปริมาณสารประกอบไว้ด้วย ซึ่งสูตรขององค์การอนามัยโลกคือ มีโซเดียม 50-90 meg/L โปเตสเซียม 20-30 meg/L และน้ำตาลกลูโคส  2 - 2.5% ก่อนซื้อก็ควรตรวจดูส่วนประกอบว่าตรงกับที่กำหนดไว้หรือไม่ ส่วนน้ำเกลือที่มีสูตรให้ผสมเองนั้นราคาถูกว่าซื้อชนิดซองไปละลายน้ำมาก แต่ส่วนประกอบก็ต่างกันและบางทีก็ทำผิดได้

วิธีการใช้สำหรับผู้ใหญ่และเด็กก็ไม่มีปัญหาคือ ละลาย 1 ซองกับน้ำ 1 แก้ว (240 มล.) ดื่มตามความ
จำเป็นแต่สำหรับทารกที่ท้องเสียต้องระวังเพราะจะไว้ต่อการเสียน้ำมาก ควรให้ดื่มทีละน้อยแต่บ่อย ๆ กำหนดไว้ว่าประมาณ 150 มล./kg/วัน โดยแบ่งให้ครึ่งหนึ่งใน 8 ชั่วโมงแรก และถ้าเด็กดื่มหมดก่อน 24 ชั่วโมง ที่เหลือก็ให้ดื่มน้ำธรรมดาแทน รายที่ทารกเสียน้ำมากแนะนำให้เจือจางน้ำเกลือแร่ลงไปอีก โดยให้น้ำเปล่า 1 ครั้ง เมื่อให้ดื่มน้ำเกลือแร่ 2 ครั้ง
 

ด้วยความปรารถนาดีจากสถานปฏิบัติการเภสัชกรรมชุมชน
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล