เด็กสามขวบถึงสี่ขวบ

340. หูด (หูดข้าวสุก)
ในบางกรณี เด็กอาจมีตุ่มกลมสีชมพูหรือสีมุกขนาดเท่าเมล็ดข้าวหรือถั่วแดงตามบริเวณใต้รักแร้ หน้าอก หรือข้างท้อง ลักษณะของตุ่มไม่แข็ง ตรงกลางบุ๋มลงไปเหมือนสะดือ หูดชนิดนี้เรียกว่า “หูดข้าวสุก” ต่างกับหูดแข็ง ๆ ซึ่งพบในเด็กโต หูดข้าวสุก เกิดจากเชื้อไวรัส และบางครั้งติดต่อถึงผู้อื่นได้หากพาไปหาหมอ หมอคงจะเอาเข็มสะกิดออกทีละตุ่ม และใส่ยาฆ่าเชื้อโรค แต่หนังจากนั้นยังไม่ทันถึง 2-3 สัปดาห์ ตุ่มใหม่ก็จะเกิดขึ้นอีก บางครั้งหูดที่ถูกสะกิดออก อาจอักเสบเป็นหนอง เพราะฉะนั้น แทนที่จะสะกิดออก ควรปล่อยทิ้งไว้ให้หายเองตามธรรมชาติน่าจะดีกว่า แม้ว่าจะใช้เวลาถึง 2 ปีก็ตามที เพราะหูดที่หายเองตามธรรมชาตินั้นไม่เป็นแผลเป็น แต่หูดที่ถูกสะกิดออกและกลายเป็นหนอง จะทิ้งร่องรอยให้เห็น ต้องคอยระวังตัดเล็บเด็กให้สั้นอยู่เสมอ อย่าให้เด็กแกะเกาจนหูดแตก และปล่อยให้เชื้อโรคเข้าไป
 

341. มีพยาธิในอุจจาระ
เวลาเด็กท้องเสีย แม่ให้ถ่ายลงกระโถน บางครั้งอาจพบพยาธิสีขาว ความยาวประมาณ 1 เซนติเมตร พยาธิที่พบนี้ไม่ใช่ลูกพยาธิ แต่เป็นพยาธิเส้นด้าย ซึ่งตามปกติจะอาศัยอยู่ในลำไส้บริเวณใกล้ ๆ ไส้ติ่ง เมื่อเด็กท้องเสีย ลำไส้ทำงานหนัก พยาธิจะหลุดออกมากับอุจจาระให้เห็น พยาธิเส้นด้ายนี้จะออกมาไข่ บริเวณรอบทวารหนัก ทำให้เด็กรู้สึกคันบริเวณนั้น เมื่อเด็กเกาก็จะติด ตามเล็บและหลุดลงไปในอาหาร ไข่พยาธิจึงเข้าไปในปากเด็ก หรือคนอื่นที่กินอาหารนั้นเข้าไป เพราะฉะนั้น ควรล้างมือก่อนกินอาหารเสมอ การถ่ายพยาธิเส้นด้ายทำได้ง่าย เมื่อตรวจพบควรถ่ายออกเสีย (ดูหมอชาวบ้านเรื่องพยาธิ ฉบับที่ 7 หน้า 32)

342. คันก้นตอนกลางคืน
ตอนกลางคืนเมื่อเด็กนอนหลับไปได้สักพักหนึ่ง เด็กเริ่มนอนดิ้นและเอามือเกาบริเวณรอบ ๆ ทวารหนัก ทั้งนี้เพราะพยาธิเส้นด้ายซึ่งอาศัยอยู่ในลำไส้ตอนกลางวัน ออกมาไข่บริเวณปากทวารหนักตอนกลางคืน หากต้องการตรวจให้ทราบแน่ชัด ให้เด็กคุกเข่าโก้งโค้ง เอาสกอตซ์เทปแตะตรงปากทวารหนัก แล้วนำไปตรวจหาไข่พยาธิด้วยกล้องจุลทรรศน์ ไข่พยาธิที่ติดมือเด็กตอนกลางคืนถ้าไม่ล้างมือก่อนกินอาหารเช้า ไข่ก็จะติดอาหารเข้าไปในท้องเด็กกลายเป็นพยาธิอยู่ในลำไส้ เพื่อน ๆ ที่มาจูงมือเล่นด้วยกันก็จะติดไข่พยาธิไปและเข้าสู่ร่างกายพร้อมกับอาหารได้เช่นกัน สมาชิกทุกคนในครอบครัวมีโอกาสติดพยาธิได้ในทำนองเดียวกัน แต่สำหรับผู้ใหญ่อาการจะไม่ปรากฏชัด

343. ละเมอร้องกลางดึก
เมื่อเด็กหลับไปได้ประมาณ 1 ชั่วโมง แกก็ร้องตะโกนเอะอะ ร้องไห้เสียงดัง หรือบางครั้งลุกเดินทั่วห้อง กระทืบเท้าอาละวาด ตะโกนเรียก “คุณแม่ ช่วยด้วย” อาการละเมอนี้จะเป็นอยู่ประมาณ 5-10 นาที พอแม่มาอุ้ม ลูกก็นอนหลับไปในอ้อมแขน วันรุ่งขึ้น ลองถามเด็กดู ว่าเมื่อคืนเป็นอะไร ปรากฏว่าแกจำไม่ได้

อาการนอนละเมอตอนกลางคืนนี้พบมากในเด็กผู้ชายอายุประมาณ 5-7 ขวบ แต่เด็กอายุ 3-4 ขวบ บางคนก็มีอาการนี้แล้ว เมื่อพ่อแม่เห็นลูกลุกขึ้นเดินเวลาละเมอ อาจกลัวว่าเด็กจะเป็น “โรคเดินหลับ” แต่เด็กเล็ก ๆ เวลาฝันร้าย บางครั้งก็ลุกขึ้นเดิน อาการนี้จะหายไปเองตามธรรมชาติ เด็กบางคนหากวันไหนไม่ได้นอนกลางวัน ตกกลางคืนแกจะนอนละเมอทุกครั้ง อาจเป็นเพราะเด็กเหนื่อยเกินไปก็ได้ โดยทั่วไปแล้ว เวลาเด็กเหนื่อยมากมักจะนอนฝัน คุณแม่ควรระวังมอให้เด็กเหนื่อยเกินไป คอยสังเกตว่าคืนที่ลูกนอนละเมอนั้น ตอนกลางวันแกออกกำลังไปมากเพียงใด และนอนกลางวันเป็นปกติดีหรือไม่ เพื่อเป็นแนวทางแก้ไข

อีกประการหนึ่ง การที่เด็กนอนละเมอนั้นเป็นเพราะฝันร้ายน่ากลัว ไม่ควรให้ดูหนังผี หรือรายการทีวีที่น่ากลัว ถ้าพาลูกไปหาหมอเพราะปัญหานี้ หมอคงให้ยาชนิดเดียวกับที่ให้คนเป็นลมบ้าหมู แต่อาการนอนละเมอมิใช่โรคลมบ้าหมู