• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

ปฏิสนธิชีวิตใหม่ (ตอนที่ 4)

ปฏิสนธิชีวิตใหม่ (ตอนที่ 4)

การเจริญเติบโตของตัวอ่อน (ต่อ)



2 วัน

ภายหลังจากที่อสุจิได้เข้าผสมกับไข่ และเซลล์ได้เริ่มมีการแบ่งตัวแบบทวีคูณ เมื่อเวลาแห่งการปฏิสนธิได้ก้าวล่วงเข้าสู่วันที่ 2 ไข่ได้แบ่งตัวออกถึง 8 เซลล์ (จากภาพที่เห็นเป็น 4 ฟอง) และกระบวนการเช่นนี้จะยังคงดำเนินต่อไปตลอดการเดินทางจากรังไข่เพื่อเข้าสู่มดลูกโดยใช้เวลา 3 วัน ภาวะดังกล่าวนับว่าเป็นช่วงที่ต้องเสี่ยงอันตรายพอสมควรสำหรับเซลล์เหล่านี้ เพราะบางทีอาจจะมีการพลิกล็อกเกิดขึ้นก็ได้ในระหว่างการเคลื่อนตัวของเซลล์ในกรณีที่เซลล์เหล่านี้เกาะติดแน่นอยู่กับเส้นทางอันบิดเบี้ยวและคดเคี้ยวของท่อนำไข่ ซึ่งอาจจะเกิดมาจากการติดเชื้อ หรือเกิดจากการผ่าตัดก่อนหน้านี้ก็ได้

ถ้าเกิดเหตุการณ์เช่นที่ว่านี้ขึ้นคือแทนที่เซลล์จะเดินทางเข้าสู่มดลูก กลับไปติดแหง็กอยู่ที่ท่อนำไข่เสียนี่ เซลล์เหล่านี้ก็จะเจริญเติบโตและกลายเป็นการตั้งครรภ์นอกมดลูกที่มีผลทำให้ท่อนำไข่แตก ซึ่งอาจเป็นอันตรายแก่สตรีคนนั้นได้ สำหรับในครรภ์ปกติ ถ้าเซลล์สามารถเดินทางมาถึงส่วนปลายของท่อนำไข่ได้ เซลล์จะแบ่งตัวออกมามีจำนวนกว่า 100 เซลล์ และเปลี่ยนรูปร่างไป โดยมีลักษณะกลวงตรงกลางเซลล์ ซึ่งเราเรียกตัวอ่อนชุดเริ่มต้นนี้ว่า บลาสโตซิสต์ (blastocyst)

จากภาพจะเห็นความพยายามในการเคลื่อนตัวผ่านส่วนที่แคบที่สุดของท่อนำไข่ก่อนที่จะเข้าสู่มดลูก และแม้ว่าช่องทางสู่มดลูกค่อนข้างเล็กและแคบ แต่ตัวอ่อนก็สามารถเบียดตัวแทรกผ่านไปได้โดยสวัสดิภาพ

4 วัน

ในการเคลื่อนตัวเข้าสู่มดลูก ตัวอ่อนซึ่งมีเยื่อบางๆ ห่อหุ้มอยู่จะลอยละล่องไปตามผนังมดลูกราวกับเด็กน้อยหลงทางคนหนึ่งได้มีโอกาสกลับมาอยู่บ้านอันแสนอบอุ่นของตนเอง เพื่อใช้เวลาในการซุกตัวอยู่ที่มดลูกต่อไปราว 39 สัปดาห์ เมื่อเข้าสู่มดลูกไม่นาน เยื่อหุ้มบางๆ ที่ห่อหุ้มซึ่งทำหน้าที่ปกป้องก็จะสลัดออกจากตัวอ่อน (ภาพขวาสุด) ถึงแม้ว่าขณะนี้ตัวอ่อนจะปลอดจากการถูกกระทบกระแทกมากขึ้น แต่ตัวอ่อนก็ต้องตระเวนหาที่เหมาะๆ เพื่ออาศัยอยู่ ซึ่งกระบวนการนี้ต้องใช้เวลาในการเลือกสรรถึง 3 วัน โดยปกติตัวอ่อนมักจะอยู่ใกล้ๆ กับเพดานมดลูกมากกว่า

ครั้งหน้าคงจะได้มาดูกันต่อไปนะคะว่า ตัวอ่อนที่เห็นเป็นฟองใสๆ นั้นจะเปลี่ยนสภาพและมีพัฒนาการเป็นไปอย่างไรบ้าง

ข้อมูลสื่อ

168-004
นิตยสารหมอชาวบ้าน 168
เมษายน 2536
สุกาญจน์ เลิศบุศย์