เกลือไอโอดีน

เกลือไอโอดีน

เชื่อว่าใครๆ ก็รู้จักเกลือกันอยู่แล้ว ก็เกลือที่ใช้ปรุงรสอาหารไงล่ะ หรือที่รู้จักกันดีในชื่อ “เกลือแกง” ถ้าจะให้ลึกกว่านี้ เราก็รู้อีกนั่นแหละว่า เกลือมีสองชนิด คือ เกลือสมุทร และเกลือสินเธาว์ เกลือสมุทรเป็นเกลือที่ได้จากทะเล ส่วนเกลือสินเธาว์เป็นเกลือที่ได้จากดิน แต่คุณรู้หรือเปล่าว่าเกลือมีความสำคัญต่อร่างกาย  อย่างไร

คุณคงร้องอ๋อ เพราะไม่บอกก็รู้ว่าเกลือใช้เป็นเครื่องปรุงให้อาหารได้แน่นอนอยู่แล้ว และมักจะนิยมใช้เกลือสมุทรหรือเกลือทะเล เพราะมีธาตุไอโอดีนอยู่ด้วย ทำให้ได้ธาตุอาหารเพิ่มขึ้น ซึ่งต่างจากเกลือสินธาร์ที่ไม่มีแร่ธาตุชนิดนี้อยู่ ซึ่งไอโอดีนสำคัญต่อร่างกายมากทีเดียว แต่จะมีดีอย่างไรเอาไว้ว่ากันทีหลัง ใครจะเชื่อบ้างว่า เกลือเม็ดเล็กๆ เหล่านี้มีผลดีต่อร่างกายมากมายทีเดียวเชียวล่ะ

เกลือเมื่อเข้าสู่ร่างกายจะถูกส่งต่อไปตามกระแสเลือดเพื่อไปยังเซลล์และอวัยวะส่วนต่างๆ ของร่างกาย และเจ้าเกลือตัวนี้นี่แหละที่เป็นตัวช่วยในการควบคุมปริมาณน้ำในร่างกาย นอกจากนี้ยังเป็นตัวช่วยให้ร่างกายสร้างกรดเกลือน้ำย่อยในการย่อยอาหารที่สำคัญอีกตัวหนึ่งของร่างกาย ในภาวะปกติ หากร่างกายมีเกลือมากเกินไป ไตจะทำหน้าที่ขับเกลือออกจากร่างกายทางปัสสาวะและทางผิวหนังซึ่งจะออกมาในรูปของเหงื่อ ถ้าร่างกายได้รับเกลือในปริมาณมากบ่อยๆ จะทำให้หลอดเลือดตีบตลอดเวลา เพราะไตต้องทำงานหนักในการขับถ่ายเกลือ และหัวใจเกิดการบีบตัวมากขึ้น จึงอาจเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคความดันเลือดสูง

นอกจากนี้ หากว่ามีเกลืออยู่ในกระแสเลือดเพิ่มขึ้น ร่างกายจะต้องดึงน้ำเข้ามามากกว่าปกติเพื่อลดความเข้มข้นของเกลือลง จึงเป็นสาเหตุให้มีน้ำตามส่วนต่างๆ ของร่างกายมากกว่าปกติ ซึ่งมีผลทำให้การทำงานของอวัยวะผิดปกติไป แต่ถ้าร่างกายได้รับเกลือน้อยไปก็ไม่เป็นผลที่ดีต่อร่างกายอีกเหมือนกัน เพราะจะทำให้กรดเกลือในกระเพาะอาหารลดลง ทำให้ระบบย่อยอาหารไม่ดี

ที่นี้มาว่ากันต่อเรื่องไอโอดีนที่พูดค้างไว้ ไอโอดีนนั้นเป็นสารที่เกิดขึ้นในธรรมชาติ แต่มีปริมาณน้อย เช่น ในน้ำทะเล อาหารทะเล สาหร่ายทะเล เป็นต้น เกลือสมุทรจึงมีไอโอดีนอยู่เล็กน้อย ไอโอดีนที่ร่างกายรับเข้าไปจะถูกเก็บอยู่ที่ต่อมธัยรอยด์ (อยู่แถวๆ คอหอย) ซึ่งจำเป็นในการควบคุมสมอง ประสาท และเนื้อเยื่อ ถ้าหากร่างกายขาดไอโอดีน ผลที่จะตามมา ก็คือ ทำให้เกิดเป็นโรคคอพอก และโรคต่อมธัยรอยด์บกพร่องหรือที่ชาวบ้านเรียกว่า โรคเอ๋อ ซึ่งมี 2 ลักษณะ คือ

ลักษณะที่หนึ่ง ถ้าเป็นตั้งแต่เด็กจะทำให้เด็กแคระแกร็น มีรูปร่างหน้าตาและสติปัญญาผิดปกติ (ปัญญาอ่อน)

อีกลักษณะหนึ่ง คือ ผู้ป่วยจะมีร่างกายคล้ายคนปกติ แต่เป็นใบ้หูหนวก ตาเหล่ ตาเข แขนขาเป็นอัมพาตหรือเดินโซเซ ถ้าเป็นน้อยร่างกายจะเหมือนคนปกติ แต่มีสติปัญญาด้อยกว่าคนปกติ

ถ้าสังเกตดูจะเห็นว่า พื้นที่ที่เป็นโรคเอ๋อกันมากจะอยู่ทางภาคเหนือและภาคอีสาน เพราะเป็นพื้นที่ที่ห่างไกลทะเล จึงมีโอกาสได้กินอาหารทะเลน้อยกว่าผู้ที่อยู่ใกล้ทะเล และส่วนใหญ่จะบริโภคเกลือสินเธาว์ที่ไม่มีไอโอดีน แต่อย่างที่บอกไว้แต่ต้นแล้วว่า ไอโอดีนมีอยู่ในธรรมชาติก็จริงแต่จะมีอยู่น้อย แม้จะกินเกลือสมุทรแล้วก็ตาม ก็ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายอยู่ดี จึงควรกินอาหารทะเลอื่นๆ เสริมด้วย อาจจะมีคำถามตามมาว่าแล้วคนทางภาคเหนือกับภาคอีสานไม่เป็นโรคนี้กันแย่หรือ

ในขณะนี้ได้มีการตื่นตัวในเรื่องของการขาดสารไอโอดีนกันมาก จึงมีการรณรงค์ให้เติมไอโอดีนลงในเกลือสินเธาว์อยู่มาก ซึ่งผู้ผลิตก็ได้เห็นความสำคัญ และมีการเติมไอโอดีนลงในเกลือสินเธาว์

หากจะซื้อเกลือครั้งต่อไป จึงอยากให้สังเกตฉลากสักเล็กน้อยว่าเป็นเกลือที่มีการเติมไอโอดีนหรือไม่ เพื่อที่คุณจะได้บริโภคเกลือที่มีคุณภาพ ในอนาคตเราคงจะเห็นลูกหลานเป็นโรคคอพอกหรือโรคเอ๋อน้อยลง หรืออาจจะไม่มีเลยก็ได้ เหมือนอย่างโรคโปลิโอที่ถูกประกาศอย่างเป็นทางการว่าได้หมดจากประเทศไทยไปแล้ว ในคราวต่อไป หากมีใครมาค่อนแคะว่าเค็มอย่างกับเกลือ ก็คงจะภูมิใจได้แล้วนะคะ เพราะเกลือสมัยนี้เค็มอย่างมีคุณภาพกันแล้ว