• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

มันสมองของเรามีรูปร่างอย่างไร

มันสมองของเรามีรูปร่างอย่างไร

ถ้าเราสามารถมองผ่านเข้าไปในกะโหลกศีรษะ เพื่อดูมันสมองของเราได้ จะพบว่ามีลักษณะคล้ายเมล็ดวอลนัต(walnut)สีเทา มีหลอดเลือดสีแดงคลุมอยู่ทั่วไป

เปลือกภายนอกของสมองจะมีรอยย่นอยู่ทั่วไป สมองส่วนนี้เรียกว่าเปลือกสมอง (cerebral cortex) ส่วนนี้เป็นส่วนสั่งงานและส่วนรับความรู้สึกของสมอง จะคลุมส่วนอื่นทั้งหมดคล้ายหลังคา ตรงกลางมีร่อง ซึ่งแบ่งสมองส่วนนี้ออกเป็น 2 ซีก ที่มีลักษณะเหมือนกัน
ทางด้านหลังของสมองส่วนนี้จะเป็นสมองส่วนหลัง ซึ่งประกอบด้วยซีรีเบลลัม(cerebellum) สมองส่วนหลังนี้จะมีร่องมากมายด้วยเช่นเดียวกัน ต่อจากสมองส่วนหลัง จะเป็นไขสันหลัง ตรงส่วนต่อของสมองส่วนหน้ากับสมองส่วนหลังเป็นสมองส่วนกลาง ซึ่งเป็นช่วงสั้นๆ แต่มีเส้นประสาทเชื่อมโยงผ่านไปยังส่วนต่างๆมากมาย

ต่อมใต้สมองหรือต่อมพิทูอิทารี (pituitary gland) อยู่ใกล้กับสมองส่วนกลาง เป็นต่อมซึ่งผลิตฮอร์โมนหลายชนิด ตัวสมองประกอบด้วยเซลล์สมอง ภายในสมองมีโพรงบรรจุสารน้ำ รอบๆของสมองห่อหุ้มไว้ด้วยเยื่อหุ้มสมอง

สมองเป็นคอมพิวเตอร์ชนิดหนึ่งหรือไม่ ? ?

คอมพิวเตอร์และสมองมีทั้งส่วนที่คล้ายคลึงกันและส่วนที่ต่างกัน ทั้งสมองและคอมพิวเตอร์ต่างก็เป็น “เครื่อง” รับและย่อยข้อมูลข่าวสารเช่นเดียวกัน โดยสมองนั้นป้อนข้อมูลข่าวสารด้วยกระแสประสาท ส่วนคอมพิวเตอร์ใช้กระแสไฟฟ้า ทั้งสมองและคอมพิวเตอร์ต่างก็มีการป้อนข้อมูล สมองใช้ประสาทรับความรู้สึก คอมพิวเตอร์ใช้การป้อนข้อมูลผ่านแท่นพิมพ์หรือคีย์บอร์ด (keyboard) และมีหน่วยความจำเป็นเซลล์สมองและไมโครชิฟ(microchip) ทั้งสองอย่างสามารถย่อยข้อมูลและประมวลผลออกมาได้จากการทำงานของมัน

คอมพิวเตอร์และสมองต่างกันที่ความสลับซับซ้อนของโครงสร้างและความเร็วในการย่อยข้อมูล สมองของคนเราสลับซับซ้อนกว่าคอมพิวเตอร์มาก และข้อแตกต่างที่สำคัญคือสมองมีความรู้สึก ส่วนคอมพิวเตอร์ไม่มี นักวิทยาศาสตร์ยังไม่มั่นใจว่าในอนาคตจะสามารถสร้างคอมพิวเตอร์ให้ได้ใกล้เคียง

กับสมองคนหรือไม่

 

สมองแต่ละส่วนมีการทำงานเฉพาะอย่างใช่ไหม ? ?

 ใช่ สมองแต่ละส่วนทำงานเฉพาะอย่าง แต่สมองทุกส่วนจะทำงานร่วมกันโดยเกื้อกูลกัน เช่น เปลือกสมอง ส่วนหนึ่งมีหน้าที่รับความรู้สึกทั่วไปอยู่ตรงส่วนกลาง แต่ถัดออกไปที่ส่วนปลายจะรับความรู้สึกเฉพาะการเห็น มีเปลือกสมองตรงด้านข้างมีหน้าที่รับรู้การได้ยิน

ตรงกลางของสมองมีแถบของเปลือกสมองคู่หนึ่งครอบอยู่คล้ายหูฟัง แถบหลังทำหน้าที่สั่งการทำงานของกล้ามเนื้อของร่างกาย ส่วนแถบหน้าทำหน้าที่รับความรู้สึกทางการสัมผัส เป็นที่น่าสังเกตว่าพื้นที่ของสมองที่ควบคุมการทำงานต่างๆไม่เป็นส่วนสัดกับอวัยวะนั้นๆ ยกตัวอย่างของพื้นที่ของสมองที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของลิ้น ซึ่งมีขนาดเล็กนิดเดียวนั้นใหญ่กว่าพื้นที่ของสมองที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของลำตัวมาก

สมองส่วนซีรีเบลลัมนั้นเปรียบได้กับเครื่องควบคุมการนำร่องอัตโนมัติ เพราะเป็นตัวประสานการเคลื่อนไหวของร่างกายและการทรงตัว ส่วนของสมองที่ใกล้สมองส่วนกลางจะมีหน้าที่ควบคุมความรู้สึกตัว อารมณ์ ความหิว และความเจ็บปวด

 

                                       *********************************************
 
 

 

 

 

 

 

ข้อมูลสื่อ

211-006
นิตยสารหมอชาวบ้าน 211
พฤศจิกายน 2539
รศ.นพ.เกษียร ภังคานนท์