• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

พิพิธภัณฑ์ชุมชนชายทะเลสำหรับเด็ก (ตอนที่ 1) Museo Sang Bata Sa Negros Sagay City, Negros Occidental

เด็กๆ อยากรู้อยากเห็น สนใจสิ่งต่างๆ ที่ซ่อนอยู่เบื้องหลัง อยากจับต้องดู แกะดู มีส่วนร่วม

ประเทศไทยมีพิพิธภัณฑ์เด็กแห่งแรกคือ พิพิธภัณฑ์เด็กกรุงเทพมหานคร ก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.2543 ตามพระราชปรารภของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ที่ทรงปรารถนาให้เด็กไทยได้มีโอกาสเรียนรู้อย่างกว้างขวาง โดยริเริ่มขึ้นในสมัย ดร.พิจิตต รัตตกุล เป็นผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร น่าจะเป็นพิพิธภัณฑ์เด็กแห่งที่สองของอาเซียน

เนื่องจากประเทศฟิลิปปินส์มีพิพิธภัณฑ์เด็กมาตั้งแต่ พ.ศ.2537 เรียกว่า มูสิโอ พัมบาตา (Museo Pambata = Museum for Children) ตั้งอยู่ที่เมืองมะนิลา ก่อตั้งโดย Dr.Nina Lim Yuson เธอเกิดแรงบันดาลใจหลังจากพาลูกๆ ไปเที่ยวพิพิธภัณฑ์ที่สหรัฐอเมริกาคือ Brooklyn Children's Museum ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์เด็กแห่งแรกของโลกโดยเริ่มมาตั้งแต่ พ.ศ.2442 ก่อนพิพิธภัณฑ์เด็กของประเทศไทย 101 ปี และ Boston Children's Museum ซึ่งเด็กๆ สนุกและประทับใจมากกับการเรียนรู้ในพิพิธภัณฑ์

พิพิธภัณฑ์เด็กมีความแตกต่างจากพิพิธภัณฑ์สำหรับผู้ใหญ่ เพราะเด็กๆ อยากรู้อยากเห็น สนใจสิ่งต่างๆ ที่ซ่อนอยู่เบื้องหลัง อยากจับต้องดู แกะดู มีส่วนร่วม และเล่นสนุกกับสิ่งที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ ในวงการพิพิธภัณฑ์เรียกว่า Hands-on Discovery Museum

ปัจจุบัน การจัดพิพิธภัณฑ์สำหรับผู้ใหญ่แบบ Discovery Museum เริ่มมีแห่งแรกในประเทศไทยที่มิวเซียมสยาม พิพิธภัณฑ์การเรียนรู้และสร้างสรรค์ ตั้งอยู่ที่กระทรวงพาณิชย์เดิม และเพิ่งเป็นข่าวโด่งดังไปทั่วประเทศเมื่อเร็วๆ นี้ เพราะมีผู้ชมขโมยลูกปัดมูลค่ามหาศาลไปจากนิทรรศการลูกปัด ยังดีที่ส่งคืนให้ในภายหลัง

มิวเซียมสยามเป็นแหล่งเรียนรู้ที่น่าสนใจสำหรับคนไทยทุกคน ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ รวมทั้งเพื่อนชาวต่างประเทศก็น่าพาไปเรียนรู้เกี่ยวกับประเทศไทย จะได้ภาพรวมทั้งหมดภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง

พิพิธภัณฑ์เด็กกรุงเทพมหานคร ประสบความสำเร็จตามวัตถุประสงค์ด้วยความพยายามเรียนรู้จากพิพิธภัณฑ์เด็กในหลายประเทศ และนำมาผสมผสานก่อสร้างในแนวที่เหมาะกับความต้องการของเด็กไทยได้ดี Dr. Nina Lim Yuson กล่าวชมว่า พิพิธภัณฑ์เด็กของไทยจัดได้ดีมาก เด็กๆ ก็สนใจมาเที่ยวชมจำนวนมาก

พิพิธภัณฑ์เด็กแห่งที่ 2 ของฟิลิปปินส์ มีความน่าสนใจ เนื่องจากเป็นพิพิธภัณฑ์เด็กที่ก่อสร้างโดยชุมชนชายทะเล อยู่ที่เมืองซาไก บนเกาะเนกรอส มีชื่อว่ามูสิโอ ซังบาตา ซา เนกรอส (Museo Sang Bata Sa Negros) Lilibeth Cordova-La O' เล่าถึงการก่อตั้งพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ในการประชุมพิพิธภัณฑ์เด็กเอเชียครั้งที่ 1 เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2551 ที่มะนิลา การนำเสนอของเธอทำให้ผู้เข้าร่วมประชุมรู้สึกอยากไปดูด้วยตนเอง และเรียกร้องให้จัดการประชุมครั้งต่อไปที่นั่น

Lilibeth สามารถรวบรวมผู้สนับสนุนและจัดการประชุมผู้สนใจพิพิธภัณฑ์เด็กในประเทศฟิลิปปินส์ได้สำเร็จเมื่อวันที่ 19-21 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2552 นี้ ดิฉันจึงได้โอกาสเดินทางไปร่วมประชุมด้วยเพราะอยากไปเห็นพิพิธภัณฑ์ชุมชนชายทะเลสำหรับเด็ก เพื่อนำมาเผยแพร่ เพราะอยากเห็นพิพิธภัณฑ์น่าสนุกสำหรับเด็กบริเวณชายทะเลของเมืองไทยบ้าง

เดิมทีตั้งใจจะชักชวนญาติพี่น้องชาวชายทะเลไปดูด้วยกัน เผื่อจะเกิดแรงบันดาลใจกลับมาช่วยกันผลักดันให้ชุมชนชายทะเลช่วยกันก่อสร้างพิพิธภัณฑ์สำหรับเด็กขึ้นมา เมื่อเปิดหนังสือพิมพ์เพื่อหาทัวร์ไปฟิลิปปินส์ ก็รู้สึกแปลกใจเป็นอย่างยิ่งที่เรามีทัวร์ไปทุกประเทศรอบด้าน รวมทั้งพม่า แต่ทำไมไม่มีทัวร์ไปฟิลิปปินส์ ทัวร์แบบแพ็กเกจก็ไม่มี ตอนนี้ก็ยังหาคำตอบไม่ได้ ทำให้ญาติมิตรที่ไม่รู้ว่าเราจะพาไปขึ้นเขาลงทะเลอย่างไร พักที่ไหนด้วยงบประมาณเท่าไร จึงพากันบอกว่า "เธอไปดูมาก่อนก็แล้วกัน"
                                                      
                                                       Ž
                                                                    ขนมเข่งเนกรอส       
                                                                  
ประเทศฟิลิปปินส์ประกอบด้วยเกาะน้อยใหญ่มากมายกว่า 7 พันเกาะ ทำให้การเดินทางระหว่างเกาะต้องใช้เรือหรือเครื่องบินในประเทศ การเดินทางครั้งนี้จึงต้องใช้สายการบินฟิลิปปินส์เพื่อความสะดวก แต่ต้องต่อเครื่องบินที่มะนิลาตอนตี 3 โชคดีที่ทางผู้จัดให้เกียรติส่งคนมารับถึงสนามบินมะนิลา และเดินทางไปเกาะเนกรอสพร้อมกับกลุ่มของนายกเทศมนตรีผู้เป็นกำลังสำคัญในการก่อสร้างพิพิธภัณฑ์ชุมชนชายทะเลสำหรับเด็ก

เราเดินทางถึงสนามบินของเมือง Bacolod ตอนเช้าตรู่ Lyn B. Gamboa ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งพิพิธภัณฑ์เนกรอสและอยู่บ้านที่เหมือนพิพิธภัณฑ์ ต้อนรับด้วยอาหารเช้าสไตล์เนกรอส เป็นแป้งนึ่งในกระทงเหมือนขนมเข่ง กินกับเนยสดและแยม ให้ความรู้สึกเหมือนอาหารจีนปนฝรั่ง ซึ่งพบในภายหลังว่าวัฒนธรรมบนเกาะนี้ สืบทอดมาจากพวกสเปนและอเมริกันผสมกับชาวจีนและชาวฟิลิปปินส์พื้นเมือง น่าจะคล้ายๆ กับเกาะอื่นๆ ยกเว้นเกาะมินดาเนาซึ่งในอดีตเป็นอาณาจักรของมุสลิม

เมื่อขึ้นรถเดินทางไปยังสถานที่ประชุมที่โรงแรม Natures' Village Hotel ที่เมืองตาลิไซ (Talisay) เราผ่านไร่อ้อยกว้างใหญ่สุดลูกหูลูกตา จึงได้ทราบว่าเกาะเนกรอสเป็นแหล่งผลิตน้ำตาลจากอ้อยส่งออกไปยังยุโรปและอเมริกามาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 18 จึงกำเนิดตระกูลขุนนางน้ำตาล (Sugar Baron) มีคฤหาสถ์ใหญ่โตซึ่งยังหลงเหลืออยู่จนกระทั่งทุกวันนี้

เวลามีโอกาสไปประเทศเพื่อนบ้าน มักเกิดความรู้สึกเสียดายที่เราไม่ค่อยมีโอกาสเรียนรู้เรื่องเกี่ยวกับเพื่อนบ้าน เรารู้จักกันน้อยมาก แม้แต่เรื่องของชนเผ่าไทด้วยกันเอง ก็เพิ่งมารู้จักเมื่อไม่นานมานี้ ที่ผ่านมาเรามัวแต่เรียนเรื่องประวัติศาสตร์ตามตำราตะวันตก

โรงแรม Natures' Village ซึ่งเป็นสถานที่ประชุมและที่พักของผู้เข้าประชุมนี้ เจ้าของคือ Sonia Sarrosa ผู้เป็นประธานของพิพิธภัณฑ์เด็กที่พวกเรากำลังจะไปเยือนนั่นเอง

หลังจากประธานกล่าวต้อนรับ พวกเราก็ยกขบวนขึ้นรถบัส 2 คัน เดินทางไกลผ่านหลายเมือง เพื่อไปชมพิพิธภัณฑ์ชุมชนชายทะเลสำหรับเด็ก Museo Sang Bata Sa Negros ที่เมืองซาไก

เราจะไปถึงพิพิธภัณฑ์เด็กในฉบับหน้า


เว็บไซต์พิพิธภัณฑ์

พิพิธภัณฑ์เด็กกรุงเทพมหานคร
www.bkkcdm.com

Museo Pambata www.museopambata.org<

มิวเซียมสยาม www.ndmi.or.th<

Museo Sang Bata Sa Negros
www.museosangbata.org

Brooklyn Children's Museum
ww.brooklynkids.org

Boston Children's Museum
www.bostonchildrenmuseum.org

 

ข้อมูลสื่อ

361-017
นิตยสารหมอชาวบ้าน 361
พฤษภาคม 2552
อื่น ๆ
พรอนงค์ นิยมค้า